فرارو- دریاچه مرده، پایین ترین نقطه زمین و شورترین دریاچه جهان، صحنه رخدادی نادر و شگفت انگیز است؛ غول های نمک . سازه های عظیم و زنده ای که در اثر تبخیر، تغییر چگالی و فرآیندهای دمایی پیچیده شکل می گیرند. این پدیده کم نظیر فرصتی استثنایی برای کشف عجیب ترین رازهای طبیعت فراهم می کند.

به نقل از scitechdaily،دریاچه مرده، پایین ترین نقطه زمین و یکی از شورترین دریاچه های جهان در فلسطین اشغالی قرار دارد. این شوری شدید، موجب بالا رفتن چگالی آب و شکل گیری فرآیندهای پیچیده در عمق دریاچه می شود.

پروفسور اکارت میبورگ از دانشگاه سانتا باربارا کالیفرنیا می گوید: این غول های نمک می توانند چندین کیلومتر از سطح زمین را پوشش دهند و بیش از یک کیلومتر ضخامت داشته باشند. در هیچ نقطه ای جز دریاچه مرده در دنیا وود ندارد که یتوان فرآیند شکل گیری این سازه های نمکی را به صورت مستقیم مطالعه کرد.

گرچه رسوبات نمکی عظیم در دریای مدیترانه و دریای سرخ نیز یافت می شوند، اما دریاچه مرده تنها جایی است که در آن این غول های نمک هنوز به طور فعال شکل می گیرند و می توان جریان ها و رسوبات زیر دریاچه را به طور مستقیم مطالعه کرد.

تحقیقات میبورگ و همکارش ناداو لنزکی از مؤسسه زمین شناسی اسراییل نشان می دهد که فرآیندهای جریان سیال و حمل ونقل رسوبی در دریاچه مرده تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد. مهم ترین عامل، فقدان خروجی طبیعی آب است. یعنی آب دریاچه راهی برای خروج ندارد و تنها از طریق تبخیر سطح آن کاهش می یابد.کاهش جریان رودخانه اردن طی دهه های اخیر باعث شده سطح دریاچه سالانه حدود یک متر کاهش پیدا کند.

دریاچه مرده در گذشته Meromictic مرومکتیک بود؛ به این معنا که لایه سطحی گرم و سبک روی لایه عمیق تر و چگال تر باقی می ماند. اما پس از کاهش جریان رودخانه اردن در دهه 1980، تبخیر بر جریان آب غالب شد و شوری سطحی به اندازه شوری لایه های عمیق رسید، در نتیجه امکان اختلاط کامل آب فراهم شد. این تغییر، دریاچه را از حالت لایه ای پایدار به Holomictic هولومیکتیک تبدیل کرد.

میبورگ می گوید: در تابستان 2019، دانشمندان شاهد تشکیل غیرمنتظره بلورهای هالیت یا برف نمک بودند. پدیده ای که معمولاً در ماه های سرد رخ می دهد و ناشی از فرآیندی به نام double diffusion واپاشی دوگانه است؛ زمانی که آب گرم سطحی سرد می شود و به عمق فرو می رود و در نتیجه آن بلورهای هالیت یا برف نمک در شرایط غیرمنتظره شکل می گیرند.

ترکیب تبخیر، تغییر دما و چگالی آب، همراه با جریان های داخلی و امواج سطحی موجب شکل گیری رسوبات نمکی متنوع در دریاچه مرده می شود. شدت این فرآیندها در زمستان بیشتر است و همین امر دلیل شکل گیری غول های نمک در این منطقه است.

میبورگ می گوید در در زمان بحران شوری مسینی در دریای مدیترانه، شرایط مشابه ایجاد شد و ضخیم ترین پوسته های نمکی زیر سطح باقی ماندند. علاوه بر این، جریان های شوری و چشمه های کف دریا موجب شکل گیری گنبدها و دودکش های نمکی می شوند. بررسی این فرآیندها، علاوه بر توضیح پدیده های غیرمعمول به درک پایداری سواحل خشک و استخراج منابع نمکی کمک می کند.