فرارو- محمد حسن خلیلی؛ ایران در حالی به ضرب الاجل اروپا برای دستیابی به یک توافق هسته ای با اروپا نزدیک و نزدیک تر می شود که همزمان فشارها به تهران برای فعال سازی مکانیسم ماشه و بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل بیشتر و بیشتر می شود.

به گزارش فرارو، مطابق آنچه در توافق برنامه جامع اقدام مشترک موسوم به برجام میان ایران و قدرتهای غربی در سال 2015 به امضا رسید، در صورتی که ایران از سوی یکی از اعضای شورای امنیت متهم به نقض تعهدات خود شود، مطابق سازوکاری به نام مکانیسم ماشه یا همان اسنپ بک تحریمهای پیشین شورای امنیت بدون نیاز به رأی گیری دوباره خودبه خود بازخواهد گشت.

پس از برگزاری دور نخست مذاکرات میان ایران و تروییکای اروپایی که به منظور دستیابی به یک توافق برای جلوگیری از فعال سازی مکانیسم ماشه در استانبول برگزار شد، خبرها از توافق طرفین برای ادامه مذاکرات حکایت داشت.

پس از پایان دور نخست مذاکرات میان ایران و اروپا بود که وزارت خارجه آلمان اعلام کرد تروییکای اروپایی در نشست استانبول، پیشنهاد مشروطی را درباره تمدید مهلت فعال سازی مکانیسم ماشه به ایران ارائه کرده است.

وزارت خارجه آلمان اعلام کرد: تروییکای اروپایی آماده فعال سازی اسنپ بک (مکانیسم ماشه) است، با این حال، ما پیشنهاد تمدید آن را به شرطی که ایران به تعهدات قانونی خود عمل کرده و معیارهای مشخصی را رعایت کند، ارائه کرده ایم.

همچنین پس از این دور از گفتوگوها لارنس نورمن، خبرنگار وال استریت ژورنال در حساب کاربری خود در توییتر نوشت: قرائت من در خصوص مذاکرات میان ایران با دیپلمات های اروپایی این است که هیچ پیشرفت بزرگی یا شکست بزرگی در مذاکرات امروز رخ نداد. گفت وگوهای معنادار با ایران با پیشنهادی روشن از سوی تروییکای اروپایی و اتحادیه اروپا برای پیگیری دیپلماسی انجام شد. تروییکای اروپایی آماده استفاده از مکانیسم ماشه است؛ اما [در عین حال] در صورتی که ایران گام هایی را بردارد، آماده است تا آن را تمدید کند. ایران این مسأله را رد نکرده است و همین امر نیز مهم است.

با آنکه هم طرف های غربی و هم طرف های ایرانی پس از دور نخست نشست استانبول، از توافق برای ادامه مذاکرات سخن گفتند، اما دور بعدی مذاکرات میان ایران و تروییکای اروپایی همچنان در هاله ای از ابهام قرار دارد.

در همین ارتباط، اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان روز دوشنبه 13 مرداد در نشست هفتگی خود با خبرنگاران در پاسخ به پرسش خبرنگار خبرگزاری فرانسه درباره دور بعدی مذاکرات ایران و سه کشور اروپایی و اینکه آیا این مذاکرات برای رسیدن به نتیجه ای است و مذاکره درباره مباحث دیگر غیر از هسته ای است، گفت: در نشست استانبول طرفین تفاهم کردند گفت وگوها را ادامه دهند زمان و مکانش مشخص نشده و فعلا زمان آن را تعیین نکرده ایم ولی معاونان وزیر و همتایان در سه کشور در ارتباط هستند و هر زمان مشخص شد، اعلام می کنم.

وی همچنین عنوان کرد: موضوع مذاکره، هسته ای بوده است و هر مذاکره ای رفتیم با جدیت رفتیم و معتقدیم مذاکرات باید هدفمند باشد؛ ولی طرف های مقال ضرورتا چنین نبوده؛ در داخل مذاکرات مواردی را مطرح و بیرون از مذاکرات مباحث دیگری را عنوان می کنند.

از سوی دیگر، معاون حقوقی و بین الملل وزیر امور خارجه ایران در واکنش به اظهارات غربی ها برای فعال سازی مکانیسم ماشه گفت: اگر اروپا به مکانیسم ماشه روی آورد، سوءاستفاده از ساختارهای بین المللی است و جمهوری اسلامی ایران واکنش قاطعی به آن نشان می دهد.

معاون حقوقی و بین الملل وزیر امور خارجه با اشاره به اقدامات اروپایی ها در سال های اخیر در زمینه برجام یادآور شد: هفت سال پیش آمریکا از برجام خارج شد و اروپایی ها هم حتی یکی از تعهدات خود را انجام ندادند. حالا بعد از هفت سال یادشان افتاده که تفاهمی وجود داشته و تعهداتی بر عهده هردو طرف بوده است. واضح است این اقدام کاملاً سیاسی است نه حقوقی، بلکه اقدامی غیرقانونی است.

غریب آبادی تصریح کرد: اگر آنان به اسنپ بک یا مکانیسم ماشه روی آورند، باید بگوییم که چرا تعهدات خود را انجام نداده اند. این را هم برای سایر کشورها و هم برای سازمان ملل و شورای امنیت روشن کرده ایم که اگر چنین اقدامی صورت گیرد، سوءاستفاده از ساختارهای بین المللی است و جمهوری اسلامی ایران واکنش قاطعی به آن نشان می دهد.

در همین حال، اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در نشست خبری روز دوشنبه 13 مرداد خود با اشاره به نامه عراقچی به گوترش در خصوص اسنپ بک گفت: ما ضرورتا انتظار نداریم نامه هایی که به دبیرکل می فرستیم جوابی دریافت کنیم و ما فقط نظرات خودمان را ثبت می کنیم تا دیگران هم مطلع شوند.

این در حالی است که چندی پیش، سید عباس عراقچی، وزیر خارجه کشورمان در سخنانی گفته بود: در نامه ای خطاب به آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد، رییس شورای امنیت، خانم کایا کالاس نماینده عالی اتحادیه اروپا، و اعضای شورای امنیت سازمان ملل، دلایل خود را تشریح کردم که چرا سه کشور اروپایی از هیچ گونه مشروعیت حقوقی، سیاسی و اخلاقی برای فعال سازی سازوکارهای برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت (مصوب 2015) برخوردار نیستند.

در همین حال، تامی پیگوت، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا عصر یکشنبه ضمن تمجید از کارزار فشار حداکثری آمریکا علیه ایران و حمله این کشور به ایران، ادعا کرد: همزمان با این اقدامات، باب دیپلماسی باز و ترامپ آماده مذاکره با ایران است.

پیگوت در مصاحبه با نیوز نیشن در پاسخ به سوالی درباره احتمال حمله مجدد آمریکا به ایران در صورت از سر گرفته شدن برنامه غنی سازی اورانیوم توسط ایران مدعی شد: من می توانم درباره اقدامات کنونی صحبت کنم. کارزار فشار حداکثری علیه ایران درحال اجراست تا مانع دسترسی ایران به درآمد ناشی از فروش نفت خود شود.

او ادعا کرد: ایران از سرمایه های خود برای انجام اقداماتی بی ثبات کننده، همچون برنامه هسته ای خود استفاده می کند. شاهد اعمال تحریم های بی سابقه علیه ایران هستیم تا ایران نتواند به سرمایه ناشی از فروش غیرقانونی نفت خود دست پیدا کند.

پیگوت همچنین مدعی شد: همزمان با این اقدامات، باب دیپلماسی رو به ایران باز است. ترامپ همزمان که به عنوان صلح طلب دست به اقدام می زند، همچنان آماده گفت وگوهایی است که شاید به آینده ای بهتر برای مردم ایران، آمریکا و منطقه منجر شود.