فرونشست زمین پدیده ای غیرقابل بازگشت است و حتی بارش های مناسب هم نمی تواند سفره های تخلیه شده را احیا کند. کارشناسان هشدار می دهند این روند، امنیت سرزمینی و زیست محیطی کشور را تهدید می کند.

به گزارش ایسنا، افزایش جمعیت از 19 میلیون نفر در سال 1335 به بیش از 85 میلیون نفر امروز، فشار مضاعفی بر منابع آب وارد کرده است. توسعه نامتوازن و بارگذاری جمعیت در مناطق خشک، بدون توجه به ظرفیت های آبی، نقش مهمی در تشدید وضعیت فعلی داشته است.

صنعت نیز به طور غیرمستقیم بر بحران تأثیر گذاشته است؛ اگرچه در ظاهر مصرف آب صنایع کم است، اما استقرار آنها جمعیت مهاجر و نیاز غذایی جدیدی ایجاد کرده که بر آبخوان های خشک و شکننده فشار بیشتری تحمیل کرده است. اکنون تمام آبخوان های مناسب کشور در شرایط ممنوعه بهره برداری قرار دارند.

کارشناسان بخشی از بحران را ناشی از خشکسالی های پیاپی و تغییرات اقلیمی می دانند، اما سهم سیاست های توسعه ای و استقرار صنایع پرآب بر نیز چشمگیر است. با وجود این، هنوز امید به مدیریت 80 تا 90 میلیارد مترمکعب آب موجود وجود دارد تا ارزش افزوده بیشتری برای کشور ایجاد شود.

آمارها نشان می دهد توسعه نامتوازن و رشد جمعیت از 19 میلیون نفر در سال 1335 به بیش از 85 میلیون نفر امروز، فشار مضاعفی بر منابع آبی وارد کرده است. در این میان، بارگذاری جمعیت و صنایع در مناطق کم آب، بحران را تشدید کرده و اکنون تمامی آبخوان های مناسب کشور در وضعیت ممنوعه قرار گرفته اند.

کارشناسان تأکید می کنند که بخشی از بحران ناشی از خشکسالی های پیاپی و تغییرات اقلیمی است، اما سیاست های توسعه ای نادرست و استقرار صنایع پرآب بر سهم قابل توجهی در تشدید شرایط داشته اند. به رغم این، هنوز امکان مدیریت 80 تا 90 میلیارد مترمکعب آب موجود وجود دارد تا با استفاده بهینه، ارزش افزوده بیشتری برای کشور ایجاد شود.

سخنگوی صنعت آب کشور نیز با اشاره به برنامه هفتم توسعه، این برنامه را آخرین فرصت برای اصلاح مدیریت منابع آبی دانست و هشدار داد بی توجهی به آن می تواند امنیت آبی را از بین ببرد و تهدیدی جدی برای زیست بوم کشور باشد.

او با اشاره به وضعیت تهران به ایسنا گفت: حدود 50 حلقه چاه با قابلیت شرب در اختیار شهرداری تهران است که باید به شبکه آب شرب متصل شوند و سایر چاه ها برای تعادل بخشی به آبخوان پلمب شوند.

به گفته سخنگوی صنعت آب، برداشت بی رویه از این چاه ها یکی از عوامل اصلی فرونشست در پایتخت است.

بزرگ زاده همچنین توقف حفر و بهره برداری از چاه های جدید در تهران را ضروری دانست و تأکید کرد تنها استفاده مجاز از منابع موجود، باید در حوزه شرب یا حفاظت از آبخوان ها باشد.

او افزود: تعداد چاه های حفرشده در آبخوان تهران بیش از ظرفیت است و این مسأله خود به عامل تشدیدکننده فرونشست تبدیل شده است.

مسوولان شهرداری نیز پیش تر اعلام کرده بودند که میزان فرونشست در پایتخت سالانه به 24 تا 25 سانتی متر می رسد.

راه حل بحران، تک بعدی نیست. ترکیبی از اقدامات شامل استفاده از آب های نامتعارف، آبخیزداری، آبخوان داری، اصلاح حکمرانی و مشارکت عمومی باید همزمان دنبال شود. اما آنچه تاکنون دیده می شود، بیشتر نگاه بخشی و رقابت برای اجرای پروژه های بزرگ مانند سدسازی است.

هشدار درباره مصرف بی رویه و حتی دورریز آب همچنان ادامه دارد. در برخی مناطق روستایی، نزاع بر سر استفاده از چاه های مشترک به نشانه ای از واقعیت ملموس بحران آب در زندگی مردم تبدیل شده است؛ واقعیتی که اگر مدیریت نشود، تبعات گسترده تری در انتظار کشور خواهد بود.