فرارو- تکنیکی ساده اما مؤثر، با جایگزین کردن افکار مثبت به جای افکار مزاحم، می تواند ذهن را آرام کرده و به بهبود تصمیم گیری و هوش هیجانی کمک کند.

به نقل از اینک، در روانشناسی، پدیده ای به نام خرس سفید (White Bear Problem) یا نظریه فرایندهای طنزآمیز، بیان می کند که تلاش برای سرکوب برخی افکار، معمولاً باعث افزایش تکرار آن ها می شود. این ایده در اواخر دهه 1980 توسط روانشناس هاروارد، دنیل وگنر، توسعه یافت و الهام گرفته از جمله ای در مقاله ای از نویسنده روسی، فئودور داستایفسکی، بیش از یک قرن پیش است: سعی کن به خرس قطبی فکر نکنی و خواهی دید که هر دقیقه به ذهنت می آید.

همان طور که مشاهده می کنید، فکری که سعی در سرکوب آن داریم، با شدت بیشتری بازمی گردد و اغلب بار هیجانی آن افزایش می یابد. برای مثال، ممکن است خرس سفید شما ایده خرید چیزی باشد که واقعاً توان مالی آن را ندارید. هرچه بیشتر تلاش کنید این فکر را سرکوب کنید، میل شما به آن افزایش می یابد. یا شاید قبل از یک جلسه مهم، مدام به خود بگویید عصبانی نشو اما این کار تنها اضطراب شما را بیشتر می کند.

پس، چگونه می توان خرس های سفید خود را مهار کرد؟ شما به یک دلفین آبی نیاز دارید.

بخشی مهم از هوش هیجانی، توانایی شناخت و مدیریت هیجانات است و یادگیری مهار خرس های سفید یکی از کلیدهای اصلی آن محسوب می شود. نکته اصلی این است که: شما نمی توانید کنترل کاملی بر افکاری که به ذهنتان وارد می شوند داشته باشید، اما کنترل دارید که چقدر روی آن ها متمرکز بمانید.

چگونه می توان خرس سفید را از ذهن خارج کرد؟ وگنر در طول سال ها راهکارهای مختلفی ارائه داده است، اما یکی از موفق ترین روش ها یافتن نقطه تمرکز جایگزین است؛ چیزی که شما را از تمرکز روی خرس سفید منحرف کند. این نقطه تمرکز جایگزین را می توان دلفین آبی نامید. دلفین آبی یک فکر جایگزین است. چیزی که می توانید فوراً تمرکز خود را به آن تغییر دهید وقتی که خرس سفید به ذهن تان می آید.

مثلاً اگر خرس سفید شما خرید یک کالای گران قیمت است، مثل خودرویی که از بودجه شما خارج است، ممکن است ابتدا با نگاه کردن به آن در اینترنت آغاز شود. سپس ویدئوهای نقد و بررسی آن را در یوتیوب مشاهده می کنید و نهایتاً پیش از آن که متوجه شوید، خریدی انجام داده اید که احتمالاً پشیمانی به همراه دارد.

اما اگر از قبل برنامه ریزی کرده باشید، دفعه بعد که فکر خرید آن خودرو به ذهنتان آمد، فوراً توجه خود را به موضوع دیگری معطوف می کنید. جایگزین شما باید چیزی به همان اندازه سرگرم کننده یا لذت بخش باشد، اما با بودجه شما سازگار باشد؛ شاید یک سفر برنامه ریزی شده یا خودرویی دیگر با قیمت مناسب تر.

در مثال جلسه کاری، هرگاه فکر عصبانی نشو وارد ذهن تان شد، فوراً به خود بگویید: من خیلی هیجان زده ام. این جلسه عالی پیش خواهد رفت. اکنون انرژی منفی بالقوه به انرژی مثبت تبدیل می شود. به یاد داشته باشید، نمی توانید جلوی ظهور خرس های سفید را بگیرید، اما دلفین آبی شما اطمینان می دهد که آن ها برای مدت طولانی باقی نمانند.

دلفین آبی با ارائه یک جایگزین مثبت، نه تنها از تمرکز بر افکار منفی جلوگیری می کند، بلکه به شما اجازه می دهد کنترل بیشتری بر هیجانات خود داشته باشید. این تمرین روزانه، نوعی مهارت هوش هیجانی عملی است که با تکرار، به مدیریت بهتر افکار و واکنش ها کمک می کند و از ایجاد احساسات منفی طولانی مدت پیشگیری می کند.

با استفاده مداوم از قاعده دلفین آبی، می توان یاد گرفت افکار و هیجانات را به جای مانع، به ابزارهایی برای تصمیم گیری بهتر و آرامش روانی تبدیل کرد. این روش ساده، اما بسیار کاربردی، به افراد کمک می کند تا در شرایط استرس زا و تصمیم گیری های روزمره، واکنش های منطقی تر و آرام تری داشته باشند و کمتر تحت تاثیر افکار منفی قرار گیرند.

در نهایت، نکته اصلی این است که ذهن شما همیشه پر از افکار خواهد بود، اما با داشتن دلفین آبی، می توانید به جای غرق شدن در افکار منفی، از آن ها به نفع خود استفاده کنید و آرامش و تمرکز بیشتری در زندگی روزمره تجربه کنید.