الهام علی اف، رییس جمهور آذربایجان، در پاسخ به سؤالات خبرنگاران، مواضع صریح و بی سابقه ای را در قبال روابط با روسیه، ماهیت مأموریت نظارتی اتحادیه اروپا در ارمنستان و سیاست های انرژی کشورش اتخاذ کرد.

به گزارش تسنیم، علی اف در پاسخ به سؤالی درباره پیشنهاد یک شرکت آمریکایی برای نوعی اجاره کریدور زنگه زور، این موضوع را به رهبری ارمنستان مرتبط دانست و گفت: در خاک ما هیچ اپراتور، تاجر یا مستأجر خارجی نمی تواند وجود داشته باشد. ارمنستان هر کاری می خواهد بکند، من از آن بی خبرم. آن ها پیش از این به اصطلاح "ناظران اروپایی" را به مرز دعوت کرده اند. آن ها جاسوسان حرفه ای در مرز هستند و علیه ایران فعالیت جاسوسی انجام می دهند. به خصوص در جریان درگیری اخیر ایران و اسراییل، آن ها در امتداد مرز ایران تردد می کنند. درست است که با دوربین دوچشمی ما را هم نگاه می کنند، اما ما هم از خاک خودمان آن ها را زیر نظر داریم.

وی شرط اصلی باکو را اینگونه بیان کرد: مهم ترین مسئله برای ما این است که باید گذرگاهی امن و بدون مانع از آذربایجان به آذربایجان داشته باشیم. این یعنی عبور از یک منطقه کشور به منطقه ای دیگر. بارها و شهروندان ما نباید هر بار چهره یک مرزبان ارمنی را ببینند. این یک تقاضای مشروع و عادلانه است، در غیر این صورت شهروندان ما در خطر خواهند بود. خوب به یاد دارم که در دوران شوروی، وقتی قطار از باکو به نخجوان حرکت می کرد، دقیقاً در قسمتی که از خاک ارمنستان در زنگه زور عبور می کرد، به سمت قطار سنگ پرتاب می شد. ما نمی توانیم امروز شهروندانمان را در معرض خطر قرار دهیم.

رییس جمهور آذربایجان در پاسخ به سؤالی درباره آمادگی باکو برای افزایش صادرات گاز به اروپا تا سال 2027 در چارچوب طرح اتحادیه اروپا برای کنار گذاشتن گاز روسیه، تصریح کرد: ما در سال 2021 یک سند مشارکت استراتژیک در حوزه انرژی با اتحادیه اروپا امضا کردیم و امروز به 12 کشور گاز صادر می کنیم که 8 مورد آن عضو اتحادیه اروپا هستند. اتحادیه اروپا، آذربایجان را یک تأمین کننده گاز قابل اعتماد برای کل اروپا می نامد.

وی با اشاره به برنامه کشورش برای افزایش 8 میلیارد مترمکعبی تولید گاز تا سال 2030 (از 25 میلیارد به 33 میلیارد مترمکعب)، افزود: سؤال این است که این 8 میلیارد مترمکعب اضافی به کدام مسیر صادر خواهد شد؟ خطوط لوله و اینترکانکتورهای ما کاملاً پر هستند و اگر این خطوط توسعه نیابند، صحبت از صادرات دشوار خواهد بود.

علی اف تأکید کرد: در مورد تصمیم اتحادیه اروپا برای کنار گذاشتن گاز روسیه، ما هرگز این موضوع را در محاسبات خود وارد نکرده ایم. ما به هیچ وجه تلاش نکرده ایم با روسیه رقابت کنیم، حتی زمانی که روسیه 150 میلیارد مترمکعب گاز به اروپا صادر می کرد. ما صرفاً بر اساس اصول تجاری عمل می کنیم و هرگز سیاست انرژی خود را سیاسی نکرده ایم و حجم گاز هیچ کشوری را، حتی آن هایی که با ما اختلاف نظر داشته اند، کاهش نداده ایم.

رییس جمهور آذربایجان در پاسخ به سؤالی درباره روابط با روسیه و عدم حضور باکو در نشست شورای اقتصادی کشورهای مشترک المنافع، به شدت از عملکرد مسکو در قبال حادثه سرنگونی هواپیمای شرکت آزال انتقاد کرد و گفت: متأسفانه ما هیچ پاسخی از مقامات روسی دریافت نکرده ایم. هفت ماه از این حادثه گذشته است. برای ما همه چیز روشن است، ما می دانیم چه اتفاقی افتاده است. ما آن را اثبات می کنیم و می دانیم که مقامات روسی نیز از این موضوع آگاه هستند. آن ها هم به خوبی می دانند چه اتفاقی افتاده است.

وی افزود: تقاضای ما یک تقاضای طبیعی بود. بگذارید به گناه خود اعتراف کنند. کسانی که هواپیمای ما را زدند باید مجازات شوند و به خانواده های قربانیان و مجروحان و همچنین به شرکت آزال غرامت پرداخت شود.

علی اف با اشاره به جزییات حادثه گفت: خلبانان ما با شجاعت و حرفه ای گری هواپیما را فرود اضطراری دادند و همه مسافران کشته نشدند. ما فوراً تیمی را به آکتائو فرستادیم. آن ها فیلم برداری کردند و دیدند که بدنه هواپیما سوراخ سوراخ شده و حتی دو نفر از سرنشینان نیز جراحات ناشی از ترکش داشتند. اینکه گفته می شود یک پهپاد اوکراینی با هواپیمای ما برخورد کرده، یک ادعای مضحک و در سطح داستان های کودکستان است. هواپیمای ما دو بار مورد حمله قرار گرفته است.

وی با انتقاد شدید از عملکرد روسیه ادامه داد: حریم هوایی روسیه بسته نشده بود. حریم هوایی چند دقیقه پس از اصابت به هواپیمای ما بسته شد و این نیز بخشی از مسئولیت است. آن افراد عملیات "فرش" (اصطلاح نظامی برای پاکسازی حریم هوایی) را دیرتر از موعد اعلام کردند. این مثل روز روشن است. اما هفت ماه است که ما جوابی نمی گیریم. دادستان کل ما مرتباً به کمیسیون تحقیقات روسیه نامه می نویسد و پاسخ این است که تحقیقات ادامه دارد.

الهام علی اف در پایان با لحنی قاطع اظهار داشت: من معتقدم این یک رفتار غیرمسئولانه است. این بدان معنا نیست که ما آن را فراموش خواهیم کرد. خیر، ما نمی توانیم این را فراموش کنیم. ما قبلاً به طرف روسی اطلاع داده ایم که به سیستم قضایی بین المللی مراجعه خواهیم کرد. ما در حال آماده کردن یک پرونده هستیم. می دانیم که این کار زمان بر است. اما ما به این عدالت دست خواهیم یافت. وضعیت امروز از نظر روابط دوجانبه ما به هیچ وجه قابل قبول نیست.