طبق گزارشی که خودروسازان به سازمان بورس ارائه داده و در سامانه کدال منتشر شده است، سه خودروساز بزرگ کشور در چهارمین ماه از سال با رشد محدود تولید خودروی سواری نسبت به خردادماه مواجه بوده اند با این حال تولید چهارماهه این خودروسازان 17.5 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل کمتر شده است.

به گزارش دنیای اقتصاد، البته رشد 6.5 درصدی تولید خودروی سواری در تیرماه نسبت به خرداد نه به علت بهبود شرایط در این ماه بلکه به دلیل رکودی است که در خردادماه ثبت شده بود. در سومین ماه از سال تولید خودروی سواری به کف یک ساله خود رسیده بود و دیگر آمارها مانند شامخ نیز که توسط اتاق بازرگانی ایران منتشر می شود نیز نشان می داد که خردادماه رکودی ترین ماه از ابتدای ثبت نظرسنجی شامخ یعنی از سال 97 تاکنون بوده است.

اگر در تیرماه شاهد کمی رشد نسبت به خرداد هستیم موضوع عجیبی نیست و نشان از بهبود وضعیت نیز ندارد چراکه اگر خرداد و فروردین (به دلیل تعطیل بودن نیمی از آن) را از معادلات کنار بگذاریم، تولید خودروی سواری در تیر نسبت تمام ماه های یک سال پیش از آن کمتر بوده است. بنابراین می توان گفت که به رغم رشد ثبت شده تولید خودروی سواری همچنان در رکود عمیقی به سر می برد. بنابراین رشد ماهانه تولید خودرو را می توان به نوعی سراب آماری در نظر گرفت.

موضوع بلاتکلیفی در قیمت گذاری خودرو را می توان از مهم ترین علل افت تولید در چهارماه امسال محسوب کرد. از ابتدای سال جاری خودروسازان انتظار اعمال اصلاح قیمت را داشتند اما فصل بهار در شرایطی به پایان رسید که هنوز تکلیف قیمت های جدید خودرو مشخص نبود. تیرماه نیز ماه اوج گیری اختلافات و تنش ها حول موضوع قیمت گذاری بود. به طوری که هیات مدیره بزرگ ترین خودروساز کشور اواخر خردادماه رشد 22.3 درصدی (به طور میانگین) محصولات خود را مصوب کرد و سپس وزارت صمت این میزان رشد قیمت را غیرقانونی تعبیر کردند.

پس از آن این وزارتخانه رشد 15درصدی قیمت رسمی خودرو را برای هر سه خودروساز بزرگ کشور ابلاغ کرد. در طی چهارمین ماه از سال تقابل بین خودروساز و سیاستگذاران به اوج خود رسید که این موضوع می تواند از علل افت تولید چهارماهه باشد.

قطعی های مکرر برق طی چهارماه گذشته را نیز می توان به عنوان دومین علت افت تولید در نظر گرفت. البته ایران خودرو تا حد قابل توجهی توانسته انرژی مورد نیاز خود را از طریق نیروگاه خود تامین کند اما این موضوع می تواند دو خودروساز دیگر را به شدت تحت تاثیر قرار داده باشد کمااینکه افت تولید در سایپا و پارس خودرو در چهارماهه امسال چندین برابر ایران خودرو بوده است. همچنین اخباری در مورد وجود مشکل در تامین قطعه این دو خودروساز به گوش می رسد.

از دیگر عوامل موثر بر این افت می توان به مشکلات مربوط به تامین ارز اشاره کرد. تخصیص ارز از ابتدای امسال به کندی انجام شده و با توجه به حذف ارز نیمایی و شناورسازی ارز تجاری که زمستان سال گذشته رخ داد، تامین ارز در چهارماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته برای خودروسازان سخت تر و گران تر شده است. از تعطیلات تابستانی خودروسازان نیز به عنوان آخرین فاکتور می توان یاد کرد. طی جنگ تحمیلی 12 روزه خودروسازان یک بار تعطیلات تابستانی 7 روزه را اعلام کردند اما بار دیگر هم در تیرماه برای تعمیرات لازم برای خط تولید این تعطیلات اجرایی شد.

بنابر آمار منتشرشده در سایت کدال، سه خودروساز بزرگ کشور در چهار ماه ابتدایی سال مجموعا 235 هزار و 47 دستگاه خودروی سواری تولید کرده اند. این رقم در مدت مشابه سال گذشته 284هزار و 847 دستگاه بود. بنابراین خودروسازان در این مدت زمان 49 هزار و 800دستگاه معادل 17.5 درصد خودروی سواری کمتری تولید کرده اند.

ایران خودرو از ابتدای سال تا انتهای تیرماه 156هزار و 619 دستگاه محصول سواری را به تولید رسانده است. این شرکت در چهارماه ابتدایی سال گذشته، 161هزار و 568 دستگاه تولید داشت. بنابراین تیراژ این شرکت در مدت زمان یاد شده نسبت به مدت مشابه سال گذشته افت چهار هزار و 949 دستگاهی معادل 3 درصد را تجربه کرده است.

در این بین بیشترین تولید آبی پوشان جاده مخصوص به گروه پژو اختصاص دارد که در حال حاضر فقط پژو 207 را از این خانواده به تولید می رسد. این شرکت در بازه زمانی تحت بررسی، 48 هزار و 483دستگاه پژو تولید کرده است. با توجه به تولید 65هزار و 888دستگاهی خانواده پژو در چهارماهه سال گذشته، ایران خودرویی ها در تولید اعضای این خانواده افت 26.4 درصدی د اشته اند.

در بین دیگر محصولات ایران خودرو، گروه سورن تیراژ 42 هزار و 452 دستگاهی را در چهار ماه ابتدایی امسال از خود به جا گذاشته است. با در نظر گرفتن تیراژ 27 هزار و 864 دستگاهی این گروه خودرویی در مدت مشابه سال گذشته، ایران خودرویی ها توانسته اند تولید در این گروه را 52.3 درصد افزایش دهند.

همچنین ایران خودرو اعلام کرده طی این مدت 25هزار و 134 دستگاه دنا را به تولید رسانده است. با توجه به تیراژ 27 هزار و 177 دستگاهی این خودرو در مدت مشابه سال پیش، تولید دنا کاهش 7.5 درصد کاهش را تجربه کرده است.

دیگر محصول ایران خودرو به نام رانا در مجموع در آمار چهار ماهه تیراژ دوهزار و 782دستگاهی را ثبت کرده است. این خودرو در چهار ماهه سال پیش، به میزان 6هزار و 371 دستگاه تولید شده بود بنابراین تولید این محصول با افت 56.3درصدی مواجه بوده است.

علاوه بر این ایران خودرویی ها طی چهار ماه گذشته هفت هزار و 49 دستگاه هایما را مونتاژ کرده اند، این در حالی است که در مدت مشابه 1403، تیراژ این مونتاژی چینی چهار هزار و 468 دستگاه بود. بر این اساس تولید این خودروی مونتاژی رشد 57.8درصدی داشته است.

طبق آمار منتشره در کدال، ایران خودرو در مدت زمان یاد شده 24 هزار و 324 دستگاه تارا تولید کرده است. این خودروساز در چهار ماهه سال گذشته به میزان 21هزار و 687 دستگاه از این محصول را به تولید رسانده بود. بنابراین تولید تارا در این مدت زمان رشد حدود 12درصدی داشته است. در آمار تولید ایران خودرو آیتمی به نام خودروهای تولیدی تجاری نشده سایت ها وجود دارد که به خودروهای ناقص اشاره داشته و عدددرج شده در مقابل آن، هزار و 433 دستگاه است. همچنین بخش دیگری به نام دیگر محصولات تعریف شده که تولید ایران خودرو در این بخش 6 هزار و 395دستگاه بوده است.

اما سایپا به عنوان دومین خودروساز بزرگ کشور، در چهار ماه گذشته 56 هزار و 218 دستگاه خودروی سواری تولید کرده که این رقم در مدت مشابه پارسال به میزان 89 هزار و 926 دستگاه بوده است. بنابراین در این مدت زمانی نارنجی پوشان جاده مخصوص 33هزار و 708 دستگاه، معادل 37.5 درصد کمتر، تولید خودروی سواری داشته اند.

بیشترین حجم از سبد محصولات این شرکت در چهار ماه ابتدایی سال به خانواده ایکس 200 (تیبا، کوییک و ساینا) اختصاص داشته است. طبق اعلام سایپا این شرکت در این مدت 44 هزار و 882دستگاه خودرو از این گروه تولید کرده است. این رقم در مدت مشابه سال پیش 70هزار و 966دستگاه بوده است، بنابراین در این مدت زمان تولید این محصولات سایپا به میزان قابل توجه 36.7درصد کمتر شده است.

سایپا همچنین در مدت مذکور 11 هزار و 336دستگاه از خانواده شاهین را به تولید رسانده است. این در حالی است که چهار ماه ابتدایی پارسال تیراژ شاهین 18 هزار و 966 دستگاه بود. بنابراین تولید شاهین در این بازه کاهش حدود 40 درصدی داشته است. دومین خودروساز بزرگ ایران در بازه زمانی تحت بررسی تنها همین دو گروه خودرویی را به تولید رسانده است.

پارس خودرو نیز در چهارماهه امسال، 22 هزار و 210دستگاه محصول سواری را به تولید رسانده است. در مقایسه با تیراژ 33 هزار و 353 دستگاهی مدت مشابه پارسال، تولید این شرکت 11هزار و 143 دستگاه معادل 33.4 درصد کمتر شده است.

پارس خودرو در از ابتدای سال جاری تا انتهای تیرماه تنها سهند و گروه Q200 را به تولید رسانده است. طبق گزارش ارسالی به بورس، گروه Q200 پارس خودرو تیراژ 18 هزار و 341 دستگاهی در چهار ماه گذشته داشته که نسبت به همین بازه زمانی در سال 1403 با تیراژ 25 هزار و 710 دستگاهی، از افت 28.7 درصدی تولید این گروه خودرویی حکایت دارد.

خودروساز سوم ایران همچنین در چهار ماه ابتدایی سال سه هزار و 869 دستگاه سهند را به تولید رسانده است. سهند در مدت مشابه سال گذشته تنها 692 دستگاه تولید شد. پارس خودرویی ها در چهارماه ابتدایی سال جاری تنها همین دو گروه خودرویی را تولید کردند این در شرایطی است که در مدت مشابه سال قبل آنها هزار و 234دستگاه کوییک معمولی و پنج هزار و 717 دستگاه سایناS را نیز تولید کرده بودند اما اکنون تولید این خودروها به صفر رسیده است.

تولید خودروی سواری در تیرماه امسال نسبت به خرداد با کمی رشد مواجه بوده که همان طور که اشاره کردیم این به دلیل تولید در کف یک ساله در سومین ماه از سال بوده است. بر این اساس خودروسازان در تیرماه 55 هزار و 117دستگاه خودروی سواری تولید کرده اند، این در شرایطی است که این رقم در خرداد ماه به 51هزار و 725 دستگاه می رسید. بنابراین تولید ماهانه خودروسازان طی یک ماه گذشته سه هزار و 392دستگاه معادل 6.5 درصد افزایش یافته است.

ایران خودرو به عنوان بزرگ ترین خودروساز کشور در خرداد ماه 35 هزار و 343 دستگاه تولید خودروی سواری داشته است. تیراژ تیر این خودروساز به 38 هزار و 665 دستگاه می رسد، بنابراین آبی پوشان جاده مخصوص در این مدت زمان رشد سه هزار و 322دستگاهی و 9.4 درصدی در تولید خودروی سواری داشته اند.

سایپا نیز تولید 12 هزار و 105 دستگاهی در ماه ابتدایی تابستان داشته که در مقایسه با تیراژ 11 هزار و 785 دستگاهی خرداد رشد تنها 320 دستگاهی و 2.7درصدی را به خود می بیند.

همچنین پارس خودرو که تولید 4هزار و 597دستگاهی در خرداد ماه داشت، طی ماه گذشته 4هزار و 347 دستگاه خودروی سواری تولید کرده تا تنها خودروسازی باشد که در تیرماه نیز نسبت به خرداد افت تولید داشته است گرچه این افت محدود بوده و به 250دستگاه و 5.4 درصد می رسد.