صفحه اصلی     اقتصادی     اجتماعی     سیاسی     ورزشی     بین الملل     RSS     تماس با ما  
دوشنبه، 13 مرداد 1404 - 11:07   
 آخرین خبرها
  آینده دیپلماسی تهران و واشنگتن؛ جنگ سرد دیپلماتیک تا کِی ادامه می‌یابد؟
  واردات خودرو دوباره متوقف شد
  آخرین وضعیت پرونده قتل داریوش مهرجویی و رقیه محمدی فر
  مخالفت مجلس با کاهش تعرفه واردات خودرو!
  گره باز نشده زندانیان اوین پس از بمباران؛ از تراکم شدید جمعیت تا کف‌خوابی
 
- اندازه متن: + -  کد خبر: 27214صفحه نخست » اخبار مهمدوشنبه، 13 مرداد 1404 - 08:30

کارنامه دولت پزشکیان در بخش مسکن منتشر شد


با گذشت یک سال از آغاز به کار دولت چهاردهم، بازار مسکن همچنان در رکودی عمیق است و فشار سنگین اجاره‌بها، خانوارها را بیش از پیش تحت فشار قرار داده

دولت پزشکیان در سال اول می توانست 8تصمیم برای جلوگیری از تشدید رکود مسکن اتخاذ کند تا این بخش، تاثیر مخرب کمتری از ریسک های بیرونی بگیرد. اما بررسی ها از کارنامه دولت چهاردهم تاکنون نشان می دهد، این تصمیمات اجرا نشده است. به گزارش دنیای اقتصاد، در این بررسی، وضعیت 5متغیر بخش مسکن در سال اول چهار دولت سنجش شده است. تورم اجاره در این دولت، مقام دوم رشد را به دست آورد. پزشکیان تیر پارسال درباره آستانه فاجعه آبی هشدار داد و تاکنون 19بار اسم تهران را آورده، اما در عمل، محدودیت هایی برای گسترش شهر رخ نداده است.

کارنامه پزشکیان در بخش مسکن

یک سالگی تشکیل دولت چهاردهم می تواند فرصتی باشد برای رفع تهدیدهای ساکن در بازار مسکن ، مشروط به آنکه رییس جمهور ضمن مرور قول هایی که تاکنون در این حوزه مطرح کرده، با سنجش میزان آنچه محقق شده یا مسائلی که اوضاع شان بدتر شده ، در مسیر پیش رو برای گشایش های اساسی در تامین مسکن خانوارها گام های اساسی بردارد. کارنامه سال اول دولت مسعود پزشکیان در بخش مسکن و ساختمان را می توان با نمرات عملکردی مرتبط با 5 متغیر کلیدی این بخش و همچنین محک اقداماتی که وزارتخانه مسوول مستقیم بخش انجام داده، مورد بررسی قرار داد. در کنار این بررسی، رجوع به نکات کلیدی مطرح شده توسط رییس جمهور در سخنرانی ها و جلساتی که طی این یک سال، مستقیم یا غیرمستقیم برای موضوع مسکن برگزار شد نیز می تواند امکان بهتری برای مقایسه وعده ها و عملکردها ایجاد کند.

تورم مسکن در سال اول 4 دولت

تورم مسکن از مجموعه ای متغیرهای درونی و بیرونی بخش مسکن و ساختمان تاثیر می پذیرد. عمده متغیرهای درونی بخش معمولا روی رفتار عرضه (سازنده و سرمایه گذار) و تقاضا (خریداران مصرف کننده و سرمایه گذاران ملکی) تاثیر می گذارد و عوامل بیرونی نیز هم بر رفتار و در عین حال روی انتظارات بازیگران این بخش موثر بوده و هست.

در سال اول دولت های محمود احمدی نژاد، حسن روحانی، شهید ابراهیم رییسی و مسعود پزشکیان، طیفی از عوامل روی معادلات قیمت مسکن و البته سایر متغیرهای بخش مسکن و ساختمان تاثیر گذاشت؛ از تغییرات سقف وام خرید مسکن و ممنوعیت پرداخت وام خرید یا بازگشایی دروازه پرداخت در بانک ها گرفته تا پروژه های مسکن سازی دولتی و همچنین افت و خیز ریسک های بزرگ اقتصادی و سیاسی، همگی مجموعه کارگردان هایی هستند که سمت و سوی تورم مسکن و دیگر پارامترهای این بازار را به نوعی جهت دهی کرده اند.

بر این اساس تورم مسکن (رشد قیمت آپارتمان در تهران) در سال اول دولت پزشکیان، دومین کمترین نرخ را در مقایسه با سال اول دولت های دیگر ثبت کرد. نرخ رشد میانگین قیمت مسکن در سال اول دولت شهید رییسی به سطح 25درصد رسید که بالاترین میزان در این مقایسه 4 دولتی است. این نرخ در سال اول دولت پزشکیان 18درصد شد. کمترین رشد قیمت مسکن در سال اول دولت ها، در کارنامه حسن روحانی قرار گرفته است؛ 15.7درصد. تورم مسکن تهران در سال اول دولت احمدی نژاد نیز به 19درصد رسید. سال اول دولت احمدی نژاد یعنی از نیمه تابستان 84 تا مرداد 85، مقطع بعد از رکود مسکن یک ساله و همچنین دوره قبل از جهش 80 درصدی قیمت در سال 86 بود. شروع به کار دولت روحانی در سال 92 نیز مقطعی بود که قیمت مسکن از سال 91 وارد فاز جهش شده بود و به دلیل تغییر جهت اساسی انتظارات در بازارها از تابستان 92، خریدهای غیر مصرفی در بازار ملک کاهش یافت و نتیجه اش به افت تورم مسکن انجامید.

سال اول دولت رییسی یعنی تابستان 1400 تا تابستان 1401، بازار مسکن 3 سال التهاب تاریخی را پشت سر گذاشته بود. طی سال های 97 تا 99، قیمت مسکن سالانه به طور متوسط 60 درصد جهش کرد و با شروع دولت دوازدهم به دلیل آنچه در اولین سخنرانی شهید رییسی درباره موضوع برجام مطرح شد، انتظارات تورمی به نوعی کاهش یافت و نتیجه اش در بازار مسکن به شکل رشد قیمت با شیب کمتر از سال های قبل بروز پیدا کرد. هر چند اقتصاد ایران و فضای بین الملل در 1400 به مراتب متفاوت از دهه 90 بود، تورم مسکن نیز در سطحی بیشتر از سال اول دولت روحانی قرار گرفت. در یک سال گذشته آنچه باعث شد تورم مسکن در سطح 18درصد و کمتر از سال اول دولت دوازدهم بایستد، اقدامات قابل قبول در جهت مهار تورم نبوده است بلکه شرایط جنگی و انتظاراتی که در این شرایط بین فعالان بازار ملک شکل می گیرد، عامل این اتفاق شد. طی یک سال گذشته رکود خرید مسکن عمیق تر از قبل شد چون تقاضای سرمایه ای که سال های قبل تر به جهش قیمت کمک کرد، در این مدت از بازار خارج شد.

تنور اجاره بها داغ است

نمره دولت پزشکیان در سال اول در حوزه تنظیم بازار اجاره مسکن ، بسیار کمتر از دولت های روحانی و احمدی نژاد است اما تا حدودی شرایط بهتری نسبت به دولت دوازدهم دارد. تورم اجاره مسکن تهران در یک سال گذشته نرخ حدود 35درصد را به ثبت رساند که 10 واحد درصد از آنچه در سال اول دولت شهید رییسی رقم خورد، کمتر است. در فاصله تابستان 1400 تا 1401 که سال اول دولت شهید رییسی به حساب می آمد، فشار رشد قیمت مسکن سال های قبل، روی بازار اجاره منعکس شد به این شکل که افزایش ورودی این بازار ناشی از سلب قدرت خرید مسکن از یک سو و رکود عرضه واحد مسکونی اجاره ای از سوی دیگر، باعث جهش تاریخی اجاره بها شد. در آن مقطع متوسط اجاره بها در تهران 45درصد در یک سال افزایش یافت. آن دوره، مقطع کرونا هم بود که این هم به نوعی در روند قیمت ها موثر بود.

با این حال، دولت روحانی در تورم اجاره مسکن نیز سال اول عملکرد- بهترین نمره را می گیرد. اجاره بهای مسکن در تهران از تابستان 92 تا تابستان 93 رقمی معادل 16درصد افزایش پیدا می کند. این نرخ که زیر 20درصد است، در مقایسه با میانگین تورم اجاره سال های اخیر که همواره بالای 30 درصد بوده است، بیانگر شرایط نسبتا مناسب اجاره نشین ها در آن زمان، نسبت به فشار هزینه ای دوره های اخیر است. اجاره بها در سال اول دولت احمدی نژاد 23 درصد افزایش یافت. به این ترتیب، تورم اجاره در سال اول دولت پزشکیان، دومین بیشترین نرخ را به ثبت رساند.

شرایط تولید مسکن هم مناسب نیست

بخش دیگری از نتایج بررسی ها درباره بازار مسکن در سال اول 4 دولت نشان می دهد، تورم تولید در این حوزه در سال اول دولت پزشکیان، دومین بیشترین بعد از سال اول دولت شهید رییسی شد. به این ترتیب، وضعیت تولید مسکن نیز در حال حاضر مناسب نیست. در یک سال گذشته نرخ رشد قیمت مصالح ساختمانی حدود 30 درصد بوده است که از 50 درصد یک سال منتهی به 1401 کمتر است اما خیلی بیشتر از تورم تک رقمی تولید مسکن در سال اول دولت روحانی است. آن زمان، این نرخ 6 درصد بود. هر اندازه تورم تولید مسکن بالا باشد، امکان کاهش قیمت فروش سخت تر می شود و در شرایطی که قدرت خرید وجود ندارد، بالا ماندن آن نرخ فقط رکود مسکن را طولانی تر می کند. در حال حاضر آماری درباره میزان تورم تولید مسکن در دولت اول احمدی نژاد در دسترس نیست یا دست کم به آن دسترسی ندارد.

رشد نیم درصدی بخش مسکن

متغیر دیگری که کارنامه دولت پزشکیان در سال اول را در بخش مسکن محک می زند، نرخ رشد بخش مسکن و ساختمان است. ارزش افزوده تولید ساختمان در یک سال گذشته 0.5 درصد افزایش یافت. این رشد نیم درصدی در مقایسه با رشد 8 درصدی همین بخش در سال اول دولت احمدی نژاد، چه پیامی دارد؟

به نظر می رسد آنچه در سال 84 باعث رشد چشم گیر بخش ساختمان شد، وضعیت مناسب سرمایه گذاری های سال های قبل از آن بود که امکان (موتور) رشد در آن مقطع را به وجود آورد. ضمن آنکه وضعیت همه متغیرهای کلیدی بخش مسکن و ساختمان در دهه 80 به مراتب بهتر از دهه 90 و سال های اخیر، ارزیابی می شود. رشد واقعی کل سرمایه گذاری ساختمانی در سال های اخیر کمتر از نصف دهه 80 بود. این رشد به ویژه در حوزه سرمایه گذاری برای شروع ساخت وساز ، طی یک دهه گذشته منفی نیز بوده است. رشد واقعی سرمایه گذاری برای شروع ساخت از سال 90 تاکنون، منفی 2.3 درصد بوده است. نامساعد بودن فضای تولید و سرمایه گذاری مولد تحت تاثیر تورم تولید و ریسک های اقتصادی و سیاسی در کنار سلب قدرت خرید مسکن در اثر جهش های مکرر قیمت، عاملان این رشد منفی سرمایه گذاری و رشد محدود بخش مسکن و ساختمان است.

تیراژ ساخت مسکن چقدر شد؟

دولت ها خودشان در تحلیل عملکرد بازار مسکن معمولا مستقیم سراغ مسکن سازی دولتی می رود؛ یک زمان مسکن مهر بود و بعداز آن مسکن ملی. اما صرف نظر از این طرح های دولتی که نتیجه کلی آن، عمدتا دردی از دردهای بخش واقعی را درمان نکرد؛ متغیر تیراژ ساخت واحد مسکونی جدید یکی دیگر از نمرات کارنامه دولت ها در سال اول را مشخص می کند. هنوز آماری از تیراژ ساخت مسکن در شهرها برای یک سال گذشته یا همان سال اول دولت پزشکیان منتشر نشده است. اما طی نیمه اول سال گذشته، تیراژ رشد حدود 20 درصدی داشت. با این حال بالاترین ساخت وساز مسکونی در سال اول دولت روحانی به میزان 550 هزار واحد مسکونی انجام شد و پس از آن در دولت احمدی نژاد به میزان 490 هزار واحد. بعد از آن، سال اول دولت شهید رییسی است به میزان 400 هزار واحد.

تحلیل کارنامه دولت پزشکیان در مسکن

در یک سال گذشته، شاخص های اصلی بخش مسکن و ساختمان، عملکرد قابل قبولی از بازارهای خرید و ساخت خانه ارائه نمی کند. تورم در این بخش بالا است و هزینه دسترسی به مسکن بسیار زیادتر از حداکثر توان خانوارها. از طرفی، شرایط برای تولید و سرمایه گذاری ساختمانی اصلا مساعد نیست و شاید سخت ترین دوره برای سازنده ها است چرا که علاوه بر مشکلات سال های 97 به بعد، شرایط وخیم یک سال اخیر نیز به آن اضافه شده است. اکنون پرسش این است که دولت در یک سال گذشته چه اقداماتی می توانست برای به هم زدن شرایط بد انجام دهد؟ پاسخ این پرسش به دو دسته تقسیم می شود؛ دسته اول اقداماتی است که مجموعه دولت می توانست برای کاهش ریسک هایی که باعث انتظارات تورمی در بازارها و کاستن از عایدی مناسب سرمایه گذاری مولد شده است صورت دهد.

دسته دوم اما تصمیماتی است که فارغ از فضای اقتصاد کلان و اوضاع سیاسی، امکان اتخاذ آن برای جلوگیری از تشدید التهاب ها وجود داشت. این تصمیمات متوجه متولی مسکن در دولت است که شامل تعیین تکلیف مالیات های پوچ و ناکارآمد اما پرهزینه برای تولید ، انتشار شفاف آمارهای حیاتی بخش ، متوقف کردن اجاره دستوری ، حمایت مناسب و هدفمند از مستاجرها و خانه اولی ها با افزایش مناسب مبالغ و ظرفیت پرداخت وام های خرید و ودیعه ، بازنگری در سیاست های کلان بخش مسکن برای تشویق سرمایه گذاری در بافت های فرسوده ، عملیاتی کردن مسکن استیجار دست کم برای اقشار ضعیف تر جامعه ، حذف موانع دولتی ساخت از جمله فرمول ایراددار بیمه کارگر ساختمانی و متوقف کردن ماراتن دریافت پروانه ساختمانی و همچنین تعیین نماینده ویژه با اختیار تام برای پروژه های مسکن سازی دولتی دولت های قبل .

ماجرای هشدارهای سال گذشته پزشکیان درباره تهران

مسعود پزشکیان از تیرماه سال گذشته که وارد فاز تبلیغات انتخاباتی شد تاکنون، 19 بار از کلیدواژه تهران در جلسات و سخنرانی های خود به شکل هشدارآمیز اسم برده است. پزشکیان پارسال همین موقع، درباره آینده زندگی در تهران تحت تاثیر مشکل آب ، هشدار داده بود اما برخلاف آنچه او در سال گذشته به عنوان راه حل کنترل ابعاد بحران گفت، در ماه های اخیر عمل کرد. او در 11 تیرماه، آینده تهران را فاجعه بار توصیف کرد و گفت: اگر روند گسترش حومه تهران با این وضعیت ادامه یابد، مشکل آب پیدا می کند. دی ماه سال گذشته نیز رییس جمهور در جلسه تمرکززدایی از پایتخت، اعلام کرد: باید از توسعه پایتخت جلوگیری شود.

با این حال طی ماه گذشته، در یکی از جلسات هیات دولت، برای تعیین تکلیف بازسازی ساختمان های آسیب دیده از جنگ تحمیلی 12روزه، با موضوع افزایش تراکم ساختمانی موافقت می شود. این افزایش یعنی بارگذاری بیشتر جمعیت برای شهر تهران درحالی که همین امروز جمعیت ساکن شهر تهران از ظرف آبی شهر سرریز شده است. تهران باید 8.7 میلیون نفر جمعیت ساکن داشته باشد اما سال گذشته این رقم از 9 میلیون نفر تجاوز کرد. رییس جمهور در این مدت خیلی دقیق درباره راه حل نهایی و اصلی دولت برای حل مساله مسکن مردم صحبت نکرد اما یک بار وعده داد مشکل مسکن کم درآمدها در عرض 4 سال با نظر کارشناسان قابل حل است . کارشناسان در این سال ها همواره راه حل را با عدم مداخله در بازار ساخت و تسهیل شرایط تولید و سرمایه گذاری در کنار تامین مالی پایدار و مناسب بخش معرفی کردند.

   
  

نظر شما:
نام:
پست الکترونیکی:
آدرس وب:
عنوان:
نظر
  قبل از ارسال نظر آنرا ویرایش کرده و قواعد نگارش را در آن رعایت کنید.
لطفاً در مطالب خود اخلاق اسلامی و قوانین کشور را مد نظر داشته باشید.
نمایش نظرات کاربران در خبرها به معنای تایید آنها توسط سایت نیست.

  کد امنیتی:
 
آینده دیپلماسی تهران و واشنگتن؛ جنگ سرد دیپلماتیک تا کِی ادامه می‌یابد؟
  آینده دیپلماسی تهران و واشنگتن؛ جنگ سرد دیپلماتیک تا کِی ادامه می‌یابد؟
«شرایط حاکم بر روابط تهران و امریکا از پیش از جنگ تحمیلی دوازده روزه تا به امروز اساسا تغییر محسوسی نکرده است. پیش‌تر نیز واشنگتن مدعی بود غنی‌سازی ایران باید به صفر برسد،
آخرین وضعیت پرونده قتل داریوش مهرجویی و رقیه محمدی فر
  آخرین وضعیت پرونده قتل داریوش مهرجویی و رقیه محمدی فر
رییس کل دادگستری استان البرز از اعلام گذشت اولیای دم مرحوم داریوش مهرجویی و رقیه محمدی‌فر خبر داد.
گره باز نشده زندانیان اوین پس از بمباران؛ از تراکم شدید جمعیت تا کف‌خوابی
  گره باز نشده زندانیان اوین پس از بمباران؛ از تراکم شدید جمعیت تا کف‌خوابی
جمعی از زندانیان محکوم مالی مجتمع ندامتگاه تهران بزرگ با ارسال نامه‌ای از تراکم شدید جمعیت و کمبود فضا در این ندامتگاه بعد از انتقال مدجویان اوین در پی حمله رژیم اسراییل گفته‌اند و خواستار ملاقات حضوری با اعضای کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شده‌اند.
آتش سوزی در پیروزی تهران؛ 206 در آتش سوخت
  آتش سوزی در پیروزی تهران؛ 206 در آتش سوخت
یک آتش سوزی نزدیک ساعت ده صبح در محله پیروزی تهران به دلیل ترکیدن لوله گاز در حین انجام برخی تعمیرات رخ داد.
خانه‌نشینی‌ صدیقی؛ چرا کناره‌گیری او از نماز جمعه تهران کافی نیست؟
  خانه‌نشینی‌ صدیقی؛ چرا کناره‌گیری او از نماز جمعه تهران کافی نیست؟
«باید توجه داشت که حیات سیاسی و اجتماعی افراد در سطوح بالای مسئولیت، با حساسیت‌های ویژه‌ای همراه است و حفظ اعتماد مردم، اساس مشروعیت این مناصب به شمار می‌رود.
درخواست دوباره ساپینتو برای جذب ستاره تراکتور/ این ستاره استقلالی می شود؟
  درخواست دوباره ساپینتو برای جذب ستاره تراکتور/ این ستاره استقلالی می شود؟
ریکاردو ساپینتو از مدت‌ها قبل به دنبال حضور عارف غلامی در جمع شاگردانش بود. این موضوع برای مدتی مسکوت باقی مانده بود که سرمربی پرتغالی استقلال بار دیگر خواهان حضور غلامی شده است.
قدرت‌نمایی استقلال در سمت راست
  قدرت‌نمایی استقلال در سمت راست
تیم فوتبال استقلال در فصل جاری رقابت های لیگ برتر سه بازیکن با کیفیت در سمت راست خود خواهد داشت.
ثبت رکورد 1500 میلیارد تومان فروش در ماه و 180 هزار سفارش در روز
  ثبت رکورد 1500 میلیارد تومان فروش در ماه و 180 هزار سفارش در روز
جزییات آتش‌سوزی مهیب در کارگاه چوب‌بری خیابان انقلاب
  جزییات آتش‌سوزی مهیب در کارگاه چوب‌بری خیابان انقلاب
سخنگوی سازمان آتش‌نشانی تهران از مهار حریق در یک کارگاه نجاری واقع در خیابان انقلاب تهران خبر داد.
واکاوی تاب‌آوری صنعت خودرو ایران در برابر تحریم‌؛ مقایسه با کاهش تولید خودرو در سونامی ژاپن و دوران کرونا در جهان؛ وزارت صمت به جای حمایت مانع تراشی می کند چرا ؟ + آمار
  واکاوی تاب‌آوری صنعت خودرو ایران در برابر تحریم‌؛ مقایسه با کاهش تولید خودرو در سونامی ژاپن و دوران کرونا در جهان؛ وزارت صمت به جای حمایت مانع تراشی می کند چرا ؟ + آمار
ادعای آکسیوس درباره نقشه جدید نتانیاهو در غزه
  ادعای آکسیوس درباره نقشه جدید نتانیاهو در غزه
نتانیاهو در تلاش است تا اسیران این رژیم را از طریق شکست نظامی حماس آزاد کند زیرا معتقد است این گروه فلسطینی علاقه‌ای به انجام معامله با تل‌آویو ندارد.
طرح بعدی کنترل فضای مجازی چیست؟
  طرح بعدی کنترل فضای مجازی چیست؟
«لایحه اخیر لباسی نو بر تن همان اندیشه کهنه کنترلگری است. بنابراین لایحه مذکور برآمده از سطوح بالاتری است. یک بار اسم آن طرح صیانت است و بار دیگر لایحه مقابله با خلاف واقع است.
  پربیننده ترین اخبار       
  پدیده نقل‌ و انتقالات استقلال در راه ایران
  امیدواری بیرانوند و تراکتور/ CAS رای پرونده بیرانوند را تغییر می دهد؟
  علیرضا بیرانوند چطور «بیزینس‌من» بودن زنوزی را به چالش کشید؟
  بیرانوند قهر کرد و از تبریز رفت!
  پوست هندوانه مفیدتر از خود آن است
  پیش بینی غافلگیرکننده از رونمایی 4 خارجی استقلال!
  استعفای کاظم صدیقی چه معنایی دارد؟
  گزینه پرسپولیسی استقلال پرید
  خرید جذاب استقلال برای فصل جدید
  بررسی ر9 خرید تابستانی پرسپولیس/ تیم وحید هاشمیان در تمام خطوط تقویت شد
  ساپینتو حالا حالاها حریف این مثلث نیست
  چرا علی‌آبادی نباید استیضاح شود؟
  مشکل اصلی انتقال رضا اسدی به استقلال فاش شد
  پنجشنبه‌ها تعطیل شد یا شنبه‌ها؟/ از کاهش ساعت کاری چه خبر؟
  نخستین جام با آموریم؛ منچستر یونایتد قهرمان لیگ برتر تابستانی شد
  معمای عجیب سردار دورسون و پرسپولیس؛ نقشه جدید بازیکن ترکیه‌ای
  بازار داغ فروش صندلی های پزشکی؛ پزشکی 600، دندانپزشکی 700 میلیون!
  شرایط جدید فروش اقساطی دنا / با کمتر از 500 میلیون دنا صفر بخرید! + جدول مرداد 1404
  افزایش قابل توجه حقوق بازنشستگان در مرداد 1404
  معمای جانشین علیرضا بیرانوند در تراکتور
© شبکه خبری سرنویس 1404

All rights reserved