فرارو- لکه های روغن و چربی اغلب سرسخت و آزاردهنده به نظر می رسند، اما کارشناسان تأکید می کنند که با کمی سرعت عمل و انتخاب شوینده مناسب می توان به راحتی حتی سمج ترین لکه ها را از روی پارچه ها پاک کرد.

به نقل از واشینگتن پست، پاشیدن میزان کمی روغن روی لباس مورد علاقه تان به معنای خداحافظی همیشگی با آن نیست. اگر سریع عمل کنید و پارچه قابل شست وشو باشد، لکه های حاصل از روغن های پخت وپز، چربی بیکن، آب گوشت همبرگر یا حتی لکه های روغنی ناشی از کارهای تعمیرگاهی، در بیشتر موارد قابل پاک شدن هستند. نکته کلیدی این است که انتظار نداشته باشید تنها با آب خالی مشکل حل شود، زیرا آب به تنهایی توانایی حل کردن روغن و چربی را ندارد.

چربی ها و روغن ها در آب حل نمی شوند و همین ویژگی باعث می شود شست وشوی ساده با آب بی اثر باشد. برای مقابله با این مشکل نیاز به سورفکتانت یا مواد فعال سطحی دارید. این ترکیبات شیمیایی در تمام انواع صابون ها و مواد شوینده، از جمله مایع ظرفشویی های معمولی، وجود دارند. وظیفه سورفکتانت ها این است که چربی را از سطح جدا کرده و آن را به حالت معلق در آب نگه دارند تا هنگام آبکشی از بین برود. انجمن شیمی آمریکا در یک ویدئو درباره لکه های چربی توضیح داده است: سورفکتانت ها دارای یک سر محلول در آب و یک دم محلول در روغن هستند. این ساختار باعث می شود که آن ها دور قطرات روغن یا چربی یک حباب تشکیل دهند و به این ترتیب لکه از سطح جدا می شود.

هر چه سریع تر از سورفکتانت استفاده کنید، احتمال موفقیت در از بین بردن لکه بیشتر است. بهترین روش شروع کار، ریختن مقدار کمی مایع ظرفشویی غلیظ (بدون رقیق کردن) روی لکه است. کمی آن را با انگشت یا یک برس نرم به داخل پارچه بمالید و سپس حداقل پنج دقیقه صبر کنید. پس از آن لباس را طبق معمول بشویید. اگر تا روز شست وشو زمان زیادی مانده است، می توانید لکه را همین طور نگه دارید، اما اگر لکه ها زیاد هستند و نیاز به استفاده گسترده از مایع ظرفشویی دارید، بهتر است قبل از انداختن لباس داخل ماشین لباسشویی، صابون اضافی را بشویید؛ زیرا کف زیاد می تواند کارکرد ماشین لباسشویی را به ویژه در مدل های درب ازجلو مختل کند.

یکی از اشتباهات رایج این است که لباس لکه دار را بدون بررسی وارد خشک کن می کنیم. گرما باعث می شود روغن و چربی بیشتر در تار و پود پارچه نفوذ کنند و لکه ثابت و تیره شود. نماینده برند شاوْت که محصولات تخصصی پاک کننده لکه تولید می کند، توضیح داده است: روغن های سبک تر مثل روغن کانولا یا زیتون در ابتدا ممکن است چندان دیده نشوند، اما پس از قرار گرفتن در معرض حرارت، لکه های تیره تری ایجاد می کنند. در مقابل، روغن های صنعتی مانند روغن موتور بلافاصله تغییر رنگ واضحی بر جا می گذارند.

الیاف طبیعی مثل پنبه و کتان روغن را سریع تر جذب می کنند و لکه های مقاوم تری می سازند. در حالی که الیاف مصنوعی مثل پلی استر در ابتدا چربی را دفع می کنند، اما اگر لکه تثبیت شود، پاک کردن آن سخت تر خواهد شد. توصیه رایج بسیاری از کارشناسان این است که قبل از انداختن لباس به خشک کن، حتماً لکه ها را بررسی کنید. البته مشکل اینجاست که لکه های چربی روی پارچه خیس شباهت زیادی به لکه های آب دارند و تشخیصشان دشوار می شود. بنابراین بهتر است لباس هایی را که لکه گیری کرده اید، به جای خشک کن با هوا خشک کنید تا فرصت بررسی مجدد داشته باشید.

اگر بعد از شست وشو همچنان لکه باقی ماند یا حتی اگر لباس قبلاً وارد خشک کن شده باشد، باز هم راه هایی وجود دارد. یکی از روش های پرطرفدار در ویدئوهای اینترنتی، ترکیب مایع ظرفشویی با جوش شیرین است تا به شکل خمیر درآید. این خمیر را با مسواک روی لکه بمالید، چند دقیقه صبر کنید و سپس لباس را با داغ ترین آبی که روی برچسب لباس مجاز اعلام شده است بشویید. در برخی موارد، حتی استفاده از آبی کمی داغ تر از حد مجاز می تواند آخرین امید برای نجات لباس باشد.

آزمایش های انجمن شیمی آمریکا نشان داده اند که برخی توصیه های رایج اینترنتی چندان مؤثر نیستند. مثلاً استفاده از اسپری مو باعث سفت شدن پارچه شد، نوشابه یک حلقه قهوه ای به لکه اضافه کرد، جوش شیرین به تنهایی اثر چندانی نداشت و پودر بچه فقط روی لکه یک لایه سخت ایجاد کرد در حالی که لکه همچنان باقی بود. اما مایع ظرفشویی حتی پس از حرارت دیدن لکه نیز عملکرد خوبی داشت.

اگر لکه فقط چربی نباشد و همراه با مواد دیگری مثل سس گوجه باشد، روش کار کمی متفاوت خواهدبود. متخصصان توصیه می کند ابتدا لکه چربی را با مایع ظرفشویی پاک کنید، سپس قسمت رنگی لکه را با یک محصول تخصصی لکه گیری کنید. کافی است مقدار کمی از آن را روی لکه بریزید، 10 دقیقه صبر کنید و سپس لباس را بشویید. البته هشدار داده می شود که این محصول ها را روی پارچه خشک نگذارید، زیرا رنگ آبی موجود در ترکیبات می تواند خودش لکه ای جدید ایجاد کند.

پاک کردن لکه های چربی، برخلاف ظاهر سرسختشان، غیرممکن نیست. کلید اصلی موفقیت، سرعت عمل و استفاده درست از شوینده های مناسب است. مایع ظرفشویی ساده همچنان بهترین و در دسترس ترین گزینه محسوب می شود. پرهیز از حرارت مستقیم و تست کردن محصولات تخصصی روی بخش های کوچک پارچه نیز از دیگر اصول مهم است. در نهایت، هر لکه ای راه حل خاص خود را دارد و با کمی دقت و حوصله می توان حتی لباس های لکه دار قدیمی را هم نجات داد.