روزنامه کیهان در مطلبی با عنوان پاسخ فنی به یک سؤال مذاکره نکنیم، چه کنیم؟ به اظهارات اخیر رییس دولت چهاردهم که در صورت تصمیم گرفتن بر عدم مذاکره، چه باید کرد؟ جنگ! واکنش نشان داده است.

این روزنامه در این زمینه نوشت: آقای پزشکیان در نشست اخیر مدیران رسانه ها درباره مذاکرات گفت: من تصور نمی کنم با دعوا کردن بتوانیم به جایی برسیم. [امیر مؤمنان علیه السلام می فرماید] صلحی را که دشمن تو را به آن دعوت می کند، دفع نکن… حرف نمی زنم. گفت وگو نمی کنم. خب می خواهی چه کار کنی؟ می خواهی بجنگی؟! خب آمد و زد؛ الان برویم درست کنیم دوباره می آید می زند. یکی بگوید می خواهیم چه کار کنیم. اینها مسائلی نیست که بخواهیم احساسی برخورد کنیم. ما بدون هماهنگی و رضایت مقام معظم رهبری هیچ کاری نخواهیم کرد. حتی اگر مخالف نظر خودم باشد. چون از نظر علمی و اعتقادی به این اعتقاد دارم. ولی وقتی هماهنگ کردیم، بهتر است بقیه گیر ندهند که شما چرا این کار را کردید؟ بدون هماهنگی هم کاری نخواهیم کرد. و آنچه به مصلحت کشور و مردم است باید انجام بگیرد .

این پرسش را که مذاکره نکنیم، چه کنیم؟ ، باید با حوصله و به شکل فنی پاسخ داد. البته پاسخ نقضی این است که مذاکره کردید، چه شد؟ تحریم ها لغو شد؟! آن گونه که رییس شورای اطلاع رسانی دولت و روزنامه وی زینت می دادند، ترامپ شراکت کرد و 2 هزار میلیارد دلار سرمایه خارجی آمد؟ دعوا (جنگ) نشد؟! کدام صلح؟ نقشه ای که ترامپ چیده بود و در پوشش مذاکره به اجرا گذاشت، برای صلح بود یا حمله؟!

ناظر به این واقعیت، استناد به کلام حضرت امیر علیه السلام (صلحی را که دشمن به آن دعوت می کند، دفع نکن) نادرست است؛ ضمن اینکه حضرت در ادامه می فرماید: پس از صلح، از دشمن به طور کامل برحذر باش، چه بسا که از این طریق نزدیک شود تا غافلگیر کند . این غفلت بزرگ، وسط مذاکره رخ داد.

رییس جمهور اولین مقام اجرایی و دومین مقام رسمی کشور است. بنابراین نباید با بی دقتی و به نحوی سخن بگوید که پیام ضعف صادر کند. این، موجب تقویت تهدید و جنگ و دعواست و نه صلح و ثبات. فی البداهه سخن گفتن و متن سخنرانی نداشتن، تپق زدن، جا به جا گفتن و بعضا حتی اظهار اینکه بلد نبودم و اشتباه و نابجا گفتم ، دون شان رییس جمهور است. تعابیری مانند اینکه ما را به دیپلماسی وادار می کنند که بلد نیستیم (21 شهریور 1403، در آستانه سفر به عراق)، پسندیده نیست و ضمنا نشان می دهد که آقای پزشکیان در این حوزه باید شمرده، سنجیده و ضابطه مند سخن بگوید.

کابینه شامل 19 وزیر (وزارتخانه) و 14 معاونت و ریاست سازمان است. بر این اساس، دیپلماسی و مذاکره با همه اهمیت و الزاماتش در سیاست خارجی، یکی از صدها مسئولیت دولت است. حکایت برخی مدیران و مشاوران نااهل که اتفاقا نفوذ زیادی هم دارند، حکایت دانش آموزی است که از درس جغرافیا، فقط افغانستان را بلد بود و از مختصات هر یک از دویست کشور دیگر که سؤال می شد، بحث را به افغانستان برمی گرداند و می گفت: و اما افغانستان…! این طیف از مدیران و مشاوران، کلید بی دندانه مذاکره (آن هم منحصر به آمریکا) در دست شان است که به هر قفلی می خورد و هیچ قفلی را هم باز نمی کند. حکایت اینان، حکایت طبیب سرخودی است که برای هر دردها، یک نسخه بیشتر نداشت و آن چایی نبات بود! البته چایی نبات آنقدر خسارت ندارد که نسخه مذاکره به هر قیمت و در هر صورت!

آقای پزشکیان می گوید به هماهنگی و تبعیت از رهبر انقلاب و رضایت ایشان باور دارد. این، سرمایه مغتنمی است و در عین حال، این امر الزاماتی دارد. نسخه رهبری مانند نسخه یک طبیب دلسوز، برای اجراست. نباید این گونه باشد که نسخه دلبخواه خودمان را بپیچیم و از طبیب حکیم بخواهیم مطلوب ما را تایید کند! اقتضای زعامت دینی، تبعیت است و اگر این اقتضا بجا آورده نشود، نتیجه اش رنج و گرفتاری و خسارت است. …لَوْ یُطِیعُکُمْ فِی کَثِیرٍ مِنَ الْأَمْرِ لَعَنِتُّمْ .

رهبر انقلاب در این یک سال در کنار حمایت دائمی از دولت و رییس جمهور، تذکرات و رهنمودهای دلسوزانه ای را هم مطرح کرده اند که نسخه شفابخش برای دولت است اما متاسفانه بعضا مورد اهتمام دولت واقع نشده است. از جمله 10 رهنمود راهگشا که در دیدار اعضای دولت چهاردهم بیان فرمودند:

- یکی از شرایط کارآمدی کارگزاران دولت این است که داشته های خودشان، ثروت های موجود خودشان را بشناسند. ما داشتیم مسئولینی را در این سال های طولانی که نمی شناختند، نیروی انسانی کشور را نمی شناختند، نیروهای طبیعی کشور را نمی شناختند.

- این ایمانی که مردم دارند ایمان مذهبی و ایمان سیاسی این خیلی با ارزش است این جزو ظرفیت هاست.

- رجوع به کارشناس، حکمرانی را خردمندانه، و ملت را راضی می کند، اما مراقب تحمیل نظرات غلط با لباس کارشناسی باشید. کارشناسی را انتخاب کنید که به دنبال نسخه های نسخ شده خارجی نباشد.

- رعایت اولویت ها ضروری است. حل مسئله گرانی و تورم جزو اولویت های فوری است.

- من چند سال قبل از این پیوست عدالت را مطرح کردم، گفتم شما هر قانونی، هر تصمیمی می خواهید بگیرید تصمیم مهم، قانون مهم یک پیوست عدالت برایش تهیه کنید. پیوست عدالت یک کار تشریفاتی نیست، یک امر واقعی است.

- به اینکه به شما بگویند پوپولیست یا عوامگرا اعتنا نکنید. با حضور بین مردم از خود آن ها واقعیت را بشنوید و بر اساس آن تصمیم بگیرید.

- به دشمن امید نبندیم. برای برنامه هایمان منتظر موافقت دشمن نباشیم.

- از همکاران با خصوصیاتِ جوان، مؤمن، انقلابی و باانگیزه بیشتر استفاده کنید.

- باید در فضای مجازی حکمرانی قانونمند وجود داشته باشد. نقض حکمرانی کشور در فضای مجازی قابل قبول نیست. بر اساس قانون، زمام کار را به دست بگیرید. اگر فضای مجازی قانونمند شود، تبدیل به فرصت خواهد شد.

- اگر به لایه های زیرساختی هوش مصنوعی نرسیم ممکن است در دنیا آژانسی برای هوش مصنوعی مثل انرژی اتمی تشکیل دهند و مانع پیشرفت کشور شوند .

تغییر ماهیت شیاطین مستکبر، امتناع عقلی دارد؛ مگر جایی که عزت و اقتدار ببینند و مأیوس شوند. سزاوار است دولتمردان، ظرفیت ها و توانمندی های مغفول بسیار را در کشور بشناسند و برای به کارگیری یا به فعلیت درآوردن آن ها پای کار بیایند. از منابع و معادن تا فرصت های مهم ترانزیتی، و از انبوه جوانان تحصیلکرده و کارآفرینان تا نخبگان و صاحب ظران، انبوه فرصت هایی هستند که معطّلند تا پیشران های مربوط در دولت به حرکت بیایند و آن ها را برای هم افزایی در برنامه های ملی هم افق کنند. با جهل یا تجاهل، نمی توان از این فرصت ها تولید قدرت کرد.

دو شرط لازم، بازنگری در صلاحیت برخی مدیران دولت، و بازنگری جدی در مشاوران رییس جمهور و مدیران دولتی در بخش های مختلف است. مشاوران ترسو و بی اعتماد به کشور و ملت خود که امید و اعتماد یا دل به دشمن بسته اند یا آلودگی های پیشینی دارند، نمی توانند آدرس درست و سازنده ارائه بدهند.

دولت، ستاد مرکزی پایش روندهای حرکت ملی است: تولید ملی به عنوان رگ حیات و استقلال و اقتدار کشور، در بخش های مختلف، در چه وضعیتی قرار دارد و چقدر حمایت می شود یا نمی شود؟ روندهای

ضد تولید چقدر فعال هستند؛ و وزارتخانه ها و معاونت ها با این شبکه مافیایی مخرب، چقدر مقابله هوشمندانه می کنند یا خدای ناکرده هم افزایی (!) دارند؟ اهتمام به ترویج خودکفایی و کاهش وابستگی به واردات است یا شکستن کمر تولید؟! حرف های حساب و دغدغه های قابل تامل تولیدکنندگان و کارآفرینان و مردم در بخش های اقتصادی چقدر خریدار دارد و به شکل هوشمندانه شنیده می شود، در دستور کار قرار می گیرد و از متن این گفت وگوها، برنامه های عملیاتی به اجرا در می آید؟

باید از اینکه آمریکا دشمنی می کند و به هیچ صراطی مستقیم نمی شود و میز مذاکره را بمباران می کند، یک نتیجه عملیاتی گرفت و آن اینکه باید از دشمن لجوج و عنود و مستکبر، ناامید شد تا سپس، بتوان کمر همت بست. کشور در دوره سه ساله ریاست شهید رییسی، هم با دو برابر شدن تحریم ها مواجه بود، هم با خزانه خالی که از سوی دولت قبل تحویل داده شد، هم با روند رشد اقتصادی رو به افول، و هم با آشوب افکنی در سال دوم دولت و تحمیل فشار منفی

به اقتصاد. دولت با این وجود، در کنار ترک نکردن میز مذاکره و اهتمام به توسعه آن به دیگر کشورها، (و بدون برجام و FATF) توانست: واکسیناسیون کرونا را با موفقیت انجام دهد؛ صادرات نفت را از 300 هزار بشکه به بیش از یک و نیم میلیون بشکه برساند؛ خودکفایی را احیا و واردات

8 میلیون تن گندم را متوقف کند؛ 8 هزار کارخانه تعطیل و نیمه تعطیل را احیا کند؛ ساخت بیش از

2 میلیون و 518 هزار واحد مسکونی را به اجرا بگذارد؛ رشد اقتصادی 4 تا 5 درصد را به ثبت برساند و امید را به فضای کسب وکار و تولید برگرداند؛ تورم را به کانال 30 درصد تنزل دهد و حال آنکه باید با چالش بدهکاری انباشته، خزانه خالی و کسری شدید بودجه، و تعهدات مالی سررسید شده هم دست و پنجه نرم می کرد؛ قطع گسترده برق در تابستان و زمستان را به شکل چشمگیری کاهش دهد؛ فقط در آخرین سال، 1100 پروژه عمرانی به ارزش بیش از 500 هزار میلیارد تومان را به بهره برداری برساند.

اینها به معنای بی عیب و نقص بودن نیست. کارشناسان نقدهای جدی به عملکرد برخی مدیران هم داشتند. اما برآیند و کلان دولت این بود که می توان بدون اعتماد یا معطل ماندن در وعده ها و تهدیدهای دشمن، بر چالش های بزرگ چیره شد یا در مسیر حل آن ها قرار گرفت. سرمایه امید اجتماعی از این مسیر تقویت و فعال می شود.

رهبر انقلاب مردادماه 1399 فرمودند: اگر جریان تحریف شکست بخورد، جریان تحریم قطعاً شکست خواهد خورد؛ زیرا که عرصه، عرصه جنگ اراده ها است؛ وقتی جریان تحریف شکست خورد و اراده ملّت ایران، همچنان قوی و مستحکم باقی ماند، قطعاً بر اراده دشمن فائق می آید و پیروز

خواهد شد .