عبدالرضا دادبود، معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار مازندران، از آغاز یک مسیر جدید در ساماندهی پسماند خبر داد؛ مسیری که بر پایه برنامه ریزی علمی، مشارکت بخش خصوصی و تکمیل پروژه های معطل مانده بنا شده است.

به گزارش ایران، دادبود با اشاره به ویژگی های خاص مازندران، اظهار کرد: این استان به دلیل شرایط اقلیمی، طبیعت منحصربه فرد و جذابیت های گردشگری، همواره مقصد مهاجران و مسافران بوده است، اما طی دهه های گذشته، توسعه زیرساخت ها متناسب با رشد جمعیت ثابت و شناور پیش نرفته است. بدین ترتیب نتیجه این وضعیت، بروز چالش های جدی در حوزه های حمل ونقل، ترافیک، تأمین آب شرب، آب کشاورزی و صنعتی، برق، گاز و بویژه مدیریت پسماند بوده است.

به گفته معاون عمرانی استاندار مازندران، در چنین شرایطی، پروژه های زیست محیطی به عنوان اولویت اصلی دولت در استان تعریف شده اند؛ چراکه مستقیماً با سلامت مردم و پایداری محیط زیست ارتباط دارند. پسماند و فاضلاب، دو محور اصلی این رویکرد جدید هستند.

دادبود با نگاهی به گذشته در خصوص وضعیت پسماند مازندران اظهار کرد: در سال های قبل، تقریباً هیچ یک از سایت های مدیریت پسماند استان به مرحله نهایی نرسیده بود. اغلب پروژه ها کارخانه های کمپوست بودند که به دلیل کمبود اعتبار، تغییر مداوم رویکردها و وابستگی به فناوری های خارجی، نیمه کاره رها شدند.

وی با تأکید بر اینکه استان 2 سایت زباله سوز دارد، افزود: زباله سوز نوشهر با اینکه سال 99 تکمیل شده اما با چالش هایی در بهره برداری مواجه است و زباله سوز ساری نیز که عملیات اجرایی آن از سال 92 آغاز شده، سال ها به دلایل فنی و مالی متوقف مانده بود.

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار مازندران، ریشه مشکلات پسماند استان را در دو مسأله اساسی دانست و گفت: اول مشکل نبود اجماع فنی درباره مدل مناسب مدیریت پسماند و دوم، فقدان منابع مالی پایدار است.

به گفته وی، بر اساس آخرین برآوردهای انجام شده، برای رسیدن به وضعیت مطلوب در مدیریت پسماند استان، حدود 5 هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز بود؛ رقمی که تأمین آن صرفاً از منابع دولتی در عمل امکان پذیر نبود.

برای حل بخش فنی، با هماهنگی وزارت کشور و سازمان حفاظت محیط زیست، کمیته ای تخصصی تشکیل شد تا همه روش ها و فناوری های موجود، از کمپوست و زباله سوز گرفته تا روش های نوین پردازش، به صورت علمی بررسی و یک نقشه راه واحد برای استان تدوین شود. هدف، پایان دادن به پراکنده کاری و پروژه های بدون پشتوانه کارشناسی است.

دادبود خاطرنشان کرد: تجربه سال های گذشته نشان داد که با بودجه های محدود دولتی، حل معضل پسماند ممکن نیست. به عنوان نمونه، سال گذشته تنها حدود 70 میلیارد تومان اعتبار دولتی به این بخش اختصاص یافت؛ رقمی که در برابر نیاز واقعی استان بسیار ناچیز بود. بر همین اساس، استفاده از ظرفیت بخش خصوصی به عنوان یک راهبرد جدی در دستور کار قرار گرفت.

به گفته معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار مازندران بر اساس تفاهمنامه های منعقدشده، پیش بینی می شود حدود 3 هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری در حوزه مدیریت پسماند استان با ورود بخش خصوصی انجام شود؛ رقمی که یک جهش بی سابقه در این حوزه محسوب می شود. وی تصریح کرد: اگر قرار بود این پروژه ها صرفاً با منابع دولتی اجرا شود، شاید بیش از 30 سال زمان نیاز داشت، اما با این مدل سرمایه گذاری، ظرف 1 تا 2 سال می توان شاهد تحولی اساسی بود.

این مقام مسئول افزود: نخستین خروجی ملموس این رویکرد، کارخانه کمپوست پیشرفته شرق مازندران در شهرستان بهشهر است. این پروژه با سرمایه گذاری بخش خصوصی، ظرف 6 ماه به طور کامل نوسازی و توسعه یافت و به زودی به بهره برداری می رسد.

دادبود با تأکید بر اینکه این کارخانه، مدیریت پسماند شرق استان را برعهده خواهد گرفت و از دفن بی رویه زباله جلوگیری می کند، توضیح داد: ظرفیت این کارخانه از 70 تن به 250 تن در روز افزایش یافته، تمامی تجهیزات آن اورهال شده و با بهره مندی از تصفیه خانه استاندارد، کود غنی شده و قابل استفاده در بخش کشاورزی تولید می کند.

به گفته معاون عمرانی استاندار مازندران، این مسیر در سایر نقاط استان نیز ادامه دارد. همچنین سایت های قائمشهر، نور و تنکابن در اولویت تکمیل قرار گرفته اند. در قائمشهر، علاوه بر کارخانه کمپوست، تصفیه خانه شیرابه نیز تا پایان سال به بهره برداری خواهد رسید. همزمان، مطالعات مربوط به سایر مناطق استان توسط مشاوران در حال انجام است تا با همان مدل موفق بهشهر، پروژه ها در سال آینده به سرانجام برسند.

دادبود یکی از از پروژه های کلیدی استان را زباله سوز ساری دانست و گفت: با پیگیری های انجام شده مشکلات حقوقی و مالی پروژه با سرمایه گذار حل شده و زیرساخت هایی مانند راه دسترسی، برق و تأمین آب نیز تکمیل شده است. در حال حاضر از 3 کوره 150 تنی این نیروگاه، یک کوره راه اندازی شده و در مرحله تست قرار دارد و تا یک ماه آینده پذیرش زباله را آغاز خواهد کرد. همچنین دو کوره دیگر نیز طی ماه های آینده وارد مدار می شوند.

این مقام مسئول با تأکید براینکه ساماندهی پسماند استان اقدامی بی نظیر در سطح کشور است، افزود: پیش بینی می شود نیروگاه زباله سوز ساری پیش از پیک مصرف تابستان آینده، به تولید برق برسد.

دادبود با قدردانی از نقش استاندار، افزود: با تدابیر استاندار بیش از یکهزار میلیارد تومان پروژه در حوزه پسماند در سراسر استان آغاز شده و هم اکنون در حال اجراست؛ پروژه هایی که بسیاری از آن ها مناطق روستایی را نیز پوشش می دهند. همچنین جذب سرمایه گذاران بخش خصوصی و هدایت آن ها به سمت حل بحران پسماند، یکی از مهم ترین اقدامات مدیریتی در استان بوده است.

معاون عمرانی استاندار مازندران از برنامه ریزی برای استفاده از همین رویکرد در مدیریت فاضلاب خبر داد و گفت: الگوی شکل گرفته در مدیریت پسماند، می تواند به سایر حوزه های زیست محیطی نیز تعمیم یابد. در واقع در تلاشیم با همکاری صنایع بزرگ در قالب مسئولیت های اجتماعی و استفاده از توان شرکت های دانش بنیان داخلی، بسیاری از بحران های زیست محیطی استان را حل کنیم. در همین راستا، برای اولین بار یک شرکت بومی مازندران آمادگی خود را برای ساخت زباله سوز صنعتی اعلام کرده است؛ اقدامی که می تواند وابستگی استان به فناوری های خارجی را کاهش دهد.

دادبود در جمع بندی سخنان خود، اظهار کرد: با اجرای این برنامه ها، تا پایان سال جاری حدود 70 درصد مشکلات پسماند استان برطرف خواهد شد و تا سال 1405، مازندران به آستانه زباله صفر خواهد رسید.

وی توضیح داد: اگرچه حدود 20 تا 25 درصد پسماندها به عنوان ریجکت باقی می مانند، اما برای آن ها نیز مراکز دفن بهداشتی پیش بینی شده و بخشی از آن ها در زباله سوزهای ساری و نوشهر امحا می شود. در صورت تأمین کامل منابع مالی، در عمل پسماندی برای دفع در سطح استان باقی نخواهد ماند.