آب دریای عمان به اصفهان رسید. استاندار آن را یک افتخار برای کشور و یک رکورد ملی دانست، اما حالا سوالات زیادی وجود دارد و مهمترین آن شاید این است که آیا انتقال آب به اصفهان برای مردم این شهر خبر خوبی است؟

به گزارش عصرایران، پروژه انتقال آب از دریای عمان به اصفهان قرار است در دو مرحله تکمیل شود، 70 میلیون مترمکعب در فاز اول به اصفهان برسد و400 میلیون مترمکعب هم در فاز دوم.

عملیات اجرایی مرحله اول این پروژه، مهر سال 1401 در 24 نقطه با حضور 14 پیمانکار شروع به کار کرد. عملیات مرحله دوم آن هم مهر سال بعد از آن یعنی 1402 با حضور رییس جمهور وقت یعنی ابراهیم رییسی کلید خورد.

به گفته مسوولان، قرار است با اجرای این پروژه دست صنایع اصفهان از آب زاینده رود کوتاه شود. هر چقدر هم آب باقی بماند در دیگر بخش ها مصرف شود.

حالا حتی در بیان میزان آب انتقالی هم میان مسوولان اختلاف وجود دارد! استاندار اصفهان گفته فاز اول تکمیل شده و 70 میلیون مترمکعب آب به اصفهان رسیده است، اما عیسی بزرگ زاده سخنگوی صنعت آب کشور این میزان را 40 میلیون مترمکعب اعلام کرده است.

علاوه بر آن تکمیل این فاز، به معنای آزاد شدن بخشی از آب رودخانه است. این حجم از آب قرار است کجا مصرف شود؟

مرحله دوم انتقال آب دریا به اصفهان سال 1402 با حضور رییس جمهور وقت، ابراهیم رییسی کلید خورد

استاندار اصفهان در توضیح تکمیل فاز اول پروژه گفته است: برغم وجود موانع و محدودیت های زیاد، نخستین اقدام عملی در راه تامین آب مورد نیاز صنایع اصفهان به نتیجه رسید.

مهدی جمالی نژاد ادامه داد: گام نخست اجرای این پروژه قطع مصرف صنایع منطقه به رودخانه زاینده ود از طریق پایان فاز اول سامانه بزرگ انتقال آب دریای عمان به اصفهان است که با اجرای حدود 800 کیلومتر خط انتقال، ایجاد مخازن و ایستگاه های پمپاژ، شیرآلات و اتصالات مربوطه انجام گرفت.

استاندار اصفهان تصریح کرد: در این مرحله، امکان انتقال 70 میلیون مترمکعب آب نمک زُدایی شده دریا یعنی معادل کل مصرف صنایع بزرگ به اصفهان فراهم شد.

جمالی نژاد گفت: در فاز نخست این پروژه، 70 میلیون مترمکعب آب از طریق خلیج فارس و در مرحله بعد، آب انتقال یافته به استان از طریق دریای عمان تامین می شود.

او تصریح کرد: در مرحله نخست و پس از افتتاح پروژه، پالایشگاه اصفهان و صنایع شمال استان از این آب بهره مند می شوند و در مرحله بعد و ظرف روزهای آتی، مجتمع فولاد مبارکه و صنایع جنوبی استان نیز به این منبع، دسترسی پیدا خواهند کرد.

جمالی نژاد اضافه کرد: پس از برقراری این دسترسی، روزشمار و ضرب الاجل قطع کلیه مصارف صنایع آب بَر استان به منابع سرزمینی و اتصال فوری آن ها به آب دریا اعلام و مجدانه اجرا می شود.

او تاکید کرده است: به هیچ عنوان قرار نیست با این آب، توسعه جدیدی در حوزه صنایع آب بَر و آلاینده پیرامون شهر اصفهان اتفاق بیفتد.

یک فعال محیط زیست در اصفهان درباره طرح انتقال آب از دریای عمان به این استان گفت: این طرح مورد انتقاد فعالان محیط زیست است چراکه از لحاظ محیط زیستی و اقتصادی توجیه ندارد.

منیره کرباسچی ادامه داد: شیرین کردن و انتقال هر مترمکعب آب دریا حدود چند یورو هزینه دارد و فاقد توجیه اقتصادی است.

عملیات لوله گذاری انتقال آب

او تاکید کرد: تنها راه توجیه انتقال آب دریا به اصفهان کمک به محیط زیست استان، احیای زاینده رود و گاوخونی و جلوگیری از فرونشست بیشتر است، اما اگر قرار است این آب صرف توسعه صنایع شود، به ضرر محیط زیست اصفهان خواهد بود.

او عنوان کرد: هنوز نمی دانیم بخشی از آب زاینده رود که با انتقال آب دریای عمان آزاد می شود، قرار است صرف چه کاری شود؟ آیا قرار است آن را پشت سد نگه دارند تا بارگذاری جدید برای آن تعریف شود؟

این فعال محیط زیست افزود: آیا قرار است صرف توسعه صنعت شود؟ یا شهرک های جدید ساخته شود؟ یا کشاورزی گسترش پیدا کند؟

کرباسچی تاکید کرد: در همه این حالت ها این انتقال آب پذیرفتنی نیست، چراکه این استان ظرفیت بارگذاری جدید، آلودگی هوای بیشتر و… را ندارد.

او گفت: بخشی از آب رود که با انتقال آب از دریا آزاد شده است باید با همان دبی کم هم وارد رودخانه شود و جریانی را با حداقل آب در رود زنده نگه دارد. 70 میلیون مترمکعب می تواند جریان رود را حدود سه ماه با خروجی 10 مترمکعب حفظ کند.

او بیان کرد: حفظ جریان رود با این میزان آب می تواند کمی از نگرانی فعالان محیط زیست را درباره صرف آب دریا در گسترش صنایع کاهش دهد.

این فعال محیط زیست تاکید کرد: اجرای طرح های انتقال آب در سال های گذشته فقط باعث شده که برای بعضی افراد تصور وجود آب زیاد ایجاد شود و نتیجه آن بارگذاری بیشتر بر رودخانه و شدت گرفتن بحران آب در استان بود.

کرباسچی گفت: اگر 400 میلیون مترمکعب آب از دریا به اصفهان برسد، باید در تمام سال رودخانه جاری باشد چرا که برای جریان دائمی رود سالانه حدود 200 میلیون مترمکعب آب لازم است.

آبی که اکنون و در فاز اول به اصفهان منتقل می شود، مستقیم از دریای عمان نمی آید، بلکه بخشی از آبی است که از دریا به یزد منتقل شده و حالا قرار است از آنجا به اصفهان برسد.

احسان انصاری، مدیرعامل شرکت تأمین و انتقال آب خلیج فارس در این باره به مهر گفته: خط سوم پروژه از بندر سیریک در دریای عمان آغاز شده و با عبور از کرمان و یزد به اصفهان می رسد. با توجه به نیاز فوری از بهار 1404، با اتصال موقتی به خط اول، 30 میلیون مترمکعب آب در سال منتقل خواهد شد. طول این خط 920 تا یکهزار و 80 کیلومتر است و ظرفیت نهایی آن 400 میلیون مترمکعب در سال پیش بینی شده است. بهره برداری کامل این خط برای اصفهان پایان 1406 برنامه ریزی شده است.

یک کارشناس حوزه مدیریت منابع آب گفت: درباره انتقال آب از دریای عمان به اصفهان سوالات زیادی مطرح است. مسوولان اصفهان اعلام کرده اند صنایع استان حدود 70 میلیون مترمکعب آب مصرف می کنند. اگر اکنون در فاز اول این رقم محقق شده است پس بقیه 400 میلیون مترکعب را برای چه هدفی می خواهند انتقال بدهند؟

محمد نبویان گفت: موضوع دیگر این است که آبی که به اصفهان می آید درواقع مستقیم از دریا نرسیده، بلکه آبی است که برای یزد و کرمان منتقل شده بوده است و حالا مازاد آن از انتهای لوله در یزد قرار است به اصفهان برسد.

او افزود: تضاد مهمی که در اینجا ایجاد شده این است که آب از زاینده رود و اصفهان به یزد می رود و حالا آب دریا از یزد به اصفهان منتقل می شود! این یک کار اضافه است! البته جوابی که داده می شود این است که آب دریا برای شرب مناسب نیست.

او بیان کرد: باید توجه داشت آبی که از اصفهان به یزد می رود خیلی ارزان تر از آب دریا است که از یزد به اصفهان می رسد و این یعنی اصفهان آب ارزان را به یزد می فرستد و آب گران را از یزد وارد می کند.

این کارشناس حوزه مدیریت منابع آب گفت: من حتی درباره امکان پذیر بودن ارقام اعلامی انتقال آب هم تردید دارم، چراکه کمبود انرژی اجازه این کار را نمی دهد. وقتی اصفهان با کمبود برق روبه رو است به این معنا است که میزان آسیب پذیری استان در این بخش زیاد است و چگونه پمپاژهایی در حد میلیون مترمکعبی با این کمبود برق انجام خواهد شد؟

نبویان اعلام کرد: استفاده از این آب شاید برای صنایع به صرفه باشد، اما با توجه به کمبود برق، کاربرد آب دریا برای محیط زیست و کشاورزی برای دولت توجیه نخواهد داشت و احتمال کاربرد آب در این بخش ها کم است.