محمد کشاورز زاده سفیر سابق ایران در چین، ازبکستان و ونزوئلا در رابطه با سفر رییس جمهور به پکن و اهمیت این رویداد دیپلماتیک برای منافع سیاست خارجی ایران تصریح کرد: سفر رییس جمهور به چین با هدف شرکت در اجلاس سران سازمان همکاری شانگهایچ صورت گرفت. چین ریاست دوره ای سازمان همکاری شانگهای را بر عهده دارد و این اجلاس سران در چین تشکیل شد. در این اجلاس، روسای جمهور و سران دولت های کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای شرکت داشتند. ایران، پس از چندین سال عضویت به عنوان ناظر در سازمان همکاری شانگهای، اکنون به عنوان عضو دائم این سازمان شناخته می شود.

به گزارش ایلنا، این تحلیل گر مسائل بین الملل ادامه داد: این سفر از این جهت حائز اهمیت است که عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای دائمی شده است. علاوه بر این، جناب آقای رییس جمهور دیداری با آقای شی جین پینگ، رییس جمهور چین، خواهند داشت که این دیدار، دیداری مهم تلقی می شود و تعداد زیادی از سران کشورها در چین حضور دارند. با توجه به اینکه کشورهای اروپایی تهدید به فعال کردن مکانیسم ماشه کرده اند و چین عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل است، همچنین چین در میان کشورهایی بوده که در انعقاد برجام حضور داشتند، این سفر اهمیت زیادی دارد.

وی با اشاره به اینکه چین مخالف فعال کردن مکانیزم ماشه است و نماینده چین در سازمان ملل این مخالفت را اعلام کرده است، اظهار کرد: رییس جمهور روسیه هم در این اجلاس شرکت کرده است. من فکر می کنم که هم چین و هم روسیه می توانند با ایران در این زمینه همکاری داشته باشند و با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به تعهدات خود عمل نکرده اند، عملاً از حق فعال کردن مکانیسم ماشه برخوردار نیستند. این موضوعات از نکات مورد توجه در برنامه دیدار آقای رییس جمهور در تیانجین است.

این دیپلمات با سابقه کشورمان با بیان اینکه آقای پزشکیان در مراسم مهمی در چین شرکت می کند که به مناسبت سی امین سالگرد پیروزی چین بر نیروهای متجاوز خارجی برگزار شده است، گفت: چین از کشورهای خاصی دعوت کرده است تا در این مراسم شرکت کنند و به نظر می رسد این مراسم پیام مهمی دارد. آقای رییس جمهور در مراسمی شرکت کرده است که سالگرد پیروزی چین در مقابل نیروهای متجاوز خارجی است.

وی افزود: ایران هم بعد از آن تجاوز 12 روزه دفاع جانانه ای در قبال نیروهای امپریالیستی داشته است که به نظر من شباهات های زیادی میان ایران و چین به وجود آمده است و با حضور ایران در این مراسم پیامی مشخص به دنیا منتقل می شود، زیرا در این مراسم کشورهای خاصی مانند ایران و روسیه که تجربه مبارزه با امپریالیسم را دارند، شرکت می کنند و از کشورهای غربی، کسی در این مراسم حضور ندارد و دعوت نشده است.

سفیر سابق ایران در چین در پاسخ به این سوال که آیا چین و روسیه اراده کافی برای کمک به ما در زمینه مکانیزم ماشه را دارند، عنوان کرد: همیشه چین یک شریک مورد اعتماد برای ایران بوده است و در دوران سخت تحریم های غیرقانونی، چین بیشترین کمک ها را به ایران ارائه کرده است. شما می بینید که اکنون تعداد زیادی از شرکت های چینی به خاطر همکاری با ایران تحریم شده اند و علت آن همکاری با ایران بود، اما هیچ کشور دیگری را نمی بینید که شرکت هایش به این اندازه به خاطر همکاری با ایران تحریم شده باشند.

وی اضافه کرد: چینی ها به خوبی واقف هستند که کشورهای اروپایی، از جمله فرانسه، آلمان و انگلیس، به تعهدات خود عمل نکرده اند و به این دلیل است که وقتی آمریکا از برجام خارج شد و تحریم هایی را اعمال کرد، چین از سیاست های یکجانبه گرایانه ی آمریکا انتقاد کرد و روابطش با ایران را ادامه داد. چین به خوبی می داند که فعال سازی مکانیزم ماشه که غربی ها انجام می دهند، به نوعی باج خواهی و زورگویی بین المللی محسوب می شود.

کشاورززاده درباره احتمال خرید تسلیحاتی از چین بیان کرد: چین کشوری است که روز به روز توانمندی های نظامی اش گسترش پیدا می کند. زمانی چین اصلاً ناو هواپیمابر نداشت، اما اکنون ناو هواپیمابر می سازد. همچنین هواپیمای jc1 چینی توانسته است در جنگ پاکستان و هند، هواپیمای رافال فرانسوی را زمین گیر کند. این امکانات در چین وجود دارد و ما هم تا امروز تحت تحریم تسلیحاتی نبودیم و به نوعی این تحریم ها ملغی شده است.

کشاورز زاده خاطرنشان کرد: من فکر می کنم آنچه که آینده روابط ایران و چین را مشخص می کند، به نحوه عملکرد خود ما بستگی دارد. ما باید در روابط مان با چین فعال تر باشیم و حتی از ظرفیت چین در بخش هسته ای هم بهره برداری کنیم. ما با چینی ها به صورت متعارف گفت وگو داشته ایم. روابط ما با چین در حد یک کشور دست اول مانند روسیه نبوده است به ویژه در زمینه ی هسته ای روابطی نداشتیم که می توان آن را توسعه داد. همچنین باید به قرارداد 25 ساله ما و چین که در دوره ای که من سفیر بودم نوشته و امضا شد، توجه داشته باشیم. این یک برنامه بالا دستی است که بر اساس آن چین می خواهد یک روابط مستمر و طولانی مدت با ایران داشته باشد.