جنگنده های مدرن طوری طراحی شده اند که می توانند شگفت انگیزترین مانورها را در آسمان انجام دهند؛ از چرخش های سریع و ناگهانی گرفته تا پشتک زدن و تغییر جهت آنی در سرعت های فوق العاده بالا. در میان تمام این حرکات هیجان انگیز، یک مانور وجود دارد که واقعاً غیرمنتظره و قابل توجه است: پرواز به عقب.

به گزارش روزیاتو، جت افسانه ای ای وی-8بی هریر (AV-8B Harrier)، می تواند به لطف خروجی های قدرتمند موتور خود که در حین پرواز قابل تنظیم و تغییر جهت هستند، به عقب حرکت کرده یا به عبارتی، عملاً به عقب پرواز نماید. این ویژگی به هریر اجازه می دهد تا به صورت عمودی از زمین بلند شود و فرود بیاید؛ قابلیتی که در اصطلاح به آن برخاست و فرود عمودی یا VTOL گفته می شود. به همین دلیل، هریر نه تنها قادر است به عقب حرکت کند، بلکه می تواند در هوا معلق بماند، در میانه ی پرواز متوقف شود و درست مانند یک هلی کوپتر، به صورت عمودی فرود بیاید. با این تفاوت که برخلاف هلی کوپترها، این جت می تواند مثل هواپیماهای معمولی علاوه بر پرواز از روی باند، می تواند بر روی آن فرود بیاید.

جنگنده اف-35 لایتنینگ 2 (F-35 Lightning II) ساخت شرکت لاکهید مارتین، که برای جایگزینی مدل های قدیمی هریر ساخته شده نیز توانایی حرکت به عقب را دارد. جالب اینکه در سال 2018، یکی از خلبانان نیروی هوایی سلطنتی بریتانیا موفق شد با مدل اف-35بی یک فرود معکوس انجام دهد. این مانور بر روی ناو هواپیمابر ملکه الیزابت صورت گرفت و هدف از آن، نمایش یک گزینه ی اضطراری برای فرود در شرایط خاص بود. درست مانند هریر، اف-35 نیز می تواند در هوا معلق بماند و با استفاده از نیروی رانشی معادل 40 هزار پوند، موقعیت خود را در هوا حفظ کند.

برخلاف جنگنده هایی که واقعاً می توانند در هوا معلق بمانند و با کنترل کامل به سمت عقب حرکت کنند، جنگنده اف-22 رپتور (F-22 Raptor) به شکلی متفاوت و ظاهری، قوانین گرانش را به چالش می کشد. در میانه ی یک مانور شدید و چرخشی، این هواپیما می تواند برای لحظه ای کوتاه با دم خود به سمت عقب در هوا حرکت کند و سپس دوباره به پرواز رو به جلو خود ادامه دهد. این لحظه ی کوتاه با کمک نازل های متحرک موتورهای اف-22 ممکن می شود؛ نازل هایی که می توانند جهت نیروی پیشران را تغییر دهند و حتی در شرایطی که هواپیما تقریباً نیروی لیفت ندارد، به آن امکان مانور و چرخش بدهند.

یک نمونه دیگر از هواپیماهای بال ثابت که توانایی حرکت به عقب دارند، آنتونوف ای ان-2 (Antonov An-2) است؛ یک هواپیمای دوباله و کم سرعت که برای نبرد طراحی نشده است. این هواپیما به لطف بال های بزرگ و سطوح کنترلی خاص خود، می تواند با سرعت بسیار کم پرواز کند؛ آن قدر که اگر باد روبه رو (باد مخالف) شدیدی وجود داشته باشد، تقریباً بی حرکت در هوا می ماند یا حتی کمی به عقب رانده خواهد شد. به همین دلیل، ای ان-2 برای کارهایی مثل آموزش چتربازی یا پرواز در فضاهای محدود، که برای مانور در سرعت های پایین اهمیت زیادی دارد، بسیار کاربردی است.

در میان هواگردهایی که طراحی آن ها مبتنی بر بال ثابت نیست، هواگرد تیلت روتور سی وی-22 آسپری (C آن به طور مداوم می چرخند و در تمام حالات جریان هوا ایجاد می کنند که باعث پدید آمدن نیروی لیفت می شود. با وجود اینکه جنگنده ها برای بلند شدن باید به سرعت خاصی رو به جلو برسند تا نیروی لیفت تولید کنند، هلی کوپترها با چرخش ملخ های خود می توانند در هر شرایطی در هوا بمانند؛ چه درجا، چه به جلو و چه به عقب.