از زمانی که لی جون، مدیرعامل شیائومی، این غول فناوری چینی را در سال 2010 تاسیس کرد؛ شرکت به موفقیت های بی شماری دست پیدا کرده است. 10 سال پیش او به رکورد جهانی گینس برای فروش آنلاین 2.1 میلیون گوشی هوشمند در 24 ساعت دست پیدا کرد.

به گزارش اعتماد، اما امروز او دیگر قانع به فروش گوشی های هوشمند ارزان قیمت نیست. ماه گذشته شرکت شیائومی بیش از 200 هزار دستگاه از اولین مدل خودروهای شاسی بلند برقی خود با نام YU7 را تنها ظرف کمتر از 3 دقیقه از آغاز عرضه فروخت. صعود شیائومی در چند سال اخیر حیرت آور بوده است. تنها اپل و سامسونگ گوشی های هوشمند بیشتری در جهان می فروشند.

شرکت همچنین طیف وسیعی از لوازم قابل اتصال به تلفن هایش از کولرهای گازی و جاروبرقی های روباتیک گرفته تا اسکوتر و تلویزیون را ارایه می دهد. شیائومی پس از افتی در سال 2022 که آن را به علت رقابتی شدید در بازار لوازم الکترونیکی مصرفی در چین می دانست؛ دوباره به قدرت بازگشت. درآمدش در سال گذشته 35 درصد افزایش یافت. از ابتدای سال 2024 ارزش بازار آن 4 برابر شده است؛ به 1.5 بیلیون دلار هنگ کنگ و حدود 190 میلیارد دلار امریکا رسید.

با عرضه موفق YU7، دومین خودرو برقی خود بعد از خودرو صندوقدار SU7 در مارس سال گذشته، شیائومی به موفقیتی دست یافت که اپل هرگز موفق به آن نشده بود. غول امریکایی اپل دست از پروژه خودروهای برقی خود کشید، پروژه ای که در طول یک دهه میلیاردها دلار به آن اختصاص داده بود.

شیائومی که سیاست های خودروسازی خود را در سال 2021 اعلام کرده بود، در طول 15 ماه گذشته بیش از 300 هزار خودرو به مشتریان خود در چین تحویل داده است. این شرکت اکنون با انبوهی از سفارش های معوقی روبه رو است که برای تامین آنها به بیش از یک سال زمان نیاز دارد.

اگرچه بخش خودروهای برقی شیائومی تاکنون ضرر کرده است؛ اما لی جون اعلام کرد که شرکت احتمالا تا پایان سال سودآور خواهد شد که این رویداد در بازار فوق رقابتی خودرو در چین موفقیتی شگفت آور است. شیائومی اکنون در پی سلطه بر بازار جهانی است.

در چند سال آینده شرکت قصد دارد، بیش از 10 هزار فروشگاه را در کشورهای دیگر افتتاح کند. در حالی که این رقم در سال گذشته تنها چند صد فروشگاه بوده است. این فروشگاه ها فرصت نمایش و عرضه خودروهای جدید و گران قیمت تر شرکت را در کنار سایر محصولات الکترونیکی آن ایجاد می کند. اما آیا چیزی می تواند جلوی این صعود خیره کننده را بگیرد؟

موفقیت شیائومی در بازار خودروهای برقی تا حدی به دلیل انتخاب مکان درست و زمانبندی مناسب است. امروز چین سرشار از متخصصان حوزه خودرو است و آقای لی جون توانسته استعدادهای برتر در دیگر شرکت ها را استخدام کند. به دلیل عرضه بیش از حد، قیمت قطعات و ماشین آلات به شدت کاهش یافته است. همچنین ساخت یک کارخانه و اخذ مجوزهای لازم در چین بسیار سریع تر از کشورهای دیگر است.

نقش لی جون در این موفقیت ها انکارناپذیر است. برخلاف تیم کوک، مدیرعامل شرکت اپل، او شخصا مسوولیت پروژه خودرو شرکت را بر عهده گرفت. این موفقیت نیاز به تغییراتی بنیادین در عملکرد شیائومی داشت. شیائومی قبل از ورود به حوزه خودروهای برقی هیچ کارخانه ای در اختیار نداشت و مانند اپل تولید تلفن ها و دیگر دستگاه‎ هایش را برون سپاری می کرد، اما شیائومی تصمیم گرفت برای کنترل دقیق محصولاتش کارخانه خودروسازی خود را در پکن بسازد، این کارخانه همچنان در حال گسترش است. از آن پس شرکت تصمیم گرفت تا این رویکرد را در دیگر بخش های خود هم به کار گیرد، اینچنین بود که شرکت در سال گذشته شروع به تولید گوشی های هوشمند خود در کارخانه ای دیگر در پکن کرد. شیائومی همچنین در حال ساخت تاسیساتی در ووهان برای تولید دیگر دستگاه های هوشمند متصل است که اولین محصول آن دستگاه های تهویه مطبوع خواهد بود.

استراتژی بازاریابی شیائومی که تا حد زیادی بر محبوبیت شخص لی جون میان طرفدارانش تکیه دارد، ورود شرکت به بازار خودروهای برقی را آسان کرد، درست مانند محبوبیت استیو جابز که به فروش اولین آیفون های اپل کمک کرد.

گفته می شود دانشگاه ووهان به لطف حضور آقای لی جون در حدود 30 سال پیش دوباره مورد توجه قرار گرفته است. مشتریان وفادار شیائومی که به می فن ها، Mi Fans معروف هستند؛ محصولات این برند را جمع آوری و برای به دست آوردن جدیدترین محصولات شرکت با هم رقابت می کنند.

شیائومی حتی با وجود حادثه تلخ رانندگی که منجر به جان باختن سه دانشجو در ماه مارس در یک خودرو شاسی بلند با سیستم اتوپایلوت شد، توانست اشتیاق به خرید خودروهای برقی خود را حفظ کند. گرچه این اتفاق منجر به طرح انتقاداتی درباره امنیت شیائومی و کاهش کوتاه مدت ارزش سهام آن شد. اما تقاضا برای خودروی YU7 که سه ماه بعد به بازار عرضه شد، متوقف نشد. این مساله که شرکت پایگاه مشتریان بسیار قوی ای نیز دارد، به شیائومی در ارایه محصولات جدید کمک می کند. در پایان سال 2023 شرکت ادعا کرد که ماهانه 700 میلیون کاربر در جهان دارد؛ یعنی افزایش 10 درصدی نسبت به سال گذشته.

افراد بسیاری با بازی های عرضه شده روی اپ استور شیائومی بازی می کنند و بنابراین تبلیغات شیائومی را نیز مشاهده می کنند، تبلیغاتی که بر اساس اعلام موسسه برنستین، نیمی از سود شرکت را تامین می کند. همچنین تعداد زیادی از مشتریان محصولات مورد نیاز خود را مستقیما از روی این اپلیکیشن خریداری می کنند.

شیائومی قبلا ثابت کرده است که توانایی ترغیب کردن مشتریان خود را برای خریدن گوشی های گران قیمت تر دارد، فقط کافی است که درصد کوچکی از این افراد خودرویی بخرند تا شرکت به موفقیت بزرگ تری دست پیدا کند. بسیاری از مشتریان چینی شیائومی کمی بیش از یک دهه پیش وقتی اولین گوشی هوشمند خود را خریدند در دهه 20 زندگی خود بودند، امروز این جمعیت هدف برای خودروهای برقی شرکت، سی و چند ساله هستند.

نگاه لی جون فراتر از مرزهای چین است. نزدیک نیمی از درآمد حاصل از فروش گوشی های هوشمند و دستگاه های هوشمند متصل از بازارهای خارجی حاصل می شود به خصوص کشورهای در حال توسعه ای مانند هند و اندونزی. مدیرعامل شرکت امیدوار است که تا سال 2027 عرضه خودروهای خود را به بازارهای خارجی آغاز کند. این خودروها احتمالا با همان استقبال پرشور در چین مواجه نخواهند شد، زیرا برند شیائومی در سطح بین المللی کمتر شناخته شده است و تعداد کمی از مشتریان خارجی نام لی جون را شنیده اند. این مساله، چرایی سرمایه گذاری شیائومی در افتتاح فروشگاه های حضوری در خارج از چین را که به افزایش اعتبار آن منجر می شود، توضیح می دهد.

شیائومی همچنین علاقه مند به تنوع بخشی محصولات خود است، توسعه سایبروان، روبات انسان نما و تولید تراشه ای سه نانومتری نمونه هایی از این تنوع بخشی در محصولات است. حدود نیمی از کارکنان این شرکت در بخش تحقیق و توسعه مشغول به کار هستند، هزینه های این بخش در سال گذشته 26 درصد افزایش یافت و به 3.4 میلیارد دلار رسید؛ یعنی بیشتر از سود خالص شرکت.

منطق شرکت مبتنی بر توسعه فناوری های خود است که به او اجازه می دهد، افزایش بهره وری را مشخص و موانعی را برای رقبا ایجاد کند. شاید بزرگ ترین خطر پیش روی شیائومی حضور همزمان در حوزه های گوناگون است. جنگ قیمت ها بین تولید کنندگان خودرو برقی در چین شدت گرفته و شیائومی به رغم رشد خود بازیگری کوچک در این حوزه باقی مانده است. این شرکت ماهانه حدود 20 هزار خودرو می فروشد که کمتر از یک دهم فروش بی وای دی، برند پیشتاز بازار است. رقابت در زمینه گوشی های هوشمند نیز تشدید شده است، به خصوص با بازگشت هواوی، غول فناوری چین که کسب و کار گوشی های آن به شدت تحت تاثیر تحریم های امریکا در سال 2019 قرار گرفت. با این وجود نباید نبوغ تجاری لی جون را دست کم گرفت.