به گفته یک کارشناس، بازار مسکن ایران از چهار سال پیش در رکود به سر می برد و برخلاف تصور، جنگ اخیر تاثیر اساسی بر این وضعیت نداشته است؛ شوک کوتاه مدت جنگ تنها تغییرات جزیی و موقتی در قیمت ها ایجاد کرد که به سرعت برطرف شد.

به گزارش ایسنا، فرشید پورحاجت اظهار کرد: یک پروژه مسکونی در هر نقطه از کشور بخواهد شروع شود با این تورم و هزینه هایی که به تولید تحمیل می شود و با در نظر گرفتن 2 سال اجرای پروژه حداکثر 10 درصد سود دارد. در حالی که اگر سازنده همان سرمایه را بدون دغدغه، فعالیت فیزیکی و بدون ریسک در بانک بگذارد طی 2 سال حدود 60 درصد سود می برد. ما در شرایط بسیار پیچیده ای در صنعت ساختمان به سر می بریم. حجم گسترده ای از ساخت و سازهایی که در محدوده متوسط قیمت مسکن در کشور تولید می شود توجیه اقتصادی برای سرمایه گذار ندارد و هردو سمت عرضه و تقاضا در بازار مسکن دچار بحران است.

وی افزود: در بخش تقاضا نیز خریداران مسکن امروز شرایط مناسبی ندارند. باید متناسب با متوسط قیمت مسکن، تسهیلات ساخت بین 60 تا 70 درصد هزینه را پوشش دهد. امروز این عدد به حدود 10 درصد رسیده است. از آن سمت در بازه 10 سال گذشته میزان حقوق و دستمزد به نوعی بوده که مردم نمی توانند خودشان را با تورم سنگینی که در اقتصاد و به طور خاص اقتصاد مسکن وارد شده همتراز کنند.

دبیر کانون انبوه سازان تصریح کرد: طبق بررسی ها 5 تا 6 میلیون واحد مسکونی در کشور کمبود داریم که دولت باید برای این موضوع برنامه ریزی کند. دولت در کنار بخش خصوصی شرایط را برای رونق بخش مسکن فراهم کند؛ چرا که بالغ بر 20 درصد اقتصاد کشور به مسکن و ساختمان چبسندگی دارد.

پورحاجت درباره اثرات جنگ 12 روزه بر بازار مسکن گفت: جنگی که بین ایران و رژیم صهیونیستی رخ داد در بازه زمانی کوتاه مدت شوکی را به بازار مسکن وارد آورد و در مناطق محدودی از کشور باعث کاهش قیمت شد که به سرعت فروکش کرده و در حال حاضر اثری از آن دیده نمی شود. رکود بخش مسکن ناشی از جنگ نبوده که بخواهد با جنگ تشدید شود. ما از حدود چهار سال قبل در شرایط رکودی به سر می بریم که از اقتصاد کلان نشأت گرفته است.

وی خاطرنشان کرد: سیاست های اشتباه دو دهه گذشته در بخش مسکن و ساختمان کشور باعث شده که مردم نتوانند به راحتی صاحب مسکن شوند. از طرف دیگر کلانشهرهای ما با مشکلاتی مثل کم آبی مواجهند. انباشت امکانات و ثروت در کلانشهرهایی مثل تهران باعث ایجاد تمرکز جمعیتی در پایتخت شده و افقی برای حل این معضلات دیده نمی شود.

این کارشناس بازار مسکن، خروج بی ضابطه کارگران افغان را اشتباه دانست و گفت: خروج مهاجران افغان قطعاً تاثیر خود را در کاهش نیروی انسانی در بخش ساخت و ساز نشان خواهد داد. لذا باید با لحاظ یک ساز و کار امنیتی و حقوقی، شرایط را برای اشتغال اتباع کارآمد فراهم کرد. در کشورهای حاشیه خلیج فارس بهره گیری از نیروی کار ارزان قیمت همواره مورد توجه قرار دارد و ما نیز باید از نیروی متخصص ارزان قیمت بهره بگیریم.

وی تاکید کرد: بخشی از نیروهای انسانی که در قالب مهاجر در کشور ما فعالیت می کنند به لحاظ تخصصی کارآیی لازم را دارند و بعضاً کارهای فیزیکی و سخت را انجام می دهند. بنابراین حضور اتباع صرفاً مساله بدی نیست بلکه محاسن و معایبی دارد.

این کارشناس بازار مسکن با اشاره به حضور شش میلیون تبعه افغان در ایران بر اساس آمار رسمی گفت: قبول داریم که این شش میلیون نفر عمدتاً بدون حساب و کتاب وارد کشور شده اند که مشکلاتی را ایجاد کرده اند، اما نمی توانیم حوزه مسکن را به عنوان یک بازار استراتژیک در کشور که بخش زیادی از نیروهای کار آن اتباع خارجی هستند از نیروی انسانی خالی کنیم. ورودشان به آن شکل اشتباه بوده اما خروج بدون برنامه ریزی شان هم اشتباه است. باید برای استفاده از نیروهای کارآمد در بین اتباع، مدیریت و برنامه ریزی کرد.

پورحاجت اظهار کرد: در تمام حوزه های تولید مسکن اعم از اسکلت کار، گچ کار، سفت کار، سنگ کار و غیره، اتباع خارجی مشغول فعالیت هستند و اتفاقاً کارآیی لازم را هم دارند. البته این که گفته می شود 50 درصد کارگران بخش ساختمان، افغان ها هستند را نمی توانم تایید کنم؛ زیرا آمار دقیقی در این زمینه وجود ندارد. اما آن چه مسلم است نیروهای مهاجر زمان بیشتری برای پروژه های ساختمانی می گذارند، از صبح تا بعدازظهر کار می کنند و دستمزد کمتری نسبت به کارگران ایرانی دریافت می کنند.

وی در بیان راهکار برای برون رفت از چالش های کنونی بخش مسکن گفت: قدم اول کنترل تورم است. در گام های بعدی می توان در آمایش سرزمین، ضوابط و مقررات شهرسازی، مقررات زیستی و اقلیمی تجدیدنظرکرد. امروزه سواحل مکران به عنوان یک ظرفیت عالی در بخش اقتصاد کشور بلااستفاده مانده و شاهد این هستیم که جنوب شرق کشور تقریباً دارد خالی از سکنه می شود. این باعث فشار جمعیتی به کلانشهرها وارد می شود و مادامی که برای آن راه حلی ارائه نشود معضلات بازار مسکن در تهران به قوت خود باقی می ماند.