برخی برندها نه صرفاً به خاطر آمار فروش، بلکه به دلیل شخصیت و هویتی که در محصولات خود جاری می کنند شهرت یافته اند. مزدا یکی از همین برندهاست.

به گزارش آخرین خودرو، این شرکت ژاپنی در طول بیش از یک قرن فعالیت خود همواره کوشیده تا خودروهایی بسازد که فراتر از وسیله ای برای جابه جایی باشند؛ خودروهایی که حس رانندگی، ارتباط میان راننده و ماشین، و مهندسی دقیق را در اولویت قرار دهند.

شاید به همین دلیل باشد که امروزه مزدا توانسته برخلاف برخی از رقبای نام آشنای خود مانند نیسان و میتسوبیشی که در آستانه ورشکستگی هستند در این بازار پرتلاطم جایگاه ویژه خود را حفظ کند.

از دهه 90 میلادی به بعد، مزدا با شعار معروف Zoom-Zoom کوشید تا روحیه اسپرت را در قالب خودروهای خانوادگی نیز وارد کند. مزدا 3، یکی از برجسته ترین نمایندگان این تفکر است.

خودرویی که جانشین مزدا 323 شد و با بهره گیری از پلتفرمی جهانی، نه تنها استانداردهای فنی مزدا را بهبود بخشید بلکه در بسیاری از بازارهای دنیا از جمله ایران تبدیل به یکی از محبوب ترین سدان های خانوادگی شد. البته اگر مزدا 3 را از لحاظ ابعادی در نظر بگیرید نمیتواند یک سدان خانوادگی تمام عیار باشد. اما در بازار ایران به دلیل کمبود تنوع و همچنین بازه های قیمتی، تبدیل به یک انتخاب برای مصارف خانوادگی هم شده است.

اولین نسل مزدا 3، با کد فنی BK، نخستین بار در سال 2003 میلادی معرفی شد. این خودرو بر پایه پلتفرم مشترک فورد C1 شکل گرفت؛ پلتفرمی که در فورد فوکوس، ولوو S40 و دیگر محصولات هم رده نیز استفاده شد. همین همکاری میان مزدا و فورد موجب شد مزدا 3 از نظر هندلینگ و پایداری، فراتر از بسیاری از رقبا باشد.

در بازار ایران، اولین نسل مزدا 3 از سال 1386 توسط گروه بهمن در سه تیپ مختلف و با رنگ بندی های متنوع عرضه شد. این خودرو خیلی زود با استقبال گسترده مواجه شد؛ چراکه در مقایسه با رقبای آن زمان طراحی مدرن تر، کیفیت مونتاژ بالاتر و حس رانندگی جذاب تری داشت. در بازاری که هنوز تسلط خودروهای چینی گسترده نشده بود و کره ای ها نیز در آغاز راه شکوفایی بودند، مزدا 3 حکم خودرویی متمایز، مطمئن و قابل اعتماد را داشت که با قیمتی رقابتی وارد بازار شده بود.

رنو مگان (مونتاژی توسط پارس خودرو) با موتورهای 1600 و 2000 و طراحی ساده تر

هیوندای آوانته (با طراحی محافظه کارانه تر و کیفیت ساخت متوسط)

پژو 407 (وارداتی محدود، با هزینه نگهداری بالا و قطعات کمیاب)

تویوتا کرولا (وارداتی محدود با تمرکز بیشتر بر راحتی و دوام، نه لذت رانندگی)

نیسان ماکسیما (در کلاس بالاتر اما با قیمت هم پوشان با نسخه فول مزدا 3)

در چنین فضایی مزدا 3 با بهره گیری از طراحی تهاجمی، پیشرانه پرقدرت، هندلینگ اسپرت و کیفیت ساخت بالا، خیلی سریع توانست در دل خریداران ایرانی جا باز کند. این خودرو به ویژه نزد قشر جوان و رانندگانی که به لذت رانندگی اهمیت می دادند، جایگاه خاصی پیدا کرد. ترکیب یک برند معتبر ژاپنی، خودرویی به روز، قوای فنی جذاب و هندلینگ بالا باعث می شد از هر قشری که باشید به سمت این خودرو متمایل شوید.

طراحی اولین نسل مزدا 3 نسل اول چه در فرم کلی بدنه و چه در جزییات چراغ ها و خطوط بدنه، حس پویایی و انرژی را القا می کند. فرم کشیده چراغ های جلو، گلگیرهای برجسته، فرم منحنی سقف و استایل اسپرت، آن را از دیگر خودروهای هم رده مانند مگان یا آوانته متمایز می سازد. حتی در نسخه های هاچ بک، این ویژگی ها بیش از پیش نمایان می شوند.

در مقایسه با خودروهای چینی یا حتی کره ای آن زمان، مزدا 3 طراحی منسجم تری داشت. هیچ بخشی از بدنه اضافه یا بی ربط به نظر نمی رسد. فرم جلوپنجره با لوگوی مزدا، در هماهنگی کامل با چراغ ها و سپر جلو است. در بخش عقب نیز، طراحی چراغ ها و سپر، شخصیتی بالغ به خودرو داده است.

استفاده از رینگ های آلومینیومی در نسخه های فول، چراغ های مه شکن، و تناسب مناسب اجزای ظاهری، باعث شده که حتی پس از گذشت سال ها ظاهر مزدا 3 همچنان دل نشین و پرجاذبه باقی بماند. بسیاری از افراد طراحی این نسل را نسبت به نسل بعدی خود که در ایران به مزدا 3 نیو شهرت دارد جذاب تر می دانند چراکه بیشتر به یک جنگجوی سامورایی شباهت دارد.

کابین مزدا اولین نسل مزدا 3 از نظر طراحی داخلی اگرچه ساده به نظر می رسد، اما همین سادگی نشانه ای از کارآمدی است و در عین حال بسیار شیک و جذاب است. مزدا در عوض استفاده از خطوط فانتزی یا تزیینات اضافی، بر روی ارگونومی و کیفیت تمرکز کرده است. داشبورد با خطوط افقی، دکمه های درشت و خوش دست، صفحه آمپر واضح با نورپردازی جذاب نارنجی رنگ و صندلی هایی با طراحی مناسب، باعث شده فضای داخلی این خودرو حتی امروز هم قابل قبول باشد.

مواد به کاررفته در داشبورد و رودری ها نرم و باکیفیت هستند و صدای بسته شدن درب ها حس استحکام را به راننده منتقل می کند. نسخه های فول این خودرو دارای تجهیزاتی مانند تهویه مطبوع دیجیتال، سانروف، صندلی های چرمی، سیستم صوتی با کیفیت، گرمکن صندلی و آینه های تاشو برقی هستند.

همچنین فضای صندوق عقب آن با حدود 300 لیتر حجم، اگرچه خیلی بزرگ نیست اما برای سفرهای خانوادگی کفایت می کند. توجه داشته باشید که سیستم تعلیق مزدا طوری طراحی شده که بیشترین لذت رانندگی و هندلینگ را داشته باشد. به همین دلیل ارتفاع خودرو از سطح زمین زیاد نیست و در صورت استفاده خانوادگی از این خودرو احتمال گیرکردن آن به ناهمواری های مسیر وجود دارد و همین یکی از بزرگترین ایرادات مزدا از نظر مشتریان بوده است.

ضمنا فضای عقب برای افراد قدبلند چندان جادار نیست و صندلی های عقب نسبتاً خشک هستند؛ ولی برای خانواده های متوسط، مزدا 3 فضایی مناسب دارد. ضمن اینکه صندلی راننده در نسخه های فول دارای تنظیم برقی است و فرمان نیز از نظر زاویه و عمق، قابل تنظیم می باشد.

اولین نسل مزدا 3 در بازار ایران با موتور 2 لیتری چهار سیلندر تنفس طبیعی عرضه شد که توان تولید حدود 147 اسب بخار قدرت و 187 نیوتن متر گشتاور را داشت. این موتور با گیربکس 4 سرعته اتوماتیک یا 5 سرعته دستی ترکیب شده بود. شتاب نسخه دستی آن زیر 10 ثانیه و نسخه اتومات حدود 10.5 ثانیه بود.

اما آنچه مزدا 3 را از دیگر رقبا متمایز می کرد، نه فقط شتاب، بلکه تجربه رانندگی آن بود:

تعلیق جلو مک فرسون و عقب چنداتصالی (مولتی لینک)

فرمان هیدرولیک بسیار دقیق با بازخورد طبیعی

ترمزهای دیسکی با عملکرد عالی در ترمزگیری های ناگهانی

پایداری بالا در پیچ ها

چسبندگی عالی در رانندگی پرسرعت و مانورهای ناگهانی

حتی امروز نیز مزدا 3 نسل اول در میان خودروهای هم رده صفر و کارکرده از نظر هندلینگ و حس رانندگی یکی از بهترین ها محسوب می شود و همین امر یکی از مهم ترین دلایل رونق داشتن بازار این خودرو پس از گذشت حدود 2 دهه از عرضه آن است.

یکی دیگر از نقاط ضعف این خودرو شاید در مصرف سوخت کمی بالاتر نسبت به رقبا در شهر باشد (حدود 10 لیتر در 100 کیلومتر در ترافیک شهری)، اما در جاده های باز با رانندگی نرمال به حدود 7 لیتر نیز می رسد. استفاده از گیربکس 4 سرعته باعث شده که مصرف سوخت مزدا3 نسل اول نسبت به خودروهای امروزی بهینه نباشد.

مزدا 3 نسل اول موفق به کسب 4 ستاره ایمنی از مؤسسه EuroNCAP شد. این خودرو از بدنه ای مقاوم و سیستم های ایمنی زیر بهره می برد:

ترمز ضدقفل ABS با توزیع الکترونیکی نیرو (EBD)

دو کیسه هوا (در برخی مدل ها تا شش ایربگ)

کمربندهای پیش کشنده و محدودکننده نیرو

شاسی مستحکم و طراحی شده برای جذب ضربه در تصادف از جلو و پهلو

همچنین فرمان خودرو در تصادف های شدید، به سمت بالا جمع می شود تا از صدمه به قفسه سینه راننده جلوگیری کند. این جزییات، نشان دهنده دقت بالای مهندسی مزدا در حفظ ایمنی سرنشینان است.

طراحی جذاب و ماندگار که هنوز هم قدیمی نشده

کیفیت ساخت بالا و دوام قطعات مکانیکی

هندلینگ و فرمان پذیری فوق العاده در میان رقبا

موتور قدرتمند و هماهنگ با گیربکس

تجربه رانندگی اسپرت و خاص، مناسب علاقه مندان رانندگی

مونتاژ دقیق توسط گروه بهمن که از نظر کیفی بسیار فراتر از خودروهای چینی امروزی است

سیستم تعلیق خشک روی مسیرهای ناهموار که در شهرهای با آسفالت نامناسب خسته کننده می شود

استهلاک گیربکس اتوماتیک

قیمت بالای قطعات یدکی نسبت به خودروهای هم رده

فضای محدود صندلی عقب برای سرنشینان بلندقد

عایق بندی صوتی نه چندان خوب؛ در سرعت های بالا صدای باد به کابین نفوذ می کند

مزدا 3 اگر به درستی نگهداری شود خودرویی کم استهلاک است و به ندرت از قسمت موتور دچار مشکل می شود. اما مانند هر خودروی باکیفیت دیگر، بی توجهی به سرویس ها، می تواند منجر به هزینه های سنگین شود. به خصوص گیربکس اتومات این خودرو در کارکردهای بالا ممکن است نیاز به تعمیرات اساسی پیدا کند.

بعد از گیربکس می توان به کمپرسور کولر و پمپ بنزین این خودرو اشاره داشت که بیشترین آمار خرابی را از سوی مالکان داشته اند. اگر قصدتان خرید مزدا3 نسل اول است لازم می باشد توجه بیشتری را صرف نگهداری و چک کردن این قطعات داشته باشید.

سرویس های دوره ای باید منظم انجام شود، فیلترها باید با قطعات اصلی تعویض شوند و روغن موتور با کیفیت استاندارد استفاده شود. اگر این الزامات رعایت شود، موتور این خودرو تا بیش از 300 هزار کیلومتر بدون مشکل کار خواهد کرد.

در بحث تامین قطعات هم باید گفت که قطعات مکانیکی موتور هنوز در بازار موجودند ولی برخی لوازم بدنه، چراغ ها و قطعات خاص، کمیاب یا گران قیمت هستند. در برخی مناطق کشور تأمین لوازم مزدا 3 ممکن است نیاز به سفارش اینترنتی یا مراجعه به مراکز تخصصی تهران داشته باشد.

اگر شما از رانندگی لذت می برید، هندلینگ و حس فرمان برایتان مهم است، به طراحی اهمیت می دهید و مشکلی با صرف کمی بیشتر برای قطعات باکیفیت ندارید، مزدا 3 یک انتخاب عالی در بازار دست دوم است. هنوز هم طراحی آن چشم نواز است، کیفیت مونتاژش بالاتر از خودروهای چینی و کره ای آن دوره است، و تجربه رانندگی اش شما را شگفت زده خواهد کرد.

اما اگر صرفاً دنبال خودرویی ساده برای رفت وآمد هستید، بدون دغدغه تأمین قطعه، یا تمایلی به رانندگی تندوتیز ندارید شاید گزینه هایی چون رنو مگان، سراتو مونتاژی، یا خودروهای چینی جدیدتر با آپشن های بیشتر مناسب تر باشند. چرا که خرید خودروی دست دوم به طور کلی مشکلات خود را دارد چه برسد به اینکه خودرویی نسبتا خاص تر و با خلق و خوی اسپرت مانند مزدا3 انتخاب کنید.

در نهایت، مزدا 3 یک خودروی خاص برای خریدارانی خاص است. خریدارانی که به اصالت، کیفیت، و حس واقعی رانندگی اهمیت می دهند. در بازاری که بسیاری از خودروها شبیه به هم شده اند، مزدا 3 همچنان شخصیتی مستقل و متمایز دارد. توصیه نهایی این است که سراغ هر مزدایی نروید و حتما نمونه های سالم آن را پیدا کنید.