مهم ترین رویدادهای هفته ای که گذشت در قالب گفت وگو با عباس عبدی، تحلیلگر مسائل سیاسی بررسی می شود.

به گزارش ایران، اولین پرسش و پاسخ درباره مسائل هفته ای که گذشت را می خوانید.

انتصاب آقای لاریجانی در شعام، رویداد مهم هفته گذشته بود که برخی از آن با عنوان تحول یاد کردند. این تحول محصول چه شرایطی است و چطور پایدار خواهد ماند؟

نیروهای سیاسی در ایران به دلیل غلبه رویکرد ستیز، کمتر به این نکته توجه کرده اند که نمی توان هیچ نیروی سیاسی دارای پایگاه اجتماعی را حذف کرد. فراز و فرودهای سیاسی آن ها مقطعی است، مگر آنکه در یک فرآیند تاریخی حذف شوند. اتفاقاً با ضرب و زور؛ نه تنها نمی توان نیروها را حذف کرد، بلکه این فشارها اثرات معکوس دارد. نمونه آن انقلاب است. در کنار زمینه های تاریخی، ساختار اقتصادی بویژه نفت ریشه شکل گیری چنین رویکردی در ایران بود و در ادامه با فرهنگ و ادبیات چپ مارکسیستی تقویت شد.

بسیاری از نیروها تحت تأثیر هیجانات زودگذر پیروزی های خود قرار گرفته و در پی حذف نیروی شکست خورده برمی آیند و همین، آغاز رشد آنان و افول نیروی پیروز است. حذف نتیجه معکوسی دارد، زیرا حذف در آغاز شیرین و آسان است، ولی در ادامه سخت و تلخ است و حذف شده نیز از موضع مظلومیت بازمی گردد. چه موافق و چه مخالف آقای لاریجانی باشیم، وی بخشی از اصولگرایان سنتی را نمایندگی می کند. او برخلاف برادرش که به پایگاه خودش پشت کرد، تاکنون چنین نبوده است.

البته اصلاح طلبان از وی دلخوری هایی دارند، ولی اقتضای سیاست نگاه کردن به ظرفیت های موجود و چشم اندازهای آینده است. جناح متبوع آقای لاریجانی تجربه هایی از تندروهایی دارند که به سرعت چالش ساز شدند. ابتدا در قالب احمدی نژادیسم بودند، ولی بعد سعی کردند لباس دیگری را بر آن رویکردهای فاجعه بار بپوشانند. آقای لاریجانی ظرفیت آن را دارند که با درس گرفتن از گذشته، گامی مهم برای پیشبرد امور کشور بردارند و نامی نیک از خود به یادگار گذارند.

وضعیت انسجام ملی در نظرسنجی ها، به چه صورت است و امروز چه تفاوتی با هفته اول بعد از جنگ دارد؟

در روزهای اولیه پس از جنگ مجموع شاخص هایی که اندازه گیری شده بود، روند مثبتی را نشان می داد. در واقع از شدت نگاه منفی کم شده بود، ولی از آنجا که جنگ اتفاق مثبتی نبود تا این نگاه ها مثبت شود، بلکه این نگاه فقط بازتاب دهنده همدلی عمومی برای دفاع از کشور و ایران بود و یک واکنش سلبی در برابر تجاوز نظامی بود.

اکنون و براساس آنچه که پیش بینی هم می شد، نظرسنجی های اخیر، بیانگر آن است که روند منفی در حال شکل گیری است. تأکید می کنم که مثبت یا منفی بودن نگاه مردم، فقط مسأله اصلی ما نیست. مسأله مهم تر امتناع شکل گیری تفاهم عمومی درباره مسائل اصلی جامعه است. درباره سیاست خارجی، مسائل منطقه ای، سیاست اقتصادی و فرهنگی… درباره هیچ کدام نمی توانیم گفت وگو و در سطح ملی تفاهم کنیم.

علت اصلی این وضعیت نیز دو قطبی شدن نظام رسانه ای در ایران است. در یک سو صدا و سیما با مخاطبان خاص در کنار شبکه های اجتماعی داخلی قرار دارند و در سوی دیگر رسانه های فرامرزی و شبکه های اجتماعی هستند که هر کدام در حال بازتولید ارزش ها و نگرش های خود هستند، ولی طبیعی است که مسیر جامعه به سوی تفوق و نفوذ بیش تر رسانه های غیر رسمی است. هم به لحاظ عددی و هم به لحاظ کیفیت مخاطب و محتوا و اثرگذاری.