خرید خانه در ایران برای بسیاری از خانوارها بسیار دور از دسترس شده و بازار مسکن کشور در وضعیت بحرانی قرار گرفته است. این در حالی است که مقایسه بازار مسکن ایران با کشور گران قیمتی مانند فرانسه نشان می دهد سطح دسترسی مردم به مسکن در این کشور بسیار بالاتر از ایران و خرید خانه به مراتب آسان تر است.

به گزارش تجارت نیوز، بررسی از داده های Numbeo که به انتشار جدیدترین آمارهای اقتصادی کشورها و محاسبه هزینه زندگی در سراسر جهان می پردازد، نشان می دهد، ایران در سال 2025 با نسبت قیمت مسکن به درآمد سالانه 18.7 برابری، در وضعیت نامطلوبی قرار دارد و جایگاه 16 سختی خرید خانه را در میان 103 کشور موجود این فهرست به خود اختصاص داده است.

در مقابل، فرانسه با نسبت قیمت به درآمد سالانه 9.9 برابری، وضعیت به مراتب بهتری نسبت به ایران داشته و رتبه 70 سختی خرید خانه را از آن خوده کرده است. به این ترتیب، بررسی ها نشان می دهد که خرید مسکن در فرانسه 54 پله آسان تر از ایران است.

بر اساس آخرین داده های Trading economics نرخ تورم عمومی فرانسه در ماه جولای 0.2 درصد به ثبت رسیده است. این در حالی است که اقتصاد این کشور طی یک سال گذشته در طول سه ماه با تورم منفی مواجه شده است. بنابراین، شهروندان فرانسه می توانند با خیال راحت درآمدهای خود را پس انداز کنند و در مدت زمان معینی صاحب خانه شوند.

این در حالی است که طبق اعلام مرکز آمار نرخ تورم عمومی ایران در مرداد 1404 بالغ بر 36.3 درصد بوده است. از طرفی تورم مسکن با وجود تنش های سیاسی اخیر، همچنان شیب ملایمی را طی می کند که حاکی از رشد ماهانه قیمت خانه است.

برای درک و مقایسه بهتر وضعیت بازار مسکن دو کشور، بررسی میانگین قیمت مسکن ضروری است. براساس داده های منتشرشده در Numbeo متوسط قیمت هر متر واحد مسکونی در مراکز شهری فرانسه، حدود 6171 دلار آمریکا است و این کشور در رتبه 21 گرانی مسکن از منظر قیمت قرار دارد. ایران نیز با میانگین قیمتی 1164 دلاری به ازای هر متر مربع، رتبه 110 گرانی مسکن از منظر قیمت را در میان 127 کشور موجود در این فهرست به خود اختصاص داده است.

در این میان، متوسط قیمت هر متر واحد مسکونی در پاریس، پایتخت کشور فرانسه حدود رقم 14 هزار و 214 دلار است و نسبت قیمت مسکن به 16.5 برابر درآمد سالانه خانوارهای این شهر می رسد. در مقابل، متوسط قیمت هر متر واحد مسکونی در تهران 1687 دلار برآورد شده که برابر با 26.9 برابر درآمد سالانه خانوارهای پایتخت است.

به عبارتی، با وجود اینکه میانگین قیمت مسکن در پاریس حدود هشت برابر تهران است، نسبت قیمت به درآمد سالانه خانوارهای این دو شهر، اختلاف قابل توجهی دارد. این موضوع بیانگر آن است که سطح درآمد شهروندان فرانسوی، به ویژه خانوارهای پاریسی به مراتب بسیار بالاتر از ایران است.

سطح درآمد شهروندان هر کشور، یکی از مهم ترین مولفه هایی است که بر قدرت خرید خانه تاثیر می گذارد و بررسی آن الزامی است؛ متوسط درآمد ماهانه هر شهروند فرانسوی پس از کسر مالیات حدود 2763 دلار است که با احتساب دلار 103 هزار تومانی، بیش از 284 میلیون تومان خواهد بود.

در مقابل، هر شهروند ایرانی به طور میانگین ماهانه 256 دلار درآمد دارد که با احتساب دلار 103 هزار تومانی، حدود 26 میلیون تومان درآمد ماهانه خواهد داشت که این رقم به تخمین های رسمی هم نزدیک است.

بنابراین، درآمد ماهانه شهروندان کشور فرانسه 10.7 برابر بیشتر از درآمد یک شهروند ایرانی است؛ این موضوع نشان می دهد که میزان درآمد هر کشور، چه تاثیر مستقیمی بر سطح کیفیت زندگی و دسترسی به خرید مسکن دارد.

نرخ وام مسکن در فرانسه طی سال 2025 نسبت به دوره اوج تورمی سال های گذشته کاهش یافته و اکنون معمولا بین سه تا 4.5 درصد تعیین می شود. این نرخ بسته به بانک، مدت وام، میزان پیش پرداخت و شرایط اعتباری متقاضی متغیر است.

تسهیلات وام مسکن در فرانسه متنوع هستند. وام های مسکن با نرخ بهره ثابت بیشترین سهم را میان سایر وام ها به خود اختصاص داده و پس از آن وام های ترکیبی با نرخ بهره متغیر قرار دارند. همچنین وام های فقط بهره نیز در فرانسه به متقاضیان پرداخت می شود که اغلب در خریدهای سرمایه گذاری کاربرد دارند. وام فقط بهره به وام هایی گفته می شود که تا مدت ها پس از دریافت وام توسط مشتری، تنها بهره وام به بانک پرداخت می شود و پس از طی این دوره، پرداخت اقساط آغاز می شود.

امکان دریافت وام برای غیرفرانسوی ها نیز هرچند با شرایط سخت گیرانه تر، وجود دارد؛ اتباع خارجی کشور فرانسه برای دریافت وام مسکن باید پیش پرداخت بالاتر و مدارک رسمی بیشتری به بانک ارائه دهند. علاوه بر این، متقاضیان باید هزینه های جانبی مانند بیمه وام، کارمزد بانک و مالیات نقل و انتقال را نیز در نظر بگیرند.

مدت زمان بازپرداخت در فرانسه اغلب بین هشت تا 25 سال تعیین می شود و همچنین مبلغ قسط ماهانه وام نباید بیش از 33 درصد درآمد ماهانه متقاضی باشد.

این در حالی است که مدت زمان بازپرداخت وام مسکن در ایران به 10 سال کاهش یافته و نرخ بهره نیز همچنان 22.5 درصد تعیین شده است. بنابراین وام مسکن در ایران نه تنها کارایی نداشته، بلکه فشار مالی بیشتری برای متقاضیان خرید مسکن ایجاد می کند.