در روزهای اخیر انتشار سناریوهای مختلف از سوی برخی نهادها و همچنین اظهارات چهره هایی چون بابک زنجانی، بار دیگر موضوع پیش بینی نرخ ارز را به صدر اخبار اقتصادی کشور بازگردانده است. معاونت بین الملل اتاق بازرگانی ایران در گزارشی سناریوی بدبینانه ای از آینده ترسیم کرده که در آن نرخ ارز آزاد تا 165 هزار تومان افزایش می یابد که البته اتاق بازرگانی مجبور به تکذیب شد. از آن سو چهره حاشیه ساز این روزها، بابک زنجانی، نیز مدعی شده است فرزین اگر رو این روش بمونه دلار 150 هم خواهیم دید، شک نکنید .

به گزارش تسنیم، این قبیل اظهارات و گزارش ها در حالی مطرح می شود که تجربه اقتصادی سال های اخیر نشان داده است چنین پیش بینی هایی بیش از آنکه مبتنی بر واقعیت های اقتصادی باشند، به عنوان محرک روانی عمل کرده و به التهاب بازارها دامن می زنند.

کارشناسان معتقدند اعلام عمومی نرخ های نجومی، بدون استناد به داده های روشن و سیاست های مشخص، عملاً به بازار سیگنال منفی می دهد و زمینه را برای شکل گیری انتظارات تورمی فراهم می کند. در شرایطی که هنوز هیچ قطعیت حقوقی یا اجرایی درباره فعال شدن مکانیزم اسنپ بک وجود ندارد، برجسته سازی عددهایی (همچون 150 یا 165 هزار تومان برای دلار) صرفاً نقش تشدیدکننده التهاب را ایفا می کند.

بازار ارز ایران به شدت حساس به اخبار و فضای روانی است و کوچک ترین اظهار نظر یا سناریوسازی می تواند به عنوان علامتی برای فعالان اقتصادی تلقی شود. در چنین شرایطی، این قبیل گزارش ها و پیش بینی ها چیزی جز بازی با افکار عمومی و ریختن بنزین بر آتش انتظارات تورمی نیست.

تحریم های شورای امنیت ابزار تازه ای اضافه نمی کنند. تقریباً تمامی محدودیت ها پیشتر از سوی آمریکا اعمال شده و اثرات اصلی آن تخلیه شده است.

سازوکارهای مقابله ای اقتصاد ایران تغییر یافته است. مسیر فروش نفت متنوع شده، معاملات غیردلاری گسترش یافته و بخشی از تحریم ها بی اثر شده اند.

تجربه های گذشته شکست خورده است. حتی تلاش یکجانبه آمریکا برای فعال سازی مکانیزم ماشه در سال 2020 بدون هیچ اثر عملی باقی ماند.

بر این اساس، تکرار سناریوهای سیاه و نرخ های نجومی نه تنها تحلیلی درست از شرایط کنونی ارائه نمی دهد، بلکه به عاملی برای بی ثباتی بیشتر بازار بدل می شود.

در حالی که بازار ارز و طلا روزهای ملتهبی را پشت سر می گذارد، انتظار می رود مدعی العموم و نهادهای نظارتی نسبت به این گونه اظهارات ناپخته واکنش نشان دهند. رها کردن فضای رسانه ای برای هر فرد یا نهادی که بتواند ارقامی نجومی را به عنوان پیش بینی مطرح کند، عملاً به تضعیف ثبات اقتصادی و افزایش نگرانی عمومی منجر می شود.

اقتصاد ایران بیش از آنکه نیازمند سناریوهای بدبینانه و نرخ سازی های رسانه ای باشد، نیازمند اصلاحات ساختاری، شایسته سالاری مدیریتی و ثبات بخشی به سیاست های کلان اقتصادی است. تنها در این صورت است که می توان از موج آفرینی های روانی و التهاب آفرینی های رسانه ای عبور کرد.