فرارو- بازار کار ایران در سال های اخیر، شاهد افزایش تبلیغ وسوسه برانگیز مهاجرت کارگر ساده است.

به گزارش فرارو؛ برخی موسسات غیررسمی با استفاده از تبلیغات گسترده، کارگران ساده را برای مهاجرت کاری به کشورهایی مانند عمان، روسیه و کویت تشویق می کنند. این روند، در حالی اتفاق می افتد که اپلیکیشن هایی مانند دیوار نیز پر از آگهی هایی هستند که کارفرمایان داخلی برای استخدام نیرو منتشر می کنند. به نظر شما بررسی دقیق دستمزد کارگر ساده 1404 در ایران می توان گره از این راز باز کند؟

بررسی آگهی های سایت دیوار برای استخدام کارگر ساده در کلان شهرها نشان می دهد میانگین حقوق ماهانه کارگران ساده در شهریور 1404 بین 12 تا 18 میلیون تومان است. این رقم در تهران کمی بالاتر و در شهرهای کوچک تر نزدیک به حداقل مصوب وزارت کار است.

با وجود اینکه برخی آگهی ها تنها حقوق پایه را پیشنهاد می دهند، رقابت در بخش هایی مانند ساختمان و خدمات شهری باعث شده بسیاری از کارفرمایان دستمزد بالاتری برای جذب نیرو ارائه دهند. افزایش آگهی ها، عمدتا به دلیل کمبود نیروی کار در بخش هایی خاص رخ می دهد.

بر اساس داده های بررسی شده، چند عامل اصلی بر حقوق کارگران ساده اثر می گذارد. به عنوان مثال در صنایع ساختمانی و تولیدی بیشترین دستمزد را پیشنهاد می دهند.

کار شیفتی یا شبانه معمولاً با اضافه دستمزد همراه است و کارفرمایان تلاش می کنند با مزایای جانبی مثل وعده غذا، بیمه و حتی خوابگاه ارزش حقوق پرداختی را بالا ببرد با این حال هیچ چیز به اندازه شهر محل کار در حقوق کارگر ساده تاثیرگذار نیست. تفاوت هزینه زندگی باعث شده دستمزد در تهران 15 تا 20 درصد بالاتر از شهرهای کوچک باشد.

حداقل دستمزد مصوب (با مزایا) در سال 1404 حدود 11.5 میلیون تومان است. میانگین آگهی ها (12 تا 18 میلیون تومان) نشان دهنده فاصله ای مثبت است اما همچنان بسیاری از کارگران در سطح پایه یا اندکی بالاتر از این عدد مشغول به کار می شوند.

این شکاف نسبی تا حدی ناشی از فشار روی کارفرمایان است و نشان می دهد آنها برای جلوگیری از خروج نیروی کار، حاضر هستند دستمزد را کمی افزایش دهند.

درآمد خالص یک راننده تاکسی اینترنتی تمام وقت در تهران حدود 15 تا 18 میلیون تومان است؛ تقریباً معادل میانگین دستمزد کارگر ساده اما تفاوت اصلی در ثبات شغلی و مزایا نهفته است.

راننده تاکسی از بیمه محروم است اما آزادی عمل بیشتری دارد، در حالی که کارگر ساده معمولاً بیمه دریافت می کند. این مقایسه همچنین می تواند تا حدودی نشان دهد به چه علت تبلیغات حوزه مهاجرتی روی جذب کارگران ساده متمرکز شده است.

مزایای جانبی مانند مسکن، غذا یا حمل ونقل، هزینه های زندگی در عمان یا کویت را کاهش می دهد

تبلیغات موسسات غیررسمی معمولاً با برجسته سازی دستمزدهای دلاری کشورهای مقصد، کارگران ایرانی را به مهاجرت تشویق می کند اما مقایسه دقیق باید علاوه بر تبدیل ارز، شاخص برابری قدرت خرید و هزینه زندگی را نیز لحاظ کند.

این شاخص نشان می دهد با یک واحد پول در هر کشور، چه مقدار کالا و خدمات مشابه می تواند خریداری کرد.

در کشورهای اروپایی با اقتصادهای توسعه یافته، از جمله آلمان و سوییس حقوق کارگر ساده عدد بالایی است. حداقل دستمزد ساعتی در آلمان در سال 2024 حدود 12.41 یورو بود که باعث می شود یک کارگر تمام وقت به درآمد ماهانه حدود 2000 یورو (معادل تقریباً 2100 دلار) برسد.

این رقم در سوییس بالاتر است. حداقل دستمزد ماهانه (در کانتون های مختلف) ممکن است به حدود 4000 فرانک سوییس (حدود 4500 دلار) برسد. با این حال، هزینه های زندگی در این کشورها نیز بسیار سنگین است و بخش قابل توجهی از این درآمد صرف اجاره مسکن، غذا و حمل ونقل می شود.

دستمزد کارگر در عمان و کویت، که عمدتاً توسط نیروی کار مهاجر اشغال شده، معمولاً کمتر از کشورهای اروپایی است اما همچنان در مقایسه با ایران قابل توجه است.

میانگین حقوق یک کارگر ساده مهاجر در عمان می تواند بین 120 تا 180 ریال عمان (حدود 300 تا 470 دلار) باشد. در کویت این رقم معمولاً بین 100 تا 150 دینار کویت (حدود 320 تا 480 دلار) متغیر است. نکته حائز اهمیت در این کشورها، مزایای جانبی مانند مسکن، غذا یا حمل ونقل است که در بسیاری از موارد توسط کارفرما فراهم می شود و هزینه های زندگی را برای کارگران به شدت کاهش می دهد.

روسیه به عنوان یک اقتصاد نوظهور، شرایط متفاوتی دارد. میانگین حقوق کارگر ساده در شهرهای بزرگ روسیه مانند مسکو و سن پترزبورگ می تواند بین 35000 تا 50000 روبل (حدود 370 تا 480 دلار) باشد.

قدرت خرید این مبلغ در مقایسه با ایران در وضعیت بهتری قرار دارد، به ویژه با توجه به اینکه بسیاری از کالاهای اساسی در روسیه قیمت پایینی دارند. با این حال، نوسانات اقتصادی و سیاسی نیز به طور مداوم بر ارزش پول و قدرت خرید تأثیر می گذارد.

شرکت های مهاجرتی همچنین با تمرکز روی مسائلی مانند امنیت شغلی، ثبات سیاسی، تورم و کیفیت زندگی، تلاش می کنند انگیزه های قوی تری برای مهاجرت در اختیار کارگران بگذارند.