روزنامه شرق در یادداشتی با عنوان درس هایی از دادوقال های پیشاجنگ به برخی وقایع پیش از جنگ تحمیلی رژیم صهیئنیستی علیه ایران تمرکز کرده است.

این روزنامه در این زمینه نوشت: به تازگی فرصتی دست داد تا اخبار جنجالی صدرنشین در چند هفته منتهی به 23 خرداد 1404 (شروع جنگ 12روزه) را که توجه و ذهن جامعه را به خود مشغول داشت، مرور کنم. در میان این صدرنشین ها سه رویداد بیشتر از بقیه بحث انگیز بوده و هزاران توییت و مقاله و مصاحبه و گفت وگو و از این قبیل را رقم زده است.

بازداشت یک روحانی خوش صدای پرسروصدا در مکه به دلیل اظهارنظری که کشور میزبان را خوش نیامد و پیامدهای آن، ازجمله اخراج او از آن کشور و استقبال از او در تهران از سوی هوادارانش، یکی از آن خبرهای جنجالی بود.

ماجرای به همان اندازه جنجال برانگیز دیگر، خبر زندانی شدن پسر و عروس یکی از ائمه پرحاشیه نماز جمعه تهران به اتهام فساد مالی بود. و بالاخره داستان بعدی به موضوع قانون صیانت از عفاف و حجاب برمی گردد که اجرای آن چند ماهی متوقف مانده بود، اما در آن چند روز باقی مانده تا نقطه صفر و شروع حمله اسراییل، پرونده اش از کشو بیرون آمد و صحبت از اجراشدن یا اجرانشدن آن بین مخالفان و موافقان چالشی شد.

اینک که حدود سه ماه از آن غفلت فاجعه بار و دو ماه از آن غافلگیری افسردگی آور می گذرد، به خوبی واضح و مبرهن است که در هنگامه ای که دشمن آخرین تمرینات و بازبینی ها برای حمله قریب الوقوع به کشورمان را انجام می داده، ما سرمان به چه قیل وقال ها و بحث های صدمن یک غاز که گرم نبوده است!

نمی دانم اسراییلی ها در آن روزها از این همه غلفت ما چه خوانشی داشته اند و ما را چقدر ریشخند می کرده اند، اما می توان حدس زد که وجود آن فضای رسانه ای در سپهر اجتماعی و سیاسی ما در آن زمان، آنان را باید مشعوف کرده و اعتمادبه نفس شان را افزایش داده باشد. طرفه آنکه غفلت ما توانست به کمک عنصر غافلگیری مدنظر آن ها بیاید و مکمل آن شود.

بعد از حمله تجاوزکارانه اسراییل به کشورمان و درحالی که فکر می کردیم آن تغافل و خودمشغولی در روزهای حساسی که دشمن در حال تدارک و تحمیل جنگی خونین و وحشیانه بود، دیگر در دوره پساجنگ تکرار نمی شود، شوربختانه می بینیم که چنین نشد.

به عنوان نمونه یکی از قیل وقال های این روزها به داستانی برمی گردد که گویا مسئول استانی اظهاراتی کرده که ایراد داشته است. پرچم اعتراض به آن اظهارات را یکی از نمایندگان مجلس که به گمانم دوست دارد همواره پرحاشیه باشد، به اهتزاز درآورده است. او با زدن توییتی که ادبیات به کار گرفته شده در آن اعتراض همکاران پزشک استاندار را موجب شده، این جنگ مجازی را راه انداخته است. این توییت دیگر نه استاندار، بلکه همکاران شغلی سابق او را که اصولا کاری به اظهارات مورد اعتراض نماینده مزبور نداشته اند هم درگیر کرده است.

آن ها واژه به کار گرفته شده در توییت مورد اشاره را توهین به حرفه خود می دانند. بدیهی است که اگر آقای نماینده دست کم رعایت ادبیات مورد استفاده را می کرد، همکاران پزشک استاندار دلیلی نداشتند که وارد معرکه شوند و جنگ مغلوبه ای رقم زده شود. راقم این سطور نمی خواهد ذهن خود را به سمت داستان دایی جان ناپلئون ببرد و کسانی را که به داستان های سه گانه پیش گفته پرداختند و به آن ها دامن زدند، آمر یا عامل کسی بداند، اما ملتهب کردن فضای جامعه در پی اظهارت یک مقام استانی، که ناگفته نماند هیچ موضعی در قبال آن نداریم، با فرافکنی و کشاندن پای قشرهای دیگر جامعه به ماجرا چه توجیهی می تواند داشته باشد؟

اظهارات آن مقام استانی می توانست بدون آنکه به سطح ملی کشیده شود، در همان محل رفع و رجوع شود. آن نماینده مجلس که می توانست با استفاده از اختیارات نظارتی خود و با رعایت چارچوب ها و بدون درگیرکردن جامعه، نهایتا مراتب را به وزیر کشور گوشزد کند و تا حصول نتیجه پیگیر باشد، چرا فرافکنی می کند و محیط غیرمسئول مجازی را که می تواند به تشدید فرافکنی بینجامد، به خدمت می گیرد؟

چکیده کلام آنکه اگر جای مسئولان ذی ربط بودم، سعی می کردم کاری آسیب شناسانه درباره چرایی و چیستی پرشدن فضای رسانه از اخبار جنجالی و فاقد اهمیت در روزها و هفته های قبل از 23 خرداد 1404 که چه بسا در به انحراف کشاندن افکار عمومی، از آنچه در پیش بود، تأثیر داشت، صورت گیرد و بسته به نتیجه، آن را الگوی رفتاری برای دوره حاضر (پساحنگ) می ساختم.

اما عجالتا و تا زمانی که نتیجه آسیب شناسی مدنظر، در صورت انجام، معلوم شود، باید در زمانه ای که شر جنگ همچنان بر سر کشور سایه افکنده و وضعیت معیشتی مردم حال خوشی ندارد و ناترازی ها ترجیع بند هر گزاره ای شده است، تمرکز مردم و مسئولان را روی پرداختن به آن امور و چاره جویی و ارائه راه حل قرار داد. باشد که با این تمرکز و حواس جمعی در ریل مناسب قرار گیریم و جبران مافات هم کنیم.

نویسنده: غلامرضا نظربلند