در دنیای امروز با گسترش فناوری های نوین و تکنولوژی های روز ماهیت بسیاری از کسب و کارها و شیوه فعالیت در بازار کار نیز تغییر یافته و این امر از تغییر در ماهیت اقتصاد و ظهور پدیده ای به نام اقتصاد دیجیتال حکایت دارد. اقتصاد دیجیتال (Digital Economy) مجموعه ای از فعالیت های اقتصادی مبتنی بر فناوری های دیجیتال است که در آن فناوری های دیجیتال، اصلی ترین عامل ایجاد ارزش برای افراد، سازمان ها و جامعه است.

به گزارش ایسنا، اقتصاد دیجیتال تأثیرات قابل توجهی بر بازار کار دارد و کارشناسان حوزه کار معتقدند که این اقتصاد ضمن ایجاد ارزش افزوده، می تواند به کاهش هزینه ها و نرخ بیکاری در جامعه منجر شود اما ورود به آن مستلزم مهارت های تخصصی است.

در واقع هر کسب وکاری که از اینترنت و ابزارهای دیجیتال برای انجام فعالیت های خود استفاده می کند، بخشی از اقتصاد دیجیتال محسوب می شود.

یکی از تأثیرات مثبت اقتصاد دیجیتال بر بازار کار،کاهش نرخ بیکاری است و با ایجاد فرصت های شغلی جدید در بخش های مختلف اقتصاد دیجیتال انتظار می رود نرخ بیکاری کاهش یابد.

امروزه اقتصاد دیجیتال با به کارگیری ابزارهای دیجیتال مانند اینترنت،دستگاه های هوشمند و فناوری های نوین نظیر بلاکچین، اینترنت اشیا،فضای ذخیره سازی و محاسبات ابری و هوش مصنوعی رویه های مرسوم را متحول ساخته است.

یکی از تأثیرات مثبت اقتصاد دیجیتال بر بازار کار،کاهش نرخ بیکاری است و با ایجاد فرصت های شغلی جدید در بخش های مختلف اقتصاد دیجیتال انتظار می رود نرخ بیکاری کاهش یابد.

بهره گیری از فناوری های دیجیتال می تواند به کاهش هزینه های تولید، توزیع و بازاریابی نیز منجر شود اما برای توسعه اقتصاد دیجیتال نیاز به پلتفرم های قوی و زیرساخت های مناسب است.از سوی دیگر اقتصاد دیجیتال باعث تغییر در ساختار مشاغل و نیاز به آموزش نیروی کار برای مشاغل جدید می شود و با توجه به تحولات سریع در این حوزه شناسایی زودهنگام مشاغل مرتبط با اقتصاد دیجیتال و ایجاد رسمیت برای آنها اهمیت دارد.

طبق گزارش ها، سهم اقتصاد دیجیتال از تولید ناخالص داخلی کشور تنها حدود 4.9 درصد است در حالی که میانگین جهانی آن 15 درصد است و این فاصله بسیار باعث شده تا در برنامه هفتم توسعه هدفگذاری 10 درصدی برای سهم اقتصاد دیجیتال پیش بینی شود و این رقم تا پایان سال 1407 به دوبرابر افزایش یابد.

در همین راستا، حمید حاج اسماعیلی - کارشناس بازار کار، مهم ترین مزایای اقتصاد دیجیتال را شناسایی فرصت های شغلی جدید و کاهش نرخ بیکاری عنوان کرده و معتقد است: اقتصاد دیجیتال ضمن ایجاد ارزش افزوده می تواند هزینه ها را کاهش دهد اما ورود به اقتصاد دیجیتال مستلزم داشتن مهارت های تخصصی است و باید مشاغل مرتبط با این حوزه زودتر شناسایی شوند تا رسمیت پیدا کنند.

وی از حمل و نقل اینترنتی به عنوان یکی از مصادیق اقتصاد دیجیتال در کشور نام برده و می گوید: رواج تاکسی های اینترنتی بر خلاف حمل و نقل سنتی، موجب شکل گیری سفرهای مطمئن تر و باکیفیت تر شده است.تاکسی های اینترنتی تا حد بسیاری قیمت ها را پایین برده و کیفیت را افزایش داده اند و نظارت ها و رسیدگی ها در این زمینه بهتر شده است.

به گفته این کارشناس بازار کار در کنار تاکسی های اینترنتی بحث فروشگاه های آنلاین و خرید اینترنتی نیز توسعه یافته است لذا این دسته خدمات با توجه به مزایایی که برای مردم دارند باید بیش از پیش گسترش یابد.

حاج اسماعیلی از بهره وری،کاهش هزینه ها و رونق اشتغال به عنوان مزیتهای توسعه اقتصاد دیجیتال یاد کرد و افزود:اقتصاد دیجیتال فرصتهای شغلی و مشاغل جدیدی را به وجود می آورد.در کشور ما که بیشتر مشاغل سنتی است می تواند به عنوان یک فرصت مناسب تلقی شود تا با شناسایی مشاغل جدید نرخ بیکاری را کاهش دهیم.

وی ادامه داد:اگر استفاده از فضای مجازی و پلتفرم های اینترنتی را توسعه دهیم بسیاری از مراجعات به ادارات و سازمان ها کاهش یافته و به دنبال آن هزینه ها نیز کاهش می یابد.

از نگاه این کارشناس، استفاده از فناوری و تکنولوژی جدید بهره وری را در کشور بالا می برد و با تکیه بر تکنولوژی های نوین و پلتفرم ها می توان اقتصاد را در بخش دیجیتال رشد داد.

در سال های اخیر و به دنبال شیوع کرونا در جهان، وابستگی اقتصاد جهانی به ابزارهای دیجیتال به طرز چشم گیری افزایش پیدا کرد.دورکاری، آموزش مجازی،تجارت الکترونیکی و بانکداری دیجیتال به جریان اصلی تبدیل شدند و ثابت کردند که اقتصاد دیجیتال دیگر یک انتخاب نیست بلکه ضرورتی اجتناب ناپذیر برای تداوم فعالیت های اقتصادی است.

در حال حاضر اقتصاد دیجیتال شامل طیف گسترده ای از فعالیت ها و کسب وکارهایی است که از فناوری اطلاعات و ارتباطات برای تولید، توزیع و مصرف کالاها و خدمات استفاده می کنند.تجارت الکترونیکی، پرداخت های دیجیتال،اقتصاد اشتراکی، بازی های آنلاین، هوش مصنوعی و تحلیل داده ها نمونه های بارز اقتصاد دیجیتال به شمار می روند.

هم اکنون اقتصاد دیجیتال در عمده کشورها سهم بالایی دارد و ارزش افزوده بسیاری ایجاد کرده است،بنابراین در کشور ما که بیشتر مشاغل سنتی است می تواند یک فرصت مناسب باشد تا در این بخش مشاغل جدید را شناسایی کنیم و نرخ بیکاری را کاهش دهیم. همچنین با توجه به پایین بودن بهره وری در حوزه نیروی انسانی و سرمایه در کشور، توسعه اقتصاد دیجیتال ضمن کاهش هزینه ها موجب افزایش بهره وری می شود.