همه پروبیوتیک ها یکسان ساخته نشده اند. یک مطالعه جدید نشان می دهد که یک سویه رایج موجود، عفونت روده را بدتر می کند، در حالی که سویه دیگر به لطف یک آنتی بیوتیک طبیعی قوی و یک متحد غیرمنتظره از خود روده، به توقف آن کمک می کند.

به گزارش ایسنا،پروبیوتیک ها، مجموعه ای از باکتری های خوب در یک کپسول یا پاستیل، معمولا برای پر کردن میکروبیوم روده پس از یک دوره درمان آنتی بیوتیکی استفاده می شوند که طی آن باکتری های خوب و بد به طور یکسان از بین می رود. اما با توجه به طیف وسیعی از مکمل های پروبیوتیک موجود، آیا همه آنها اثرات مشابهی دارند؟

یک مطالعه جدید توسط محققان دانشگاه ایالتی کارولینای شمالی (NC State) اثرات دو سویه رایج پروبیوتیک یعنی لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس و لاکتوباسیلوس گاسری، را بر روی موش هایی که آنتی بیوتیک دریافت کرده و سپس در معرض باکتری مسئول ایجاد اسهال مرتبط با آنتی بیوتیک، قرار گرفته اند، بررسی کرده است.

کیسی تریوت (Casey Theriot)، استاد بیماری های عفونی در دانشگاه ایالتی کارولینای شمالی و نویسنده ی همکار این مطالعه، می گوید: مقاومت در برابر کلونیزاسیون یا توانایی جلوگیری از کلونیزاسیون که به معنای رشد و تکثیر عوامل بیماری زا است، تابعی از میکروبیوتای سالم است. این مطالعه به بررسی مدت زمان بازگشت مقاومت در برابر کلونیزاسیون پس از مصرف آنتی بیوتیک ها و تاثیر دو سویه از رایج ترین گونه های پروبیوتیک لاکتوباسیلوس بر این بازگشت پرداخت.

محققان می خواستند ببینند که آیا این دو سویه پروبیوتیک به بهبود روده کمک می کنند یا به آن آسیب می رسانند و آیا می توانند از عفونت جلوگیری کنند. موش هایی که با یک آنتی بیوتیک وسیع الطیف درمان شده بودند، به سه گروه تقسیم شدند. یک گروه اسیدوفیلوس مصرف کردند، یک گروه گاسری و گروه سوم به عنوان گروه کنترل عمل کردند و هیچ سویه ی پروبیوتیکی دریافت نکردند.

به هر گروه به مدت چهار هفته، هفتگی باکتری کلستریدیوم دیفیسیل C. difficile تجویز شد و میکروبیوتای آنها برای اندازه گیری بار باکتریایی و مقاومت کلستریدیوم دیفیسیل بررسی شد.

موش هایی که اسیدوفیلوس دریافت کردند، سطح بالاتری از باکتری بی هوازی کلستریدیوم دیفیسیل نشان دادند و سموم باکتریایی بیشتر و بهبود کندتر در مقاومت روده داشتند. از سوی دیگر، موش هایی که سویه گاسری را دریافت کردند، سطح کلستریدیوم دیفیسیل کمتری داشتند و این به بازیابی سریع تر دفاع طبیعی روده کمک کرد.

این پروبیوتیک، نوعی آنتی بیوتیک طبیعی قوی تولید شده توسط باکتری ها، تولید کرد که مستقیما باکتری کلستریدیوم دیفیسیل را مهار می کرد. جالب اینجاست که حتی پس از اینکه گاسری دیگر در روده موش ها قابل تشخیص نبود، اثرات مثبت آن همچنان ادامه داشت.

علاوه بر این، این سویه با شکوفایی در یک خانواده باکتریایی روده بالقوه مفید به نام موری باکولاسیه (Muribaculaceae)، همزمان شد و این احتمال را افزایش داد که شرایط مطلوب برای رشد آنها را فراهم کرده است. به نظر می رسد موری باکولاسیه به طور غیرمستقیم به مقاومت در برابر کلستریدیوم دیفیسیل کمک می کند.

استاد برجسته ی تحقیقات پروبیوتیک در دپارتمان علوم غذایی، فرآوری زیستی و تغذیه دانشگاه ایالتی کارولینای شمالی و نویسنده دیگر این مقاله می گوید: ما همیشه می دانستیم که درک تاثیر سویه های پروبیوتیک بر روی گونه های خاص مهم است. بسته به شرایط و ترکیب میکروبیوم فرد، بیماری و سویه ی پروبیوتیک، اثرات و نتایج متفاوتی خواهید داشت.

نکته جالب این است که این مطالعه نشان می دهد که این موضوع پیچیده تر از آن چیزی است که مردم فکر می کنند، زیرا پروبیوتیک ها می توانند اثرات گذرا یا غیرمستقیم بر میکروبیوم داشته باشند. گاسری از عفونت جلوگیری نمی کند، بلکه به طور گذرا باعث بهبود میکروبیوم از طریق موری باکولاسیه می شود که متعاقبا می تواند مقاومت ایجاد کند.

محدودیت هایی در این مطالعه وجود دارد. این مطالعه روی موش ها انجام شده است که اگرچه آموزنده است، اما ممکن است به این معنی باشد که نتایج آن مستقیما در مورد انسان صدق نمی کند. همچنین، فقط از یک دوز پروبیوتیک استفاده شده است، در حالی که استفاده در دنیای واقعی اغلب شامل دوزهای مکرر یا طولانی مدت است. و نتایج ممکن است به سایر گونه های همان گونه تعمیم داده نشود.

این مطالعه همچنین موش ها را به مدت چهار هفته پیگیری کرد، بنابراین اثرات طولانی مدت، از جمله پایداری میکروبیوم و خطر عفونت مجدد، ناشناخته مانده است. و برخی از تغییرات میکروبی، مانند شکوفایی در خانواده موری باکولاسیه، می تواند به طور تصادفی رخ داده باشد و نه به عنوان نتیجه مستقیم عملکرد پروبیوتیک.

با این وجود، یافته های این مطالعه، این فرض کلی را که پروبیوتیک ها همیشه پس از آنتی بیوتیک ها مفید هستند، به چالش می کشد. برای گسترش دانش ما در مورد اثرات پروبیوتیک ها بر میکروبیوم روده، تحقیقات بیشتری لازم است.