دانشمندان موفق شدند نخستین مولکولی را که پس از شکل گیری جهان به وجود آمده بود، بازسازی کنند. مولکولی که به گفته آن ها نقشی بسیار مهم تر از آنچه تاکنون تصور می شد در تولد ستارگان اولیه ایفا کرده است.

به گزارش یورونیوز، حدود 13.8 میلیارد سال پیش، جهان در لحظه آغازین خود فوق العاده داغ و متراکم بود؛ اما تنها چند ثانیه بعد سرد شد و نخستین عناصر هستی یعنی هیدروژن و هلیوم در حالتی کاملا یونیزه شکل گرفتند.

نزدیک به 380 هزار سال طول کشید تا دمای جهان اولیه آنقدر پایین بیاید که اتم های خنثی شکل بگیرند و نخستین واکنش های شیمیایی آغاز شود.

به باور پژوهشگران نخستین مولکولی که به این ترتیب پدید آمد، یون هیدرید هلیوم (HeH⁺) بود؛ مولکولی مرکب از یک اتم خنثای هلیوم و هیدروژن یونیزه.

پیدایش این مولکول آغازگر زنجیره ای شد که درنهایت به شکل گیری هیدروژن مولکولی (H₂) یا همان رایج ترین مولکول در جهان انجامید.

دانشمندان می گویند این مولکول باستانی نقش مهمی در خنک شدن جهان اولیه داشته است. فرایندی که صدها میلیون سال به طول انجامید و زمینه را برای شکل گیری نخستین ستارگان فراهم کرد.

به اعتقاد آنان بدون چنین سازوکاری، ابرهای گازی اولیه نمی توانستند آن قدر فشرده شوند که همجوشی هسته ای و زایش ستارگان آغاز شود.

برای نخستین بار در آزمایشگاه حلقه ذخیره سازی برودتی در مؤسسه فیزیک هسته ای ماکس پلانک در آلمان، شرایطی شبیه بیش از 13 میلیارد سال پیش بازسازی شد.

در این آزمایش، پژوهشگران یون های هیدرید هلیوم را در یک حلقه 35 متری در دمای چند کلوین (حدود منفی 267 درجه سانتی گراد) ذخیره کردند و آن ها را با پرتو اتم های هیدروژن خنثی برخورد دادند. سپس نرخ برخوردها را در دماهای مختلف اندازه گیری کردند.

محققان اولین مولکول جهان را کشف کرده اند

بر خلاف پیش بینی های پیشین، نتایج نشان داد سرعت واکنش ها با کاهش دما کم نمی شود.

به گفته دکتر هولگر کرکل از مؤسسه ماکس پلانک، نظریه های قبلی انتظار داشتند احتمال واکنش در دماهای پایین به شدت کاهش یابد، اما آزمایش ما و محاسبات تازه نشان داد چنین نیست.

این یافته ها نشان می دهد واکنش های یون هیدرید هلیوم با هیدروژن در شیمی جهان اولیه بسیار مهم تر از آن چیزی بوده که تا امروز تصور می شد.

پژوهش جدید در نشریه علمی اخترشناسی و اخترفیزیک شناسی منتشر شده است.