فرارو- قطع برق به کابوس خانواده های ایرانی تبدیل شده است. در این میان، ایده نصب یک پنل خورشیدی خانگی و ساخت نیروگاه شخصی روی پشت بام، بیش از هر زمان دیگری جذاب به نظر می رسد.

به گزارش فرارو؛ این ایده سال هاست در دنیا مطرح شده و در اروپا و آمریکا خانه های زیادی بخشی از برق خود را با پنل های خورشیدی تأمین می کنند. در ایران شرایط متفاوت است؛ عواملی مثل تعرفه های یارانه ای برق، نوسان قیمت تجهیزات و البته شدت و مدت قطعی ها، در کنار هزینه نسبتا بالای ساخت نیروگاه خورشیدی خانگی باعث می شوند با تردید روبرو شویم و از خودمان بپرسیم این ایده واقعا جواب می دهد؟ در پاسخ به این سوال می توان یک جواب خیلی کوتاه در حد بله داد اما همه چیز ساده نیست.

از نظر فنی پاسخ مثبت است. بله! شما می توانید با نصب یک سیستم کامل خورشیدی، برق مورد نیاز خانه خود را تأمین کرده و در زمان قطعی برق، از انرژی ذخیره شده استفاده کنید. این سیستم ها به گونه ای طراحی شده اند که با دریافت نور خورشید، برق تولید می کنند یا حتی آن را در باتری ها ذخیره کنند تا در مواقع اضطراری قابل استفاده باشد.

برای ایجاد یک سیستم مستقل، به قطعات زیادی نیاز داریم. پنل های خورشیدی قلب این سیستم هستند و باید نور خورشید را به برق مستقیم (DC) تبدیل کنند. سپس پای اینورتر وسط می آید؛ قطعه ای که باید برق DC تولیدی را به برق متناوب (AC) تبدیل کند.

در واقع اینورتر برق 220 ولت را برای مصرف شما آماده می کند تا بتوانید از آن برای روشن کردن لوازم خانگی استفاده کنید.

برای ذخیره انرژی تولیدی در طول روز و استفاده از آن در شب یا زمان قطع برق، همچنین به باتری نیاز دارید. خبر بد اینکه باتری ها معمولاً پرهزینه ترین قسمت سیستم به شمار می روند.

در کنار آن باید شارژ کنترلر بخرید. این قطعه، جریان برق ورودی از پنل ها به باتری را مدیریت می کند تا جلوی آسیب دیدن باتری ها را بگیرد و عمر آن ها را افزایش دهد. تجهیزات جانبی هم شامل سازه های فلزی برای نصب پنل ها، کابل ها، فیوزها و سایر اتصالات ایمنی می شود.

بیشتر بدانید | فروشندگان می گویند بیشترین تقاضای خرید در حال حاضر برای سیستم های 5 کیلوواتی است. بیشتر مشتری ها فکر می کنند سیستم خورشیدی یک بار نصب می شود و دیگر تمام است. در حالی که باتری ها از عمر محدودی برخوردار هستند (معمولاً 5 تا 10 سال) و تعویض آن ها هزینه سنگینی به همراه دارد

هزینه اولیه راه اندازی یک سیستم 5 کیلوواتی با قابلیت ذخیره سازی برق، بین 495 تا 972 میلیون تومان است

ساخت نیروگاه خورشیدی خانگی همچنین به حدود 30 تا 40 متر مربع فضای آزاد و بدون سایه روی پشت بام یا در حیاط نیاز دارد اما اصلی ترین مانع برای گسترش پنل خورشیدی خانگی، هزینه اولیه بسیار بالای آن است. بیایید با یک مثال واقعی، هزینه ها و صرفه اقتصادی این کار را بررسی کنیم.

فرض کنید یک خانواده ایرانی به طور متوسط روزانه 10 کیلووات ساعت برق مصرف می کند. برای تولید این میزان برق و همچنین ذخیره آن، به یک سیستم با ظرفیت 3 تا 5 کیلووات نیاز است.

با در نظر گرفتن نرخ دلار 90 هزار تومان، هزینه های تقریبی خرید پنل مورد نیاز یک سیستم 5 کیلوواتی، حدود 45 تا 72 میلیون تومان (500 تا 800 دلار به ازای هر کیلووات) خواهد بود.

هزینه اینورتر برای این سیستم، حدود 45 تا 90 میلیون تومان (500 تا 1000 دلار) تخمین زده می شود. ذخیره برق مورد نیاز یک روز (حدود 10 کیلووات ساعت) این سیستم به باتری هایی با قیمت حدود 360 تا 720 میلیون تومان (4000 تا 8000 دلار) نیاز دارد.

شارژ کنترلر و تجهیزات جانبی هم در مجموع حدود 45 تا 90 میلیون تومان (500 تا 1000 دلار) خرج روی دستمان می گذارند.

با یک برآورد محافظه کارانه، مجموع هزینه اولیه مورد نیاز راه اندازی یک سیستم 5 کیلوواتی با قابلیت ذخیره سازی برق، بین 495 تا 972 میلیون تومان محاسبه می شود که باید سهمی هم بابت اجرت نصب و راه اندازی در نظر گرفت.

برای خانواری که ماهانه 200 تا 300 هزار تومان قبض برق پرداخت می کنند، این سرمایه گذاری از نظر اقتصادی اصلا صرفه ندارد چون نرخ برق در ایران یارانه ای است.

اگر ماهانه 200 تا 300 هزار تومان بابت برق پرداخت می کنید، هزینه سالانه شما بین 2.4 تا 3.6 میلیون تومان است. با تقسیم حداقل هزینه اولیه سیستم (495 میلیون تومان) بر حداکثر صرفه جویی سالانه (3.6 میلیون تومان)، زمان بازگشت سرمایه ساخت نیروگاه خورشیدی خانگی به 137 سال می رسد که حتی با در فرض افزایش تعرفه های برق در سال های آینده، باز هم توجیه اقتصادی ندارد.

نیروگاه برقی خانگی در ایران بیشتر برای مکان هایی با دسترسی محدود به شبکه برق سراسری (مانند باغ ها، ویلاها و مناطق روستایی دورافتاده) یا برای افراد و کسب وکارهایی که به پایداری برق برای تجهیزات حساس خود نیاز دارند (مانند سرورها و تجهیزات پزشکی) مناسب است. برای مصارف خانگی شهری، راه حل های مقرون به صرفه وجود دارد.

خرید UPS خانگی، بهترین گزینه است. این دستگاه برای مدت زمان محدود، برق تجهیزات حساس مانند کامپیوتر، مودم و سرورها را در زمان قطع برق تأمین می کند. قیمت آن بسیار ارزان تر از یک سیستم خورشیدی کامل است و برای مصارف ضروری کفایت می کند.

ژنراتورهای بنزینی یا دیزلی نیز می توانند برای تأمین برق کل خانه در زمان قطعی استفاده شوند. قیمت اولیه آن ها پایین تر است هرچند باید از پس پرداخت هزینه سوخت و دردسر نگهداری آنها بربیاید.

بیشتر بدانید | در برخی مناطق ایران، وزارت نیرو طرح های خرید تضمینی برق خورشیدی را اجرا می کند با این حال، روند اداری و محدودیت های قانونی، باعث شده استقبال عمومی کم باشد. بیشتر خانواده ها ترجیح می دهند برق تولیدی را برای مصرف خود نگه دارند تا اینکه روی فروش به شبکه حساب کنند