به گزارش دنیای اقتصاد، به گفته مدنی زاده، وزارت اقتصاد با برگزاری جلسات مستمر و طراحی ابزارهای جدید، قصد دارد بازار سرمایه را از حمایت های مقطعی و مصنوعی دور کرده و آن را به بازاری واقعی و شفاف برای جذب سرمایه های مردمی و هدایت آن به سمت تولید بدل سازد. این اظهارات امیدهایی تازه را میان فعالان اقتصادی برانگیخته، هرچند بسیاری از تحلیلگران تاکید می کنند که تحقق این وعده ها تنها در گرو اجرای برنامه های عملی و پایدار است.

از زمان آغاز به کار مدنی زاده در وزارت اقتصاد، کارشناسان بارها درباره رویکرد او نسبت به بازار سرمایه اظهارنظر کرده اند. او در ماه های گذشته کوشیده تا نشان دهد که نگاهش به بورس، ابزاری صرف برای جبران کسری بودجه نیست؛ بلکه معتقد است بازار سرمایه باید نقشی واقعی در تامین مالی دولت و بخش تولید داشته باشد.

در همین حال، برخی از سایت های خبری-تحلیلی نوشتند که مدیریت مستقیم مدنی زاده بر بازار سرمایه می تواند نشانه بازگشت عقلانیت و امید به این بازار باشد، به شرطی که این نگاه از سطح شعار فراتر برود و به ابزارهای ملموس و پایدار ترجمه شود. از دید کارشناسان، موفقیت یا شکست او در این مسیر بیش از هر چیز به توانایی وزارت اقتصاد در ایجاد شفافیت، کاهش مداخلات مقطعی و تقویت ابزارهای مالی جدید بستگی دارد.

ابراهیم سماوی، کارشناس ارشد بازار سرمایه با اشاره به عملکرد روزانه بازار گفت: هرچند در روز گذشته شاخص کل حدود 20 هزار واحد رشد داشت و نزدیک به 0.8 درصد مثبت شد، اما اگر دقیق تر نگاه کنیم، متوجه می شویم که بخش قابل توجهی از بازار قرمز بود و این رشد بیشتر ناشی از حمایت از نمادهای شاخص ساز بود. در همین حال، شاهد خروج حدود 2هزار میلیارد تومان پول حقیقی از بازار بودیم که این مساله نشانه ای از بی اعتمادی یا دست کم احتیاط سرمایه گذاران خرد است.

به گفته او، بیشترین ورود پول حقیقی در روزهای اخیر به سمت صندوق های طلا و سکه بوده است؛ موضوعی که نشان دهنده تداوم انتظارات تورمی در میان سرمایه گذاران است. از سوی دیگر، خروج از صندوق های درآمد ثابت به عنوان گزینه های کم ریسک ریالی نشان می دهد که بخشی از فعالان بازار در حال تغییر استراتژی سرمایه گذاری خود هستند. سماوی تاکید کرد که بورس در حال حاضر در محدوده 2 تا 2.4 میلیون واحد در نوسان است و نوعی بلاتکلیفی در این سطح وجود دارد.

بازار سرمایه امروز واکنش نسبتا مثبتی به صحبت های وزیر اقتصاد نشان داد. شاخص کل اگرچه رشد قابل توجهی داشت، اما کارشناسان معتقدند که این رشد بیشتر ناشی از حمایت از نمادهای بزرگ بود و نه بازگشت اعتماد سرمایه گذاران خرد. سماوی در این باره گفت: خروج دو همت پول حقیقی از بازار و حرکت این نقدینگی به سمت صندوق های طلا و سکه نشان می دهد که انتظارات تورمی همچنان بالاست و سرمایه گذاران با احتیاط عمل می کنند. به بیان دیگر، هرچند رویکرد وزیر اقتصاد در نگاه اول امیدآفرین بود، اما بازار تا زمان مشاهده نشانه های عملی از اجرای این برنامه ها حاضر نیست ریسک بالاتری را بپذیرد.

سماوی در ادامه گفت وگو با اشاره به اظهارات وزیر اقتصاد تاکید کرد: آقای مدنی زاده به نکته درستی اشاره و تاکید کردند که حمایت ها باید واقعی و پایدار باشد، نه مقطعی و مصنوعی. اینکه وزارت اقتصاد بخواهد برای تامین مالی شرکت ها چه بزرگ و چه کوچک برنامه ریزی کند و ابزارهای لازم را در بازار سرمایه فراهم آورد، رویکرد مثبتی است. اما مساله اصلی این است که این حرف ها باید از مرحله شعار عبور کند و به برنامه عملیاتی تبدیل شود.

او افزود: تجربه های گذشته نشان داده که بسیاری از حمایت ها بیشتر جنبه مسکن و گفتاردرمانی داشته و در عمل به نتیجه ای ملموس نرسیده است. اگر قرار است بازار سرمایه به بازاری واقعی و منعکس کننده شرایط اقتصادی کشور بدل شود، باید سازوکارهای حمایتی و ابزارهای حقوقی مشخص و پایدار طراحی شود. در غیر این صورت، اعتماد سرمایه گذاران دوباره خدشه دار خواهد شد.

سماوی همچنین تصریح کرد: بازار سرمایه زمانی می تواند به مأمن سرمایه های خرد و کلان تبدیل شود که به دور از مداخلات دولتی و عدم شفافیت ها عمل کند. اگر دولت واقعا قصد دارد حمایتی پایدار داشته باشد، باید از تصمیم های خلق الساعه و مداخلات کوتاه مدت پرهیز کند. تنها در این صورت است که مردم می توانند به بازار اعتماد و سرمایه های خود را به سمت تولید هدایت کنند.

او با اشاره به اهمیت ابزارهای مالی جدید افزود: تعمیق ابزارهای بازار سرمایه و توسعه سازوکارهای نوین تامین مالی می تواند به افزایش جذابیت بورس کمک کند. اما این موضوع نیازمند عزم جدی در سطح سیاستگذاری و هماهنگی میان نهادهای مختلف اقتصادی است.

با وجود رشد ظاهری شاخص کل در روزهای اخیر، خروج پول حقیقی ها و تمایل سرمایه گذاران به دارایی های امنی چون طلا نشان می دهد که بازار همچنان با بی اعتمادی و بلاتکلیفی مواجه است. سخنان وزیر اقتصاد درباره آغاز برنامه مقابله با شرایط اضطرار اقتصادی و پیوند آن با حمایت واقعی از بازار سرمایه، در نگاه نخست می تواند نویدبخش باشد. با این حال، همان طور که ابراهیم سماوی تاکید کرد، سرنوشت این برنامه به میزان شفافیت، ثبات و عملیاتی شدن آن بستگی دارد.

در شرایطی که صنایع بزرگ با چالش تامین سرمایه در گردش مواجه اند و شرکت های کوچک و متوسط نیز برای دسترسی به منابع مالی دست وپا می زنند، بازار سرمایه می تواند نقشی کلیدی در حل این معضل ایفا کند. اما شرط اصلی آن، عبور از حمایت های شعاری و حرکت به سمت اقدام های ملموس و پایدار است. تنها در این صورت است که می توان انتظار داشت بازار سرمایه به بازاری واقعی، شفاف و کارآمد تبدیل شود و نه تنها سرمایه های مردم را جذب کند، بلکه به موتور محرک تولید و رشد اقتصادی کشور بدل شود.