مصاحبه اخیر عراقچی با واکنش های بسیاری روبه رو شده است.

روزنامه هم میهن در سرمقاله امروز خود در اینباره نوشت:

روز گذشته و در پی تحولات اخیر، اولین دور گفت وگو میان مقامات ایرانی و سه کشور اروپایی در استانبول آغاز شد. روشن است که گفت وگو با اروپاییان به تنهایی هیچ مشکلی را حل نمی کند. تجربه پیشین هم نشان داده که آنان نقش ایجابی موثری ندارند؛ فقط در پی حضور در مذاکرات و خوشه چینی تخریبی هستند و اکنون آمده اند که با بلند کردن چماق اسنپ بک امتیازهای خود را بگیرند.

برای حل این مشکل مدعی داشتن نمایندگی ضمنی از جانب ایالات متحده آمریکا هم هستند؛ هرچند بعید است که ترامپ چنین اختیاری به آنان دهد. ولی واقعیت این است که در شرایط کنونی مذاکره مستقیم با آمریکا دردی را درمان نمی کند و باید واسطه ای داشت که شاید اروپاییان در نقش واسطه موثرتر از سایر کشورها عمل کنند.

در این میان، آقای عراقچی پیش از این مذاکرات نکاتی را متذکر شده است؛ از جمله اینکه، اختیار کافی برای انجام مذاکره و توافق با آمریکا از سوی رهبری را دارد. گرچه در حال حاضر احتمال گفت وگوی مستقیم میان تهران و واشنگتن ممکن نیست؛ اما شاید در آینده اتفاق بیفتد. مواضع ما کاملاً روشن است. دنیا باید بداند که هیچ تغییری در مواضع ما ایجاد نشده و ما همچنان محکم و استوار از حقوق مردم ایران در انرژی صلح آمیز هسته ای، به ویژه موضوع غنی سازی، دفاع و ایستادگی خواهیم کرد.

واقعیت این است که آقای عراقچی در مقام وزیر امورخارجه و به نمایندگی از حکومت می تواند و می باید مذاکره و برای تامین منافع ملی ایران توافق کند. ولی بدون ارزش گذاری درباره مفاد اظهارات ایشان چند پرسش را می توان طرح کرد؟ اینکه گفته می شود در موضع ما هیچ تغییری رخ نداده، واجد چه معنایی است؟ اگر قرار باشد هر مذاکره کننده ای موضعش تغییر نکند که مذاکره پیشاپیش منتفی است و چه چیزی برای گفت وگو باقی خواهد ماند؟

البته این گفتار می تواند مصرف داخلی داشته باشد؛ ولی برای مصرف داخلی هم باید احتیاط کرد که در ادامه اثر منفی نگذارد. به طور کلی، بیان اظهاراتی که فقط مصرف داخلی داشته باشد، در شأن سیاست خارجی کارآمد نیست. این واقعیت روشن است که طرف مقابل فردو و نطنز و اصفهان را زده است.

فارغ از میزان تخریبی که شده است، می توان گفت که پاسخ ایران هم متعادل نبوده است. بنابراین، تغییر نکردن موضع لزوماً نکته مثبتی محسوب نمی شود و کارآیی ندارد؛ چون روند گذشته که منتهی به وضعیت کنونی شده را ادامه خواهد داد. طبیعی است که ما در این مقام نیستیم که بگوییم چه موضعی گرفته شود؟ آنچه می دانیم این است که حل این مسئله را نباید به راه حل نظامی گره زد.

یکی از موضوعاتی که به آن پرداخته ایم، گزارش مردمی و روانشناختی درباره زندگی در تعلیق و انتظار است. وضعیت تعلیق را نباید اجازه داد زیاد طول بکشد. عادت کردن به تعلیق خطرناک و زیان بار است. یا مذاکره و یا جنگ سرنوشت آن را تعیین می کند. قطعاً طرف مقابل هم سود و زیان این دو روش را سبک و سنگین می کند و یکی را بر می گزیند و ایران نقش مهمی در تغییر موازنه سود و زیان هرکدام از این دو راه را دارد.

بنابراین، انتظار داریم که ایران و آقای وزیرخارجه با ایده های روشن و عملی مذاکرات را آغاز و به سرانجام برسانند. باید خلاقیت و شجاعت نشان داد و با باز کردن پنجره هایی جدید، راه را برای رسیدن به نتیجه مطلوب مردم باز کرد.

یکی از مواردی که کارشناسان حوزه سیاست خارجی تاکید می کنند و درست هم هست؛ این است که محدود کردن مذاکرات به موضوع هسته ای سیاست درستی نیست. باید مجموعه ای از موضوعات اختلافی را در دستور کار گفت وگوها قرار داد.