فرارو- رونمایی آیفون 17 احتمالاً 9 سپتامبر (18 شهریور) برگزار می شود و ممکن است اپل با چهار گوشی جدید طرفدارانش را غافلگیر کند هرچند ایرانی ها از همین حالا نگران هستند.

به گزارش فرارو؛ شایعات زیادی قبل از معرفی iPhone 17 به گوش می رسد که یکی از آنها به احتمال جایگزینی درگاه سیمکارت با eSim است. اپل با این کار سیمکارت های فیزیکی را به شکل رسمی حذف خواهد کرد و به استفاده از سیمکارت های مجازی روی خواهد آورد. تکنولوژی که حداقل الان در ایران وجود ندارد و دستیابی به آن ممکن است زمان بر باشد. برای همین از مدتی پیش، سایت ها و صفحات فعال در حوزه تکنولوژی ادعا می کنند پس از رونمایی آیفون 17، ایرانی ها دوباره دستشان از گوشی اپل کوتاه خواهد شد. به نظرتان این مسئله واقعیت دارد؟

eSIM مخفف Embedded SIM است؛ یعنی سیم کارتی که دیگر به صورت فیزیکی در گوشی قرار نمی گیرد، بلکه روی یک تراشه کوچک درون دستگاه تعبیه شده و از طریق نرم افزار فعال می شود.

برخلاف سیم کارت های سنتی که نیاز به بریدن و جابه جایی فیزیکی داشتند، سیمکارت مجازی تنها با یک کد QR یا تنظیمات دیجیتال روی گوشی فعال می شود. این فناوری در بسیاری از کشورها باعث سهولت جابه جایی بین اپراتورها و فعال سازی سریع خدمات می شود.

اپل از سال 2018 در آیفون XS، این قابلیت را معرفی کرد. سامسونگ و گوگل نیز در پرچم داران اخیر خود این امکان را قرار داده اند. در eSIM دیگر سیم کارتی برای شناسایی فیزیکی وجود ندارد، بلکه کاربر یک پروفایل دیجیتال روی گوشی بارگذاری می کند که شامل اطلاعات و شماره موبایل است.

بسیاری از کشورهای اروپایی و آسیایی تا امروز زیرساخت لازم را فراهم کرده اند و کاربران می توانند بدون مراجعه حضوری، سیم کارت جدید فعال کنند. با این حال، تجربه جهانی نشان می دهد که گذار کامل از سیم کارت فیزیکی زمان بر است و همچنان بسیاری از تولیدکنندگان موبایل برای بازارهای در حال توسعه، درگاه فیزیکی را حفظ کرده اند.

همراه اول، ایرانسل و رایتل هنوز به شکل رسمی پشتیبانی از eSIM را اعلام نکرده اند. اگرچه برخی آزمایش های محدود در سال های اخیر انجام شده، اما این قابلیت هنوز به سرویس تجاری پایدار تبدیل نشده است.

اگر بپرسید چرا هنوز سیمکارت مجازی در ایران فعال نشده، باید در جواب گفت چون زیرساخت مدیریت دیجیتال سیم کارت ها نیازمند سرمایه گذاری و تغییرات نرم افزاری گسترده است. از سوی دیگر، فروش و تعویض سیم کارت در ایران همچنان یک فرآیند حضوری و درآمدزا برای اپراتورهاست و گذار به eSIM نیازمند تغییر این مدل سنتی است.

رونمایی آیفون 17 هنوز انجام نشده ولی حرف و حدیث زیاد است. می گویند شاید اپل این بار هم کوتاه بیاید و بی خیال eSIM شود چون حذف سیمکارت در بسیاری از نقاط دنیا بازار فروش این گوشی را با مشکل روبرو می کند.

اگر همراه اول و ایرانسل نتوانند از سیمکارت مجازی پشتیبانی کنند، فعال سازی آیفون 17 یا هر موبایل دیگری در آینده دشوار می شود. کاربران دیگر قادر نخواهند بود به راحتی سیم کارت فیزیکی را عوض کنند یا برای سفرهای خارجی سیم کارت محلی بخرند.

اگر اپل با iPhone 17 پروسه حذف فیزیک سیم کارت را استارت بزند، حرکت به سمت eSIM یک روند اجتناب ناپذیر جهانی خواهد بود

افزایش هزینه ها قطعا به مذاق خیلی ها خوش نمی آید. نه فقط در ایران، بلکه در سرتاسر دنیا قطعا واسطه ها برای فعال سازی eSIM از مشتریان هزینه های اضافی دریافت خواهند کرد.

محتمل به نظر می رسد افرادی که دانش فنی دارند، برای فروش پروفایل جعلی یا خارجی اقدام کنند و کاربران مجبور شوند برای فعال سازی گوشی خود هزینه های اضافی پنج تا 10 میلیون تومان پرداخت کنند. مشابه این اتفاق را در ماجرای ممنوعیت رجیستری آیفون به عینه مشاهده کردیم.

با این حال سیمکارت مجازی مزایای چشمگیری دارد. به عنوان مثال سرقت یا کپی کردن eSIM (حداقل به شکل فیزیکی) امکان پذیر نیست. از طرف دیگر، امکان داشتن چند شماره روی یک گوشی بدون نیاز به دو درگاه فیزیکی فراهم می شود.

سیمکارت مجازی برای تولید کنندگان موبایل فوق العاده است و به آنها اجازه می دهد فضای بیشتری برای افزایش ظرفیت باتری یا اضافه کردن فناوری های جدید داشته باشند.

چند سال پیش شاهد گذار از سیم کارت معمولی به میکروسیم و سپس نانوسیم بودیم. آن زمان هم می گفتند کاربران ایرانی دچار دردسر می شوند اما در عمل دیدیم تنها با بریدن و کوچک کردن سایز سیمکارت، مشکل به سادگی حل شد.

اپراتورهای ایرانی هرچند با تأخیر، توانسته اند خود را با تغییرات سازگار کنند. تفاوت اصلی در این است که سیمکارت مجازی یک تغییر سخت افزاری صرف نیست، بلکه نیازمند زیرساخت نرم افزاری گسترده و مدیریت دیجیتال هویت کاربران است. بنابراین، این بار گذار به فناوری جدید زمان برتر و پیچیده تر از تغییرات قبلی خواهد بود.

اگر همراه اول و ایرانسل سرمایه گذاری کنند و سراغ عرضه سرویس جدید بروند، کاربران ایرانی بدون مشکل می توانند از آیفون یا هر موبایل جدید دیگری استفاده کنند تا آن وقت کاربران ناچار می شوند از راهکارهای غیررسمی برای فعال سازی سیمکارت استفاده کنند.

البته به احتمال زیاد برخی تولیدکنندگان موبایل (مانند برندهای چینی) برای بازارهایی که هنوز آماده نیستند، همچنان مدل های دوگانه (با درگاه سیم کارت فیزیکی) عرضه کنند. این سناریو برای کاربران ایرانی واقعی تر به نظر می رسد.

اپل ممکن است با iPhone 17 پروسه حذف فیزیک سیم کارت را استارت بزند و پس از آن حرکت به سمت eSIM یک روند اجتناب ناپذیر جهانی خواهد بود. هرچند در کوتاه مدت ممکن است کاربران ایرانی با مشکلاتی در فعال سازی گوشی های جدید روبه رو شوند یا سامانه رجیستری نتواند پروفایل دیجیتال را به درستی تطبیق دهد و به روزرسانی زیرساخت فعلی برای شناسایی سیم کارت مجازی زمان بر باشد اما تجربه نشان داده اپراتورهای داخلی دیر یا زود به این فناوری خواهند پیوست.

در واقع، چالش اصلی نه در پیچیدگی فناوری، بلکه در سرعت تصمیم گیری و سرمایه گذاری است. اگر این گذار مدیریت شود، سیمکارت مجازی می تواند برای ایرانی ها به اندازه کاربران جهانی سودمند. اما مشکل اصلی در مورد حضور آیفون 17 چیز دیگری است. شایعات منتشر شده قبل از رونمایی نشان می دهد گوشی های خانواده جدید آیفون، افزایش 50 دلاری را تجربه می کنند.

قیمت آیفون 17 پس از این اتفاق در مدل پایه با احتساب هزینه رجیستری، مالیات، حمل ونقل و سود فروشنده از 100 میلیون تومان شروع خواهد شد و iPhone 17 پرومکس در بهترین حالت بالای 150 میلیون تومان فروخته می شود. در این مورد قطعا کاری از دست هیچ کس ساخته نیست!