نگاهی به تصاویر سامانه HQ-29 چین

در تصاویر کاملا مشخص است که پرتابگر نصب‌شده روی خودرو دو محفظه پرتاب را حمل می‌کند که هر یک حدود 1.5 متر قطر دارند. چنین ابعادی نشان‌دهنده سامانه‌ای به‌مراتب بزرگ‌تر و پرقدرت‌تر از سامانه‌های کنونی چین است.

کارشناسان نظامی یادآور شده‌اند که شکل و شمایل این وسیله شباهت زیادی به پرتابگرهای متحرک عمودی دارد که هم برای جابه‌جایی موشک‌ها و هم برای پرتاب مستقیم آن‌ها به کار گرفته می‌شوند، و این چینش دقیقاً همان آرایشی است که برای سامانه‌های دفاع هوایی استراتژیک در سراسر جهان استفاده می‌شود.

رسانه‌های داخلی چین این سامانه را با عنوان «شکارچی ماهواره دو لوله‌ای» توصیف کرده‌اند؛ اصطلاحی که به‌روشنی حاکی از توانایی بالقوه آن برای مقابله با موشک‌های بالستیک در ارتفاعات بسیار بالا و همچنین هدف قراردادن ماهواره‌های مستقر در مدار پایین زمین است. به‌کارگیری چنین عبارتی نشان می‌دهد که پلتفرم جدید می‌تواند برای رهگیری اهدافی در فاصله بالاتر از 500 کیلومتر طراحی شده باشد که تنها پیشرفته‌ترین برنامه‌های دفاع موشکی جهان قادر به انجام آن هستند.

با آنکه دولت پکن هنوز به‌طور رسمی وجود HQ-29 را تایید نکرده، بسیاری بر این باورند که این سامانه نسبت به HQ-19، رهگیر ارتفاع‌بالای فعلی چین، پیشرفته‌تر است. HQ-19 مشابه سامانه آمریکایی تاد، بر پایه فناوری اصابت مستقیم به هدف یا همان Kinetic Kill کار می‌کند. در مقابل، خانواده HQ-9 عمدتاً برای دفاع ترمینال در ارتفاع پایین‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بر همین اساس، تحلیل‌گران استدلال می‌کنند که ظهور HQ-29 یک گام منطقی در مسیر ارتقای توانایی‌های چین است، چراکه فاصله بین سامانه‌های موجود و رهگیرهای استراتژیک پیشرفته‌ای همچون موشک Standard Missile-3 ایالات متحده یا سامانه روسی S-500 را پر می‌کند.

چیدمان ظاهری این پلتفرم و نقشی که برای آن تعریف شده، شباهت آشکاری با سامانه S-500 Prometey روسیه دارد که برای رهگیری موشک‌های بالستیک در جو زمین طراحی شده است. این مقایسه بار دیگر تأکید می‌کند که چین آشکارا در پی توسعه توانمندی‌هایی فراتر از دفاع موشکی ترمینال بوده و قصد دارد به سطح رهگیری در مرحله میانی و ارتفاعات بسیار بالا دست یابد.

گزارش‌ها حاکی است که پرتابگر مذکور در حال حرکت به سمت پکن مشاهده شده و احتمال داده می‌شود که این سامانه برای اولین رونمایی عمومی در رژه نظامی چبن در تاریخ 3 سپتامبر (12 شهریور) آماده شود. این رژه به مناسبت هشتادمین سالگرد پایان جنگ جهانی دوم برگزار خواهد شد و پکن همواره چنین مراسم‌هایی را فرصتی برای نمایش مهم‌ترین دستاوردهای فناورانه نظامی خود قرار داده است.

چنانچه سامانه HQ-29 رسماً معرفی شود، یک افزوده حیاتی به شبکه چندلایه دفاعی چین محسوب خواهد شد. برخلاف رهگیرهای برد کوتاه که برای مقابله با جنگنده‌ها یا موشک‌های کروز طراحی می‌شوند، چنین سامانه‌ای مأموریت دارد موشک‌های بالستیک را پیش از ورود به فاز نزولی و رسیدن به اهداف زمینی خنثی کند. علاوه بر این، قابلیت بالقوه آن برای تهدید ماهواره‌ها نقش این سامانه را به حیطه بازدارندگی فضایی نیز گسترش می‌دهد و به‌روشنی بازتابی از تغییر راهبردی گسترده‌تر در سیاست‌های نظامی چین است.

رسانه‌های چینی، این سامانه را با عباراتی جاه‌طلبانه توصیف کرده و بر نقش دوگانه آن به‌عنوان سپر موشکی و سلاح ضدماهواره تأکید داشته‌اند. اگرچه هنوز تأیید رسمی وجود ندارد، همین توصیف شکارچی موشک‌ها و ماهواره‌ها نشان‌دهنده عزم پکن برای دستیابی به قابلیت‌هایی هم‌تراز با برنامه‌های پیشرفته ایالات متحده و روسیه است.

ورود چنین سامانه‌ای به خدمت ارتش چین، دقیقاً در راستای تلاش فراگیر این کشور برای گسترش بازدارندگی استراتژیک و محدود کردن آزادی عمل رقبایش خواهد بود. ایالات متحده تحت رهبری دونالد ترامپ سرمایه‌گذاری در دفاع موشکی چندلایه و تاب‌آوری فضایی را ادامه می‌دهد. روسیه نیز در این میان با استقرار سامانه S-500 پیشروی کرده که اهداف آن شامل دفاع موشکی و کنترل فضای ماورای جو می‌شود.

در چنین شرایطی، سامانه HQ-29 نشانه‌ای روشن از تمایل پکن به نمایش قابلیت‌های قابل قیاس با رقبای بزرگ خود است. ماهیت دوگانه آن بیانگر تمرکز بر خنثی‌سازی تهدیدهای موشک‌های بالستیک و شکل‌دهی به محیط استراتژیک در فضای خارج از جو است.

منبع: روز نو