فرارو- قطعی برق پی درپی اگر تاکنون شما را به ستوه نیاورده است، احتمالا ذهنتان را به سوی نصب پنل خورشیدی کشانده؛ اخیرا دولت نیز با اعلام تعرفه های جدید خرید تضمینی برق سعی در ترغیب خانواده ها به خودکفایی انرژی و فروش مازاد برق دارد.

به گزارش فرارو؛ با این حال، ورود به این مسیر آسان نیست؛ نصب پنل خورشیدی برای یک آپارتمان چهار طبقه، هزینه ای نزدیک به 730 میلیون تومان روی دست اهالی ساختمان می گذارد. علاوه بر این، چالش هایی چون مجوزهای اداری دشوار، نبود زیرساخت مناسب برای نگهداری، دغدغه دزدی یا آسیب به تجهیزات و کاهش کارایی پنل ها بر اثر گرما و گردوغبار به اما و اگرهای این اقدام افزوده است.

اگر مصرف برق یک آپارتمان چهار طبقه را تقریبا 40 کیلووات بر ساعت در نظر بگیریم، سهم هر واحد از این میزان برابر با 10 کیلووات محاسبه می شود. با در نظر گرفتن میانگین ساعات مفید تابش خورشید در تهران به ازای پنج ساعت، تامین برق ساختمان به پنل های خورشیدی 300 یا 400 واتی نیاز دارد.

هر پنل 300 واتی در پنج ساعت آفتاب مفید 1.5 کیلووات برق تولید می کند. پس برای تامین برق این ساختمان به 27 پنل خورشیدی نیاز خواهید داشت. در صورت استفاده از پنل 400 واتی این تعداد به 20 عدد کاهش می یابد.

با فرض انتخاب متوسط ترین برند بازار، قیمت هر پنل 300 واتی حدود 15 تا 20 میلیون تومان است. بنابراین هزینه خرید 27 پنل (میانیگن 17.5 میلیون تومان) به 472 میلیون تومان می رسد. با احتساب هزینه نصب و تجهیزات جانبی (پایه، کابل و ..) 5 تا 10 میلیون به قیمت هر پنل افروده خواهد شد که با میانگین 8 میلیون تومان برای 27 پنل برابر با 216 میلیون تومان می شود.

برای تبدیل این برق (DC) به برق خانگی (AC) نیاز به دو اینورتر هم دارید. اینورتر مورد نیاز برای این میزان حجم مصرف خانگی باید 10 تا 15 کیلووات ظرفیت داشته باشد که هزینه هر کدام با اجرت نصاب 30 تا 50 میلیون تومان آب می خورد.

با این تفاسیر، جمع کل هزینه های تجهیزات و نصب پنل خورشیدی در یک آپارتمان چهار طبقه تقریبا به بیش از 700 میلیون تومان می رسد.

البته در صورت نیاز به باتری برای ذخیره سازی (سیستم OFF-GRID یا پشتیبان اضطراری) به ازای هر کیلووات ساعت حدود 15 تا 25 میلیون تومان هزینه هایتان بالاتر می رود (برای مصرف شهری ضروری نیست).

بنابراین، سهم هر خانوار از نصب پنل خورشیدی حدود 182 میلیون تومان خواهد بود. لازم به ذکر است که این رقم بسته به شرکت اجراکننده، برند تجهیزات و کیفیت پنل ها متغیر بوده و هزینه ها برای سیستم ON-GRID با فروش برق به شبکه و بدون باتری در نظر گرفته شده است.

روشنایی منزل که بطور عمده از لامپ های LED تشکیل شده، حدود 1 کیلووات ساعت برق مصرف می کند. یخچال تقریبا 2 کیلووات ساعت مصرف انرژی دارد. تلویزیون هم اگر پنج ساعت روشن باشد، تنها نیم کیلووات ساعت برق مصرف می کند.

هشت ساعت فعالیت کولر آبی حدود 2.4 کیلووات ساعت برق نیاز دارد که با استفاده طولانی تر، برق مصرفی هم بیشتر می شود. هر بار استفاده از ماشین لباسشویی حدود 1.5 کیلووات ساعت برق مصرف خواهد داشت.

علاوه بر این، لپ تاپ، مودم و دیگر تجهیزات ارتباطی خانگی نیز کمتر از یک کیلووات ساعت در روز (حدود 0.5 کیلووات ساعت) برق مصرف می کنند. همچنین، مجموع برق مورد نیاز برای سایر وسایل کوچک خانه مانند چای ساز، شارژر، آبمیوه گیری و… حدود 2.1 کیلووات ساعت برآورد می شود.

بنابراین مصرف برق روزانه یک واحد مسکونی معمولی به عددی نزدیک 10 کیلووات ساعت می رسد که تمام این نیاز را می توان با یک سیستم خورشیدی خانگی مناسب پوشش داد.

هرچند این میزان برق برای ضروریات کافی است اما پاسخگوی برخی وسایل نیست. از جمله فر برقی، جاروبرقی صنعتی یا کولر گازی بزرگ که در صورت استفاده مداوم نیاز به چند پنل خورشیدی دیگر یا قوی تر خواهید.

برق تولید شده با پنل خورشیدی پمپ آب کوچک را هم هندل می کند و در صورت قطعی برق ناگهانی، علاوه بر روشنایی اضطراری به یاری یخچال و کولر آبی می شتابد.

دولت برای خرید برق پنل های خورشیدی منازل در سال 1404 آستین بالا زده و قیمت ها را بسته به ظرفیت اعلام کرده است. بدین ترتیب، رقم پیشنهادی دولت برای خرید برق تولیدی پنل های با ظرفیت کمتر از 200 کیلووات 3 هزار و 820 تومان به ازای هر کیلووات ساعت و برای پنل های با ظرفیت بین 200 کیلووات تا 1 مگاوات 3 هزار و 150 تومان پیشنهاد داده است. همچنین در صورت استفاده از پنل با ظرفیت 1 تا 10 مگاوات 2 هزار و 800 تومان به ازای هر کیلووات ساعت پرداخت می کند.

با وجود این، شاید مصائب امر بر سود بچربد و در واقع تحمل بی برقی و گرما ساده تر از نصب پنل خورشیدی، تبدیل برق (DC) به برق خانگی (AC) و فروش آن به دولت دربیاید.

شما برای نصب پنل خورشیدی در کنار سرمایه گذاری اولیه بالا می بایست تا مدت نامعلومی در انتظار بازگشت سرمایه اولیه و سود خود بمانید. این انتظار ممکن است دست کم شش تا هفت سال طول بکشد. علاوه بر این، پشت بام هر ساختمانی مناسب تولید برق نیست و از بازدهی مناسب پنل می کاهد. حتی اگر مناسب هم باشد امکان سرقت و خرابکاری می رود.

اخذ مجوز از اداره برق و وزارات نیرو نیز این فرایند را به یک بوروکراسی طاقت فرسا بدل خواهد کرد. همان طور که هاشم اورعی، رییس اتحادیه انرژی به فرارو گفت انگار که بوروکراسی نفس گیر اجازه رشد انرژی خورشیدی را گرفته.

همچنین فقدان زیرساخت تعمیر و نگهداری قطعات و خدمات پس از فروش پنل های خورشیدی در کشور مطلوب نبوده و در برخی شهرها تعمیرکار حرفه ای حضور ندارد.

رییس اتحادیه انرژی از دیگر مصائب نصب پنل خورشید در خانه پرده برداشت. به اعتقاد وی علاوه بر ریزگردها و گردوغبار که راندمان نیروگاه های خورشیدی را کند می کنند، گرمای بالا نیز به مرور از کارایی پنل خواهد کاست.