کاظم کوکرم، سخنگوی کمیته آماتوری انجمن نجوم ایران، جزییات کامل ماه گرفتگی کامل روز یکشنبه شانزدهم شهریور 1404 را تشریح کرد.

به گزارش مهر، سخنگوی کمیته آماتوری انجمن نجوم ایران گفت: این پدیده نجومی یکی از نادرترین رویدادهای قابل مشاهده از ایران پس از 7 سال محسوب می شود. تمام مراحل ماه گرفتگی سال 1404 از ابتدا تا انت ها از پهنه کشورمان قابل مشاهده است. آخرین ماه گرفتگی که اتفاق افتاد، پنجم مرداد سال 97 بود که تا بامداد ششم مرداد به طول انجامید و طولانی ترین ماه گرفتگی قرن حاضر بود.

وی با اشاره به آغاز ماه گرفتگی از ساعت 18:56 دقیقه شامگاه یکشنبه شانزدهم شهریور گفت: ماه ابتدا وارد نیم سایه زمین در فضا می شود که در این مرحله تاریک شدن ماه با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نیست و تنها می توان منتظر ورود قرص ماه به سایه زمین بود.

به گفته سخنگوی کمیته آماتوری انجمن نجوم ایران شروع ماه گرفتگی جزیی ساعت 19:57 است، زمانی که قرص ماه به تدریج وارد سایه زمین شده و شروع به تاریک شدن می کند.

کوکرم با بیان اینکه از ساعت 21 ماه گرفتگی کامل آغاز شده و ماه کاملاً در سایه زمین فرو می رود، افزود: در این مرحله رنگ ماه به سرخی گراییده و اوج خسوف یا ماه گرفتگی دقیقاً در ساعت 21:41 دقیقه و 46 ثانیه رخ می دهد و پایان آن ساعت 22:23 است.

وی مدت زمان کل ماه گرفتگی کامل را حدود 83 دقیقه اعلام کرد و توضیح داد: این مدت تقریباً 20 دقیقه کوتاه تر از ماه گرفتگی طولانی سال 1397 است. دلیل این تفاوت آن است که در این رویداد، ماه از مرکز سایه زمین عبور نمی کند و مسیر آن کمی متمایل به بخش جانبی سایه است.

سخنگوی کمیته آماتوری انجمن نجوم ایران اظهار داشت: از ساعت 22:23 دقیقه قرص ماه شروع به خروج از سایه زمین کرده و تا ساعت 23:27 دقیقه ماه کاملاً از سایه خارج می شود اما همچنان در نیم سایه زمین باقی می ماند. پایان ماه گرفتگی جزیی نیز ساعت 00:25 دقیقه بامداد هفدهم شهریور اتفاق می افتد.

کوکرم درباره ویژگی های تماشای این ماه گرفتگی گفت: ویژگی جالب این ماه گرفتگی این است که پیش از شروع آن، هوا تازه در ایران تاریک شده و نور ماه بسیار زیاد است، به طوری که در مناطق خارج از شهر نوار راه شیری و ستارگان فراوان قابل مشاهده نیستند. اما با شروع ماه گرفتگی کامل در ساعت 21، نور ماه کاهش یافته و در مناطق تاریک و دور از آلودگی نوری، نوار راه شیری و صدها هزار ستاره به وضوح دیده می شوند.

او افزود: این رویداد فرصتی بی نظیر برای علاقه مندان نجوم است تا شاهد ماه کامل گرفته همراه با ستارگان و نوار راه شیری باشند. پس از پایان ماه گرفتگی و افزایش مجدد نور ماه، ستارگان کم نور شده و آسمان روشن تر می شود.

کوکرم یادآور شد: مشاهده ماه گرفتگی حتی در شهرها نیز امکان پذیر است اما به دلیل آلودگی نوری و ذرات معلق در هوا، تأثیر کاهش و افزایش نور ماه بر روی ستارگان به خوبی حس نمی شود.

سخنگوی کمیته آماتوری انجمن نجوم ایران ضمن تاکید بر اینکه مشاهده گردی سایه زمین روی قرص ماه در مراحل مختلف ماه گرفتگی، یکی از شواهد علمی و مهم کروی بودن زمین است، خاطرنشان کرد: یکی از نکات علمی مهم این پدیده، مشاهده گردی سایه زمین روی قرص ماه در مراحل مختلف ماه گرفتگی است که تأییدی بر کروی بودن زمین است. این موضوع از 2700 سال پیش توسط بابلی ها شناخته شده و یکی از شواهد علمی شکل کروی زمین محسوب می شود.

کوکرم در پایان توصیه کرد: علاقه مندان می توانند با مراجعه به رصدخانه ها و مراکز نجومی، با استفاده از تلسکوپ جزییات دقیق این ماه گرفتگی را مشاهده کنند و حتی با موبایل از پشت چشمی تلسکوپ، عکس هایی از ماه قرمز رنگ ثبت کنند. برنامه های رصدی در شهرهای مختلف طی روزهای آینده اعلام خواهد شد.