فرارو - جستجو برای عباراتی مانند خرید سهام اپل، خرید سهام متا و خرید سهام تسلا، این روزها میان کاربران فارسی زبان به شکل چشمگیری افزایش پیدا کرده است.

به گزارش فرارو؛ این پدیده در نگاه اول عجیب به نظر می رسد و آدم ناخودآگاه از خودش می پرسد آیا سرمایه گذاران ایرانی ناگهان تمایل پیدا کرده اند پا را از مرزهای داخلی و قواعد مخصوص آن فراتر بگذارند و یک فرصت بی نظیر برای رشد مالی و برایشان فراهم شده است؟ در عین حال شک به دلش می افتد که شاید کاسه ای زیر نیم کاسه باشد چون این موج تازه، در حالی شکل گرفته که دسترسی مستقیم به بازار بورس آمریکا برای ایرانیان همچنان با چالش های حقوقی و تحریمی جدی روبه رو است. به نظر شما واقعیت ماجرا چیست؟

ایرانی ها دلایل متعددی برای گرایش به سمت خرید سهام شرکت های بزرگ بین المللی مانند اپل و متا دارند. اگر از تورم فزاینده و نیاز به حفظ ارزش سرمایه که همه درباره آنها خبر دارند، فاکتور بگیریم اول باید به جذابیت کسب سود دلاری اشاره کنیم.

با توجه به نوسانات نرخ ارز و کاهش سریالی ارزش ریال، طبیعی است بعضی سرمایه گذاران دنبال کسب درآمد و سود دلاری باشند. سرمایه گذاری در سهام شرکت های بین المللی که سودشان را به دلار گزارش می دهند، به سرمایه گذاران اجازه می دهد نه تنها مچ تورم داخلی را بخوابانند، بلکه بابت رشد احتمالی ارزش دلار در برابر ریال نیز نفع ببرند.

اینفلوئنسرها با اطلاع از همین نیاز، تبلیغات وسوسه انگیز خود را به اجرا می گذارند و با آب و تاب تعریف می کنند چطور توانسته اند با 50 دلار صاحب سهام اپل شوند و در ایران، با خرید سهام متا درآمد دلاری به جیب بزنند. کمپین های تبلیغاتی تأثیر روانی زیادی بر کاربران می گذارد و باعث افزایش جست وجو درباره برندهایی مثل اپل و تسلا می شود اما آیا خرید سهام این شرکت ها برای ما ایرانی ها امکان پذیر است؟

از نظر قانونی و سنتی، خیر! ایرانی ها نمی توانند به صورت مستقیم و از طریق کارگزاری های آمریکایی، سهام اپل یا تسلا را بخرند ولی از طریق روش های غیرمستقیم مانند سهام توکنیزه، قراردادهای CFD یا استفاده از پلتفرم های واسطه ای که امکان معامله با رمزارز را فراهم کرده اند، می توان تا حدودی در رشد یا افت قیمت این سهم ها مشارکت کرد هرچند سرمایه گذار هنوز هم مالک قانونی سهم نیست.

چند پلتفرم ایرانی در یکی، دو سال اخیر اعلام کردند امکان خرید سهام توکنیزه شرکت های خارجی را برای کاربران خود فراهم می کنند. این پلتفرم ها، ادعا دارند با واسطه گری هوشمند مرز بین دنیای رمزارز و بازارهای مالی بین المللی را می شکنند و راهی برای سرمایه گذاری در برندهای جهانی (ولو به صورت نمادین) جلوی روی کاربران می گذارند.

اگر بخواهیم سهام توکنیزه را به طور خلاصه تعریف کنیم، باید بگوییم با یکی از مفاهیم نوظهور در بازارهای مالی روبرو هستیم که باعث دسترسی سرمایه گذاران به انواع سهام خارجی می شود. عشاق سینه چاکش با شیفتگی زیاد می گویند انقلابی در نحوه مالکیت و معامله سهام شرکت های بزرگ جهانی ایجاد کرده و بسیاری از محدودیت های موجود برای سرمایه گذاران در دیگر کشورها را از بین برده است.

اما رهبران کارگزاری های بزرگ دنیا از جمله Charles Schwab یا Interactive Brokers این محصولات را قراردادهای مشتقه نامرغوب می دانند و درباره کارآمدی واقعی آن ها نقد دارند.

سهام توکنیزه، نوعی دارایی دیجیتال (Token) است که ارزش آن با سهام یک شرکت واقعی پشتیبانی می شود. این توکن ها روی بستر بلاک چین صادر می شوند و هر توکن، نمایانگر مالکیت کسری از یک سهم یا یک سهم کامل از یک شرکت خاص است. به عنوان مثال، یک توکن سهام اپل ارزشی معادل یک سهم اپل در بازار بورس نزدک (Nasdaq) دارد.

فرایند توکنیزه کردن سهام به این صورت است که یک نهاد معتبر، سهام فیزیکی یا الکترونیکی شرکت ها را خریداری می کند و سپس به ازای آن ها، توکن های دیجیتال روی یک بلاک چین (مانند اتریوم یا بایننس اسمارت چین) ایجاد می کند. این نهاد، معمولاً دارایی های اصلی را در یک حساب امانی نگهداری می کند تا اعتبار و پشتوانه توکن ها تضمین شود. سپس، کاربران می توانند این توکن ها را در پلتفرم های مبادله ارز دیجیتال یا پلتفرم های خاص توکنیزه کردن سهام، خریداری و معامله کنند.

مهم ترین مزیت سهام توکنیزه، حذف موانع جغرافیایی و نظارتی برای سرمایه گذاری در بازارهای جهانی است. بسیاری از سرمایه گذاران در کشورهای خاص، به دلیل تحریم ها، قوانین پیچیده یا نبود دسترسی به کارگزاری های بین المللی، قادر نیستند مستقیم روی خرید سهام خارجی سرمایه گذاری کنند. سهام توکنیزه محدودیت ها را از طریق پلتفرم های بلاک چین و ارز دیجیتال، از سر راه برمی دارد.

برخلاف بورس های سنتی که ساعات کاری مشخصی دارند، بازارهای ارز دیجیتال و پلتفرم های توکنیزه، به صورت 24 ساعته و هفت روز هفته فعال هستند. این امر، انعطاف پذیری بیشتری را برای سرمایه گذاران فراهم می کند. این تازه اول کار است.

سهام برخی شرکت ها واقعا گران است. پس قابلیت تقسیم پذیری در سهام توکنیزه مثل یک ابرقهرمان وسط می آید و امکانی فراهم می کند که بتوانید حتی کسری از یک سهم را خریداری کنید. دیدید؟ سرمایه گذاری و خرید سهام اپل، متا و تسلا که شرکت هایی گران قیمت به حساب می آیند به همین راحتی امکان پذیر شد! حالا می توانید تنها به اندازه 100 دلار سهام توکنیزه اپل بخرید!

شفافیت و امنیت بلاک چین در معاملات سهام توکنیزه در کنار تسهیل نقدشوندگی از دیگر رازهای جذابیت سهام توکنیزه در سطح جهانی به حساب می آیند.

اینفلوئنسرها با آب و تاب تعریف می کنند توانسته اند با 50 دلار صاحب سهام اپل شوند و با خرید سهام متا درآمد دلاری به جیب زده اند

سهام توکنیزه با وجود مزایای فراوان، حتی برای کاربران و سرمایه گذاران خارجی نیز با چالش ها و ریسک هایی همراه است.

حوزه سهام توکنیزه هنوز در اغلب کشورها چارچوب قانونی مشخصی ندارد. نبود رگولاتوری ریسک هایی را برای سرمایه گذاران رقم می زند و تغییرات ناگهانی در قوانین می تواند بر ارزش یا قابلیت معامله این توکن ها تأثیرگذار است.

از آنجا که توکن ها توسط یک نهاد مرکزی صادر می شوند و دارایی اصلی نزد آنهاست، سلامت و اعتبار این نهاد اهمیت دارد. اگر اتفاق بدی مثل ورشکستگی یا کلاهبرداری رخ دهد، چه کسی باید پاسخگوی سرمایه شما باشد؟

حتی اگر اصرار دارید فقط به نیمه پر لیوان نگاه کنید، نمی توان از یاد برد که سهام توکنیزه بر بستر بلاک چین و در قالب ارزهای دیجیتال معامله می شوند و با اینکه ارزش پایه شان بر اساس سهام سنتی تعیین می شود، در نهایت نوسانات کلی بازار ارزهای دیجیتال نیز روی آنها اثر می گذارد.

دارندگان سهام توکنیزه از حقوق سهامداری کامل، مانند حق رای در مجامع عمومی یا دریافت سود سهام مستقیم از شرکت محروم هستند و این حقوق معمولاً به نهاد صادرکننده توکن تعلق می گیرد. اصلا بیایید فرض کنیم همه چیز به خوبی و خوشی پیش رفت. مشکل بزرگ اینجاست که توکن ها معمولا فاصله قیمت فاحشی با قیمت واقعی سهام دارند (گاهی تا 300 درصد).

مشکل اصلی هنوز پابرجاست. به خاطر پیچیدگی فنی سهام توکنیزه تنها برخی کاربران، قادر به درک مفاهیم بلاک چین و کار با کیف پول های دیجیتال هستند.

افزایش جست وجوی عباراتی مانند سهام اپل ، خرید سهام تسلا از ایران یا درآمد دلاری از سهام متا نشان می دهد سرمایه گذاران ایرانی دنبال مسیرهای جایگزین برای حفظ ارزش پول خود هستند. قطعا در این مسیر نباید احتمال کلاهبرداری های را دست کم گرفت.

کارشناسان، بر اساس تجربه و تحلیل می گویند بین 30 تا 70 درصد از این موارد درگیر ریسک رفتارهای مشکوک یا کلاهبردارانه هستند. دنبال نشانه می گردید؟ عموما مجوز رسمی داخلی مانند ثبت شرکت، ای نماد یا مجوز رمزارزی بانک مرکزی ندارند و برای اغفال سرمایه گذاران سراغ وعده هایی وسوسه برانگیز مثل سود تضمینی دلاری می روند. در تبلیغاتشان تکرار می کنند می توانید با پرداخت 50 دلار، سهام اپل بخرید و دقیقا وسط تحریم ها از بورس آمریکا درآمد دلاری داشته باشید.