فرارو-روز سه شنبه 18 شهریور، رافائل گروسی و عباس عراقچی با یکدیگر دیدار کردند. این دیدار در شرایطی انجام شده که اروپا خواستار شفاف سازی ایران در خصوص اورانیوم غنی شده و انبار شده ایران و از سرگیری همکاری با آژانس بین المللی انرژی اتمی و گفتگو با آمریکا در ازای تمدید مهلت قطعنامه 2231 و تعویق بازگرداندن تحریم های سازمان ملل علیه ایران است.

به گزارش فرارو،کمی پیش از این دیدار، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، در نشست شورای حکام آژانس هشدار داد وقت زیادی برای همکاری هسته ای با تهران باقی نمانده است و در عین حال اظهار امیدواری کرد با از سرگیری بازرسی ها از سایت های اتمی جمهوری اسلامی، امکان حملات نظامی به ایران هم از بین برود.حسن بهشتی پور، کارشناس ارشد سیاست خارجی و تحلیلگر مسائل بین الملل، در گفت و گو با فرارو به تحلیل این وضعیت پرداخته است:

ایران و مصر یک ایده مشترک مبنی بر خاورمیانه ای عاری از سلاح های هسته ای دارند. با این که هر دو اختلافاتی در سایر موضوعات داشته اند اما درباره این موضوع کاملا اشتراک نظر داشتند یعنی ایران معتقد بود باید همه کشورهای خاورمیانه پیمانی امضا کنند که سلاح هسته ای در خاورمیانه وجود نداشته باشد. اکنون شاید میانجیگری مصر، بین ایران و آژانس به این دلیل باشد که مصری ها به دنبال کسب اعتبار است. ایران و آژانس در حالت عادی نیاز به عامل میانجیگر ندارند. این که گروسی ابراز امیدواری کرده که با از سرگیری بازرسی ها از سایت های اتمی ایران، امکان حملات نظامی به ایران هم از بین برود، جای سوال دارد. خود آقای گروسی نیز می داند که همین حملات در جنگ 12 روزه در شرایطی رخ داده که ایران تحت نظر آژانس بوده و این حرفهای ایشان منطقی به نظر نمی رسد.

وی افزود: می توان گفت هیچ تضمینی در این زمینه وجود ندارد چرا که حتی اگر آمریکایی ها هم چنین وعده ای بدهند، باز هم ممکن است اسراییلی ها، در عمل، رفتار دیگری نشان دهند. آقای گروسی در جایگاهی نیست که چنین تضمینی دهد. اگر در تاریخ دوم تیرماه، حملاتی به سایت های هسته ای ایران انجام نشده بود، شاید می شد چنین وعده هایی داد، اما با توجه به این که ایشان چنین تجربه ای را از سر گذرانده، چگونه می توان چنین وعده ای داد؟

این کارشناس ارشد مسائل سیاست خارجی در خصوص صحبت های سخنگوی وزارت خارجه درمورد جاسوسی بازرسان آژانس گفت: در این که سخنان آقای بقایی دقیق و درست است، شکی وجود ندارد. اما باید تاکید کنم که تخلفاتی که بازرسان آژانس انجام می دهند نباید به حساب کل آژانس گذاشته شود. ما نمی توانیم به حساب تعداد معدودی از بازرسان آژانس که تخلفی انجام داده اند، کل آژانس را متهم کنیم و با آژانس همکاری نکنیم. معتقدم ایران باید همچنان به همکاری خود با آژانس ادامه دهد چرا که با این روش می تواند بهانه را از دشمنان ایران بگیرد. همکاری نکردن ایران و آژانس، عملا سوژه های جدیدی را برای اعمال فشار بیشتر بر ایران در اختیار کشورهای غربی قرار می دهد. می توانیم با آژانس همکاری کنیم و اجازه ندهیم از این به بعد این سوء استفاده ها تکرار شود.

وی افزود: ابتکار عملی که ما می توانیم اتخاذ کنیم،می تواند این باشد که اجازه ندهیم این سوء استفاده ها تکرار شود. بالاخره می توان با آژانس توافقی را امضا کرد و تمهیدات اجرایی جدیدی را اندیشید که مانع از وقوع این نوع خطاهای بزرگ شود. نباید با استناد به این که آقای گروسی، سیاسی کاری می کند و خارج از مواضع حقوقی و فنی اظهارنظر می کند یا برخی ناظران از وظایف تعیین شده تخلف می کنند، کل همکاری با آژانس را زیر سوال ببریم یا آژانس را بی اعتبار کنیم. این که می گوییم انرژی هسته ای حق مسلم ما است، دقیق با استناد به NPT است که تحت نظر آژانس است. مگر این که بخواهیم به طور کامل قید انرژی هسته ای را بزنیم و بحث به سمت تولید سلاح هسته ای برود که اصلا جمهوری اسلامی ایران به دنبال این موارد نیست.

بهشتی پور درباره دستاوردهای احتمالی دیدار گروسی و عراقچی گفت: هیئتی از سمت ایران روز دوشنیه 17 شهریور ماه به وین رفته بود و مذاکراتی انجام شد. در همان روز هم گروسی، صحبت از پیشرفت هایی محسوس کرد. نتیجه می گیریم حضور همزمان گروسی و عراقچی در قاهره، به میزبانی مصری ها، نشانه هایی از نوعی پیشرفت دارد. اگر بن بست های جدی در گفتگوها و مذاکرات وجود داشت، این دیدار هم رخ نمی داد. قطعا اسراییل و آمریکا از رسیدن ما به توافق با آژانس ناخشنود خواهند شد. توافق ما با آژانس می تواند راهکارهایی ایجاد کند و بهانه را از دست غربی ها می گیرد. همه این ها به معنای انکار نفوذ آمریکا، اسراییل، انگلستان و فرانسه در آژانس و شورای حکام نیست. اما اینطور هم نیست که هر جور این ها نظر دهند، آژانس هم تصمیم بگیرد. به هر حال باید بپذیریم این تنها نهاد بین المللی جهان است که در حوزه نظارت بر فعالیت های هسته ای کار می کند و باید با این نهاد تعامل خود را ادامه دهیم.