فرارو- از 17 شهریور 1404، صدور دسته چک های کاغذی و الکترونیکی برای متقاضیان جدید، چه حقیقی و چه حقوقی، با شرایط و محدودیت های جدیدی اجرایی خواهد شد.

به گزارش فرارو؛ این مقررات که توسط هیأت عامل بانک مرکزی تصویب و در بخشنامه شماره 04.135140 مورخ 9 شهریورماه به شبکه بانکی ابلاغ شده بود، با هدف ساماندهی، ارتقای انضباط مالی و شفاف سازی در صدور چک اعمال شده اند.

بر اساس مفاد جدید بخشنامه جدید بانک مرکزی، مشتریان حقیقی و حقوقی به سه گروه تقسیم شده اند : دسته چک اولی، سال دومی و سال سومی ها.

دسته چک اولی ها فقط می توانند یک دسته چک کاغذی 10 برگی دریافت کنند. در کنار آن، امکان صدور 10 برگ دسته چک الکترونیکی نیز برای این گروه در نظر گرفته شده است، بدون آنکه شرط بازگشت 80 درصدی برگه های مصرف شده لحاظ شود. پس از اتمام دسته چک شرط بازگشت 8 برگ چک برای دریافت دسته چک دومی مثل سابق لحاظ شده.

از دسته دوم به بعد، مشتریان حقیقی برای دریافت دسته چک جدید باید دست کم 80 درصد برگه های دسته چک قبلی را به چرخه بانکی بازگردانده باشند. در این شرایط، سقف دریافت تا 25 برگ دسته چک کاغذی و تا 25 برگ الکترونیکی خواهد بود.

در مرحله بعد نیز تعداد برگه ها به تشخیص بانک و بر اساس عملکرد مشتری در رعایت مقررات بازگشت برگه ها تعیین می شود.

برای مشتریان حقوقی نیز، در اولین درخواست، یک دسته چک 25 برگی صادر خواهد شد. این گروه نیز می توانند تا 25 برگ دسته چک الکترونیکی بدون الزام بازگشت 80 درصدی دریافت کنند. در درخواست های بعدی، شرط بازگشت حداقل 80 درصد برگه ها لازم الاجرا خواهد بود و حداکثر تعداد دسته چک جدید نیز 25 برگ کاغذی و 25 برگ الکترونیکی است. در ادامه، همانند اشخاص حقیقی، بانک بر اساس عملکرد مشتری و وضعیت بازگشت برگه ها درباره تعداد برگه های جدید تصمیم گیری خواهد کرد.

در این دستورالعمل تصریح شده است که مبنای محاسبه سالانه برای اعمال محدودیت ها، تاریخ نخستین اعطای دسته چک به هر مشتری در مؤسسه اعتباری است و بانک ها مکلفند این قاعده را به طور دقیق رعایت کنند.

پیش از این بخشنامه، مشتریان حقیقی معمولاً می توانستند در اولین درخواست خود دسته چک 25 برگی دریافت کنند. سقف دسته چک مشتریان حقوقی نیز 50 برگ بود. در دستورالعمل جدید این حجم نصف شده. همچنین قبل از این بخشنامه، صدور چک الکترونیکی برای اشخاص حقیقی و حقوقی بیشتر در مرحله اختیاری و محدود بود. بانک ها بر اساس درخواست مشتری و زیرساخت خودشان دسته چک الکترونیکی صادر می کردند، اما سقف و ضابطه مشخصی مثل چک کاغذی نداشت. در عمل، بیشتر مشتریان حقیقی همچنان از دسته چک کاغذی استفاده می کردند.

بانک مرکزی برای نخستین بار در قالب دستورالعمل رسمی، تعداد برگ های چک الکترونیکی را هم مثل چک کاغذی ضابطه مند کرده؛ یعنی برای اشخاص حقیقی، در اولین درخواست 10 برگ و برای اشخاص حقوقی 25 برگ در نظر گرفته شده است.

در مقررات پیشین، سقف برگه ها ثابت بود و معمولاً تغییر نمی کرد. این در حالی است که در دستورالعمل تازه، تعداد برگه های بعدی به تشخیص بانک و بر اساس عملکرد مشتری در بازگشت برگه ها تعیین می شود، که نشان دهنده یک سیاست مبتنی بر اعتماد تدریجی به مشتری بر اساس سابقه وی است.