فرارو- در حالی که بسیاری از ویتامین ها در رژیم غذایی روزانه به طور طبیعی تأمین می شوند، ویتامین B12 از جمله ترکیباتی است که کمبود آن به ویژه در رژیم های گیاه خواری شایع است.

به نقل از وری ول هلث، ویتامیت ب 12 یکی از ویتامین های حیاتی و محلول در آب است که تنها از منابع غذایی تامین می شود و نقشی حیاتی در شمار گلبول های قرمز، سیستم عصبی و متابولیسم دارد

افرادی که دچار کمبود ب 12 هستند، به دلیل دریافت ناکافی، جذب ضعیف یا بیماری کم خونی پرنیشیوز (ناشی از عدم جذب عصبی این ویتامین) با مصرف مکمل، شاهد بهبود قابل توجهی در سطح ویتامین خواهند بود. در موارد کم خونی پرنیشیوز یا تشخیص کمبود بر اساس آزمایش خون، پزشکان معمولاً تزریق عضلانی ویتامین ب 12 را تجویز می کنند تا سطح ویتامین به مقدار طبیعی بازگردد. پس از آن، مصرف خوراکی برای نگه داشت وضعیت کافی ست. اگر نگران وضعیت ویتامین ب 12 بدن تان هستید، بهتر است با پزشک مشورت کنید تا آزمایش های مربوط انجام شود و در صورت نیاز، مکمل مناسب تجویز شود.

مصرف مولتی مکرو نوتریانت ها (ویتامین ها و مواد معدنی) در دوران بارداری به ویژه برای بهبود سلامت مادر و کودک توصیه می شود. نتایج تحقیقات در مناطقی با منابع محدود غذایی نیز تأثیر مثبت این مکمل ها را تأیید کرده اند.

نکات مثبت مصرف مکمل های B12 در دوران بارداری:

وضعیت ویتامینی مادر را طی و پس از بارداری بهبود می بخشد.

خطر ناهنجاری های لوله عصبی جنین، تاخیر رشد و کم خونی را کاهش می دهد.

با این حال، اثرات بلندمدت مصرف ب 12 بر سلامت کودک هنوز نیازمند تحقیقات بیشتر است. اگر در دوران بارداری رژیم غذایی گیاهی دارید یا در معرض خطر کمبود ب 12 هستید، حتماً با پزشک زنان یا مراقبت های اولیه درباره مصرف مکمل مشورت کنید.

ویگامین ب 12 در تبدیل هموسیستیین (یک اسید آمینه) به متیونین نقش دارد. هموسیستیین بالا در خون می تواند نشانه کمبود این ویتامین باشد و با خطراتی مانند بیماری قلبی یا دژنراسیون ماکولا مرتبط دانسته شده است. با این حال، شواهد مستقیم در مورد اینکه مصرف ب 12 از ابتلا به این بیماری ها جلوگیری می کند، هنوز قطعی نیست و تحقیقات بیشتری لازم است.

ویتامین B12 در عملکردهای زیر تاثیرگذار است:

توسعه و حفظ سیستم عصبی مرکزی

تشکیل گلبول های قرمز

سنتز DNA و RNA

تبدیل هموسیستیین به متیونین

بیشتر افراد با رژیم غذایی متنوع به میزان کافی این ویتامین را جذب می کنند، اما برخی گروه ها نیاز بیشتری به مکمل دارند.

برخی از بهترین منابع غذایی ب 12 عبارت اند از:

گوشت (گاو، جگر، گوشت چرخ کرده، بوقلمون)

ماهی و غذاهای دریایی (صدف، حلزون، سالمون، تن)

لبنیات (شیر، ماست، پنیر)

تخم مرغ

غلات صبحانه غنی شده

مخمر مغذی (نوترشنال یست)

علت های کمبود این ویتامین شامل دریافت ناکافی، جذب ضعیف یا فقدان فاکتور داخلی (پروتیینی ضروری برای جذب ب 12) است. مصرف برخی داروها مثل داروهای کاهش دهنده اسید معده نیز موجب اختلال در جذب می شوند. بدن انسان قادر است تا 5 میلی گرم ب 12 ذخیره کند، بنابراین علائم کمبود ممکن است ماه ها یا حتی سال ها پس از شروع کمبود ظاهر شود:

کم خونی ماگالوبلاستیک

التهاب زبان (گلوسیت)

رنگ پریدگی پوست

خستگی و بی حالی

تپش قلب

کاهش وزن

زوال عقل

ناباروری

برخی افراد بیش از سایرین در معرض کمبود ب 12 هستند:

گیاه خواران یا خام گیاه خواران

کودکان شیرخوار از مادران گیاه خوار یا کم بنیه

سالمندان (بدلیل گاستریت یا عفونت H. pylori)

بیماران مبتلا به کم خونی پرنیشیوز

افراد دارای بیماری های گوارشی مثل کرون یا کولیت

کسانی که تحت جراحی های گوارشی قرار گرفته اند (بخصوص برداشتن قسمتی از معده یا روده)

صرفاً افراد با کمبود یا در معرض خطر آن باید ب 12 مصرف کنند؛ از جمله:

گیاه خواران/خام گیاه خواران

زنان باردار یا شیرده گیاه خوار

سالمندان

افراد با کم خونی پرنیشیوز

کسانی که بیماری گوارشی یا جراحی داشته اند

اگر رژیم غذایی تنوع کافی دارد، معمولاً نیاز به مکمل نیست.

پیش از خرید مکمل ها، حتماً با پزشک مشورت کنید تا نیاز واقعی، فرم مناسب (قرص، تزریق) و دوز دقیق برای شما تعیین شود. همچنین، برخی مکمل ها می توانند با داروها تداخل داشته باشند؛ پزشک باید از کلیه داروهای مورد استفاده شما باخبر باشد.

ویتامین ب 12 نقش بسیار مهمی در سلامت سیستم عصبی، عملکرد سلولی و ساخت گلبول های قرمز دارد. شروع مصرف مکمل در صورت کمبود یا خطر آن، می تواند بهبودی قابل توجهی در وضعیت سلامت ایجاد کند؛ اما افراد با رژیم غذایی متنوع و سالم معمولاً نیازی به مصرف مکمل ندارند. برای تعیین نیاز واقعی، آزمایش، بررسی سطح ویتامین، و مشورت با پزشک ضروری است.