در عصر حاضر که سرعت دگرگونی های تکنولوژیک و پیچیدگی پروژه ها به طور فزاینده ای در حال افزایش است، “کنترل پروژه” دیگر یک انتخاب نیست، بلکه ستون فقرات موفقیت سازمانی به شمار می رود. این سیستم با پایش مستمر عملکرد، شناسایی انحرافات در مراحل اولیه و امکان پذیر ساختن اقدامات اصلاحی به موقع، ریسک ها را به حداقل می رساند.

در واقع، کنترل پروژه پلی است میان استراتژی های کلان سازمان و اجرای عملیاتی، که نه تنها به شفافیت و پاسخگویی منجر می شود، بلکه تضمین می کند که خروجی نهایی پروژه، ارزش مورد انتظار را برای ذی نفعان به ارمغان می آورد. در یک بازار رقابتی جهانی، توانایی در تحویل پروژه های موفق، کارآمد و هم راستا با اهداف استراتژیک، مزیت اصلی سازمان ها است که مستقیماً به قدرت سیستم های کنترل پروژه آن ها وابسته است.

برنامه ریزی و کنترل پروژه، امروز به عنوان یکی از حوزه های تخصصی و نسبتاً پردرآمد بازار کار شناخته می شود؛ حوزه ای که سال ها نام آن با مهندسی صنایع گره خورده بود، اما حالا مرزهایش بسیار فراتر رفته است و به عنوان رشته ای قابل اعتنا در دنیای مهندسی از آن یاد می شود. به طور سنتی، مباحث کنترل پروژه در سرفصل های درسی مهندسی صنایع قرار داشته و به همین دلیل، این رشته بیش از دیگران با آن شناخته می شد.

با این حال، در سال های اخیر مهندسان عمران، مکانیک، برق و حتی فارغ التحصیلان رشته های کمتر مرتبط نیز به طور جدی وارد این عرصه شده اند و در بسیاری موارد، عملکرد موفقی از خود نشان داده اند. برای درک ساده تر مفهوم کنترل پروژه، می توان آن را با مسیریاب های امروزی مقایسه کرد. همان طور که GPS مسیر، زمان رسیدن، موانع احتمالی و راه های جایگزین را به ما نشان می دهد، کنترل پروژه نیز مسیر اجرای یک پروژه را مشخص می کند؛ از برنامه زمان بندی و برآورد هزینه گرفته تا شناسایی ریسک ها و تعریف اقدامات جبرانی در صورت بروز مشکل.

در واقع، کنترل پروژه نویگیشن پروژه است؛ ابزاری که به مدیر پروژه کمک می کند تصمیم های آگاهانه بگیرد و اجازه ندهد پروژه از مسیر اهداف اصلی منحرف شود. این اطلاعات معمولاً در قالب گزارش ها و داشبوردهای مدیریتی ارائه می شود و نقش مهمی در موفقیت پروژه دارد. یکی از دلایل موفقیت مهندسان صنایع در این حوزه، نگاه سیستمی و جامع نگر آن هاست. کنترل پروژه تنها تمرکز بر زمان یا هزینه نیست، بلکه نیازمند دید هم زمان به منابع، ریسک ها و تعامل اجزای مختلف پروژه است.

با این حال، حضور متخصصان سایر رشته ها نیز به یک مزیت تبدیل شده است؛ چراکه در پروژه های تخصصی، دانش فنی مرتبط می تواند دقت برنامه ریزی و کنترل را افزایش دهد. نکته مهم آن است که ورود به این حوزه، الزاماً محدود به مسیر دانشگاهی نیست. امروزه با گسترش دوره های آموزشی و منابع یادگیری، علاقه مندان می توانند در مدت زمانی نسبتاً کوتاه مهارت های لازم را کسب کرده و وارد بازار کار شوند. همین دسترس پذیری، در کنار نیاز روزافزون پروژه ها به کنترل حرفه ای، باعث شده کنترل پروژه به یکی از گزینه های جذاب شغلی در سال های اخیر تبدیل شود.