فیاض زاهد در روزنامه هم میهن نوشت: در برنامه چهارم توسعه یا تلاشی که مرحوم توکلی و دوستانش برای جلوگیری از افزایش قیمت بنزین انجام دادند و توجه به این نداشتند که چه تاثیر مرگباری بر اقتصاد ایران دارد، با روی کار آمدن احمدی نژاد همراه شد.

در چنین فضایی، احمدی نژاد می توانست نماد و چهره ای از سیاستمداری باشد که می تواند این ادعا را داشته باشد که می خواهد گروه های فراموش شده را بازیابد. هرچند در عمل بعداً دیدیم که برعکس شد و نتیجه دولت احمدی نژاد نه تنها، منجر به افزایش سطح توانمندی و تاب آوری طبقات آسیب پذیر نشد، بلکه منجر به افزایش تورم هم شد.

آقای احمدی نژاد در معرض این اتهام قرار گرفت که اقدامات و سوگیری های او، بیش از آنکه به نفع ارزش های انقلاب باشد، در جهت ارزش هایی بود که دولت اسراییل تبلیغ می کرد. یعنی، آقای احمدی نژاد خواسته یا ناخواسته در زمینی بازی کرد که سود آن را دولت اسراییل برد. اسراییل پس از اینکه رییس جمهور ایران به سازمان ملل رفت و بحث گفت وگوی تمدن ها را مقابل برخورد تمدن ها مطرح کرد و پس از آن، آقای خاتمی در جهان جایگاه خاصی را پیدا کرد و صاحب احترام شد، به شخصیتی مانند احمدی نژاد در ایران نیاز داشت.

بدشانسی و یا خوش شانسی ایران این بود که در دوره هشت ساله آقای احمدی نژاد، ایران به اندازه کل دوران تاریخ خودش از مظفرالدین شاه تا آن موقع، نفت فروخت و این در واقع نوعی اعتمادبه نفس کاذب را به دولت داد و در نتیجه این اعتمادبه نفس، از کارهای اساسی کاست.

در همین راستا و در دیگر نقاط دنیا، پروژه هایی را اجرا کرد. مثلاً در نیکاراگوئه، بولیوی و ونزوئلا دنبال ساخت مسکن مهر رفت و یا در داخل کشور، سراغ پروژه هایی مانند مسکن مهر رفت که ظاهر فریبنده داشت بدون اینکه به زیرساخت ها و منابع تامین نیازها توجه کند. همان موقع این بحث مطرح بود که خوب است که بافت های فرسوده احیا شود. در بسیاری از جلسات شاهد بودم که کارشناسان، معتقد بودند که این کار، شبیه همان بیماری هلندی است که محمدرضا پهلوی در دهه 50 گرفتار آن شده بود.

ضمن اینکه آقای احمدی نژاد وارد یک دوره پرماجرایی از تنش با جامعه جهانی شد و به چیزهای عجیبی توجه کرد. یکی از آن موارد، برگزاری کنفرانسی در تهران با محوریت آقای محمدعلی رامین بود. من شاید اولین آدم رسانه ای هستم که در آن سال ها و پس از زمانی که از آلمان به ایران برگشته بود، با ایشان گفت وگویی را انجام دادم.

من از آقای رامین که آن موقع یک فعال سیاسی افراطی بود و بعداً معاون مطبوعاتی شد، پرسیدم که شما در زمان جنگ تحمیلی، آیا یک روز جبهه بودید؟ ایشان گفت نه. من در آن گفت وگو شوخی کردم و به او گفتم من از کنار دریا آمدم و در شهر شما که دزفول بود، جنگیدم، بعد شما از آلمان بلند نشدید تا از شهرتان دفاع کنید؟ ایشان آن موقع کنفرانسی را با نام جهان بدون آمریکا را برگزار کرد و بعد هم که مسئله هولوکاست از سوی آقای احمدی نژاد مطرح شد که این مطرح کردن، آثار بسیار زیان باری را برای کشور داشت.

من از نظر تحقیقی، با بسیاری از منتقدین هولوکاست موافق هستم که شما نمی توانید در دانشگاه های آمریکایی و اروپایی درباره هولوکاست، پرسش های تحقیقی انجام دهید. یعنی آنقدر اسراییلی ها از لابیرنت خود استفاده کردند که این را به یک تابو تبدیل کردند. روی عدد و رقم هولوکاست می توان بحث کرد اما بحثی در خود هولوکاست نیست.

اما آقای احمدی نژاد با انکار هولوکاست، باعث شد که در همان سال ها توجه به موزه های هولوکاست افزایش پیدا کند، در همان سال برای اولین بار، در مجمع عمومی سازمان ملل به نفع اسراییل رای گیری شد. در واقع، فضایی که آقای احمدی نژاد در افزایش سطح تنش ایجاد کرد، کار را به جایی رساند که ما در یکی دو پرونده، به شورای امنیت رفتیم و ذیل فصل هفت منشور سازمان ملل متحد قرار گرفتیم و هنوز نتوانسته ایم از آن چاه بیرون بیاییم.

اما آقای احمدی نژاد، یک ویژگی مثبت را داشت که من همان موقع در یک مقاله درباره اش با عنوان اقتدار دولت نوشته بودم. آقای احمدی نژاد، به این علت که پشتش به نهادهای بالادستی گرم بود، نیازمند به این نبود که از حمایت های ائمه جمعه و نماینده های مجلس سود ببرد. لذا ما در دوره احمدی نژاد شاهد نوعی قدرت در قوه مجریه هستیم.

یعنی برخلاف دولت های دیگر، در برخی جاها مقتدر برخورد می کرد نه اینکه مثلاً استانداری بخواهند کسی را منصوب کنند، باید از هفت خوان رد شود، اما دولت او از این جهت، دولت و قوه مجریه مقتدری بود و شخص او به دلیل روحیاتی که داشت، از این حریم خودش هم خوب حفاظت می کرد و هم خوب بهره برداری می کرد.

آنچه که درباره آقای احمدی نژاد می توان گفت این است که ما در چهار سال اول، احمدی نژادی را داریم که وقتی حکم تنفیذ را می گیرد، دست رهبری را می بوسد اما در چهار سال دوم با آن همه ادعای ولایتمداری قهر می کند و به خانه می رود و در داستان مشایی و وزیر اطلاعات درگیر می شود. در این دوره آقای احمدی نژاد به یک سطح دیگر می رسد.

این احمدی نژادی که امروز می شناسیم، با آن چیزی که بود یک تفاوت معنادار دارد. من تا به حال با ایشان ملاقات نکرده ام اما تحلیلم این است که آقای احمدی نژاد در سال های بعد به این نتیجه رسید که ایران آبستن حوادث اجتماعی قابل ملاحظه ای است و همین آقای احمدی نژاد را به این نتیجه رساند که آن کسی که می تواند آینده ایران را در دست بگیرد، کسی که می تواند از بین گروه های حاشیه ای، مردم های شهرستان های کوچک و مناطق آسیب پذیر، لشکر جمع کند، خود اوست. او به این برداشت رسید که می تواند در روز موعود بالا قرار بگیرد و مردم را با خودش همراه کند.

من اعتقاد دارم که آقای احمدی نژاد، یا به دلیل استعداد خودش و یا به دلیل تیمی که در اختیار دارد و یا به دلایلی که الان امکان واگویی آن ها نیست، خودش را برای روز صفر آماده کرده است. او در همین داستان جنگ 12روزه، یکی از افرادی بود که اگر اتفاق غیرقابل پیش بینی رخ می داد، می توانست در صحنه سیاسی نقش آفرینی کند و به نظرم این از چشمان تیزبین دستگاه های امنیتی دور نمانده است.

اما نکته مهم این است که محمود احمدی نژاد اصالت، اخلاق و پرنسیپ های سیاستمداران و رییس جمهورهای دیگر را در ایران نداشت ولی گستاخی، جسارت و بی ادبی به ساحت نظام سیاسی را زیاد داشته است. سوالی که ایجاد می شود این است که احمدی نژاد چه چیزی دارد که در جمهوری اسلامی همچنان می تواند سفر کند، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام باشد، سطحی از مناسبات را شکل دهد؟ فکر می کنم او به گونه ای آگاهانه و هوشیارانه به شکلی اظهارنظر می کند که کاملاً دوپهلو است و می توان از آن ها طعنه و تنش نسبت به مقامات عالی رتبه را احساس کرد و این نکته مهم است.

ویژگی های روانشناسی فردی هم نکته بسیار مهمی است. آقای احمدی نژاد، قدرت برانگیزانندگی و نوعی پوپولیسم اجتماعی را همراه دارد و این البته در دنیا مُد است. در فرانسه و در انتخابات پارلمانی چند سال اخیر، جریانات افراطی، از 3 درصد شروع کردند و به 27 درصد رسیدند. در اتریش، یونان، اسپانیا و انگلستان هم همینطور بوده است و در آمریکا هم پدیده دونالد ترامپ را داریم که دقیقاً از همین رفتار و کنش های اجتماعی سود می برد.