غلامرضا نظربلند طی یادداشتی در روزنامه شرق نوشت: دوستی در تماسی تلفنی از من خواست کارشناسی را که از مکانیسم ماشه سر درمی آورد برای سخنرانی در جمعی دانشگاهی معرفی کنم. گفتم اگر بگویم کسی را نمی شناسم، صحیح نیست، اما کسی را که بدون حب یا بغض تمام جوانب امر را بازگوید و به قولی خودسانسوری نکند، نمی شناسم که البته شاید در این ناآشنایی مشکل از من باشد.

با این وجود، پیشنهادم این بود که از هر دو طیف یک کارشناس دعوت کنند تا هرکدام روایت خود را از برجام و ذیل آن، مکانیسم ماشه بگوید. باشد تا با این تمهید، هم هر دو روایت مختلف شنیده شود و هم بالطبع خودسانسوری جناحی هر یک از آن دو توسط دیگری جبران و در مجموع تصویر کم وبیش روشنی ارائه شود. با پایان یافتن تماس تلفنی، به فکر فرورفتم که چرا ما بدون آنکه اجانب دخیل باشند، خودمان در داخل در باب موضوعی واحد (در اینجا برجام) روایت های متفاوت و دست کم ناقصی داریم؟

اینجا که دیگر پای دشمن و غیرخودی در کار نیست؛ اینجا که بحث راجع به دو موضوع متفاوت نیست که هرکدام روایت خاص خود را داشته باشد. نگارنده که در طول عمرش به هیچ جناح، باند، دسته، حزب، جبهه و طیف سیاسی ای کوچک ترین وابستگی و تعلق خاطری نداشته و ندارد، با توجه به آگاهی از مفاد برجام و سابقه و لاحقه آن و با عنایت به مفرداتی که از نحوه شکل گیری آن می داند، شهادت می دهد که هیچ یک از راویان این قرارداد (اعم از دست اندرکاران و مخالفان) تمام داستان را روایت نمی کند و هرکدام فقط بخشی را بازمی گوید که گمان می رود با گرایش یا منافع او سنجاق شده است.

این یادداشت به هیچ وجه قصد ورود به مفاد و محتوای برجام و ارزش گذاری آن را ندارد که خود بحث مستوفا و البته مستقلی است؛ آنچه گزاره اصلی ما در اینجاست، این است که تبیین، تأویل و تفسیرهایی که از برجام می شود، یکی از بدخیم ترین مصادیق جنگ روایت هاست؛ جنگی که موجد و موجب نقار و قهر و غضب جناحین، از بین رفتن اعتماد عمومی و انرژی و وقت مسئولان و غیرمسئولان شده است.

راستی چرا ما به چنین آفت و دردی مبتلا شده ایم؟ این اگر فاجعه ای در تراز ملی نیست، پس چیست؟ این اگر جنگ داخلی از نوع نرم نیست، پس چیست؟ این اگر اسباب دشمن شادی و طبعا سرافکندگی ما نیست، پس چیست؟ این مگر باعث سایش توانمندی های بالقوه و بالفعل ما نمی شود؟ این مگر ما را به سمت پرتگاه نمی برد؟

شوربختانه علت العلل مشکلات این چنینی صبغه فرهنگی دارد و اگر عللی غیر از این صبغه در کار باشد هم به قول فلاسفه، اعدادی (معدات) است. آن ها که پدیده هایی همچون همین برجام را به طور ناقص، گزینشی و خودسانسورشده روایت می کنند، بدانند که با گفتن نصف حقیقت مرتکب بدترین دروغ گویی می شوند. این از آن رو بدترین است که بخشی از حقیقت را با خود دارد و همین باعث گمراهی اذهان عمومی و تشویش افکار می شود که بسیار خطرناک است.

گفتن نصفه ونیمه حقیقت (یا همانا گفتن بزرگ ترین دروغ) دارای اثر وضعی خانمان سوزی است. همین اثر تا آنجا که به برجام مربوط می شود، سایه شومش را در این 10 سال بر همه شئونات زندگی ما ایرانیان گسترانده و خسارات جانی و مالی وحشتناکی تحمیل کرده است.

در این روایتگری نصفه ونیمه، عواملی همچون اعمال سانسور وعدم اطلاع رسانی درباره شرایط خطیر و خطرناکی که کشور در بدو روی کار آمدن دولت یازدهم با آن مواجه بود و ما را از سر ناچاری به مذاکره با پنج کشور عضو دائمی شورای امنیت و آلمان (1+5) کشاند و توافقی به اسم برنامه راهبردی جامع اقدام (اختصارا برجام) را نتیجه داد، بامبول بازی های سیاست زده و نیز ساده لوحی ها، قهرمان بازی ها و تنگ نظری ها درباره مشارکت جویی به منظور انجام بهینه مذاکرات و تنظیم قراردادی پخته و منصفانه تر وعدم آگاهی کافی از ادبیات و اصطلاحات فوق العاده تخصصی چنین توافق نامه هایی و غفلت از شیطنت های حرفه ای آمریکایی ها دخیل و سهیم هستند.

چکیده کلام آنکه اگر نبود عوامل نام برده در فراز اخیر این یادداشت و اگر نبود اثر وضعی زیان بار و خطرناک آن ها و اگر نبود دور تسلسل وقفه ناپذیر روایتگری های جناحی به شدت هزینه زا در این یک دهه اخیر، به این کشور و مردم آن تا این حد جفا روا نمی شد.

آخرین اپیزود مشارکت این جفای بزرگ و سهمگین در کلیه شئونات کشور را باید در شکست مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا و شبیخون رژیم جنایتکار اسراییل و همدستی و حمله خائنانه آمریکا سراغ گرفت که داغ صدها دانشمند و فرمانده و سرباز سلحشور وطن و غیرنظامی مظلوم کشورمان را بر دل ما گذاشت و برای همیشه عزادارمان کرد.

آن ها که در داخل آن جفا را در حق این کشور و مردمش روا داشتند و همچنان روا می دارند، بدانند که وجدان شان قرار نخواهد گرفت.

به آن ها باید نهیب زد، این تذهبون؛ کجا می روید؟