در پی گزارش های متعدد از افزایش بی رویه قیمت برنج پاکستانی، رییس قوه قضاییه با اشاره به تخلفات آشکار در قیمت گذاری و احتکار، بر لزوم برخورد فوری و قاطع با متخلفان تأکید کرد.

به گزارش میزان، مجیدرضا خاکی، دبیر انجمن واردکنندگان برنج ایران درباره دلایل گرانی برنج پاکستانی در بازار ایران اظهار کرد: سهم نسبی واردات برنج پاکستانی در مقایسه با برنج هندی کمتر است؛ در نتیجه در زمان نوسانات قیمت جهانی یا داخلی، عرضه این نوع برنج به سرعت دچار کمبود ظاهری می شود.

وی ادامه داد: شباهت این برنج به نوع ایرانی باعث سوءاستفاده در مسیر عرضه شده و برخی از حلقه های تأمین و توزیع (عمدتاً پس از مرحله واردات) اقدام به مخلوط کردن یا بسته بندی این برنج با عنوان برنج ایرانی می کنند.

دبیر انجمن واردکنندگان برنج ایران تاکید کرد: در حالی که واردکنندگان به دلیل تعداد محدود، همواره در معرض رصد و نظارت قرار دارند، نظارت بر حلقه های بعدی زنجیره به دلیل گستردگی بازیگران دشوارتر است و عمده تخلفات نیز معمولاً در همین مراحل رخ می دهد.

خاکی همچنین به اختلاف موجود میان سقف قیمت اعلام شده از سوی وزارت جهاد کشاورزی و قیمت عملیاتی در مبدا اشاره کرد و گفت: این موضوع باعث کاهش صرفه اقتصادی واردات این محصول شده است به طوری که به دلیل افزایش قیمت تمام شده، واردکنندگان انگیزه لازم را برای تامین کافی از دست داده اند و همین امر ورود برنج پاکستانی به بازار را محدود کرده است.

وی با اشاره به دستور رییس قوه قضاییه برای رسیدگی فوری به گرانی این نوع برنج آن را گامی ارزشمند و امیدبخش دانست و افزود: ما از تسریع در نظارت و برخورد با متخلفان استقبال می کنیم، اما برای از بین بردن انگیزه ارتکاب، باید علل ساختاری که زمینه ساز بروز چنین تخلفاتی شده اند، آسیب شناسی و اصلاح شوند.

دبیر انجمن واردکنندگان برنج ایران تصریح کرد: انجمن پیش تر پیشنهاد حذف کامل ارز ترجیحی برنج وارداتی، دست کم از مبدأ پاکستان را ارائه داده که می تواند عامل مهمی در جلوگیری از شرایط موجود باشد.

خاکی در مورد چشم انداز آینده قیمت برنج وارداتی، گفت: قیمت برنج هندی هم اکنون فاصله محسوسی با نرخ مصوب ندارد، اما سیاست های مربوط به تامین برنج پاکستانی نیاز به بازنگری جدی دارد تا قیمت این محصول به سطح منطقی بازگردد.

وی ادامه داد: تأمین کافی برنج پاکستانی، به دلیل شباهت بالا و تأثیر مستقیم آن بر بازار برنج ایرانی، می تواند نقش تعدیل کننده ای در قیمت ها ایفا کند.

دبیر انجمن واردکنندگان برنج ایران تصریح کرد: اگر برخلاف سال گذشته که حدود 700 هزار تن مازاد برآورد صورت گرفت امسال با استفاده از آمار واقعی و صحیح، تولید داخلی تخمین زده شود و در کنار آن واردات به طور متناسب تنظیم شود، بازار در کنار آغاز فصل برداشت برنج داخل، به تعادل بیشتری نزدیک خواهد شد.

خاکی در مورد احتکار برنج و تاثیر آن در شکل گیری این شرایط افزود: همان طور که اشاره شد، عوامل اصلی نوسان بازار شامل برآورد نادرست تولید به عنوان عامل محوری، مسائل و محدودیت های ارزی و تا حدی انتظارات تورمی است. هرچند انبارش خانگی و احتکار دلالان در نیمه دوم سال گذشته نیز به هرحال اتفاق افتاد، اما نقش آن به قدری نبوده که بتوان آن را از عوامل محوری دانست.

دبیر انجمن واردکنندگان برنج ایران تأکید کرد: بازگشت آرامش پایدار به بازار مستلزم اقداماتی، چون استفاده از آمار به روز و واقعی برای برآورد تولید داخلی، شناسنامه دار کردن زنجیره تولید و توزیع برنج ایرانی از طریق اتصال به سامانه های رهگیری، انحصارزدایی از بازار برنج داخلی و خارجی به منظور جلوگیری از تمرکز عرضه و امکان مهندسی قیمت و همچنین تنظیم واردات بر مبنای کسری واقعی است.

وی همچنین تسریع در تخصیص ارز و حذف تدریجی ارز ترجیحی را گامی در جهت شفافیت بیشتر و حذف رانت دانست و گفت: یارانه در نهایت نه به جیب مصرف کننده، بلکه به سود واسطه ها ختم می شود.

خاکی گفت: اصلاح ساختاری در ارزیابی تولید، سیاست گذاری واردات و کنترل توزیع، اکنون بیش از هر زمان دیگری ضروری است. تنها با اصلاح این زنجیره معیوب می توان از رفتار های سوداگرانه جلوگیری و کمبود را رفع کرد و از سویی قیمت ها را در مسیر منطقی نگه داشت.