تصمیم امیررضا معصومی، ستاره کشتی ایران و دارنده شش مدال طلای جهانی در رده های سنی مختلف برای پیوستن به تیم ملی کشتی آذربایجان موجی از بهت و انتقاد را در جامعه ورزش ایران به راه انداخته است.

امیررضا معصومی مدتی پیش در یک برنامه تلویزیونی گفته بود تصمیم نهایی اش برای کشتی گرفتن زیر پرچم کشور آذربایجان را قطعی کرده و به زودی این اتفاق رخ خواهد داد. این اظهارنظر درحالی انجام شد که علیرضا دبیر، رییس فدراسیون کشتی گفته بود به هیچ عنوان رضایتنامه ای برای معصومی صادر نمی شود. در سمت مقابل و در حاشیه فینال لیگ برتر فردین معصومی، پدر امیررضا که خودش از عنوان داران جهان و آسیا به حساب می آمد از دبیر خواست مشکل پسرش را حل کند.

اما این جابه جایی بزرگ که پس از ماه ها کش و قوس و اخبار ضد و نقیض نهایی شد نه تنها یک فقدان فنی برای کشتی آزاد ایران محسوب می شود، بلکه سوالات اخلاقی و حرفه ای بسیاری را مطرح کرده است. از یک سو می توان تصمیم معصومی را کاملا منطقی و مبتنی بر واقع گرایی دانست. او که در وزن سنگین با پدیده ای به نام امیرحسین زارع، دارنده مدال های جهانی و المپیک رقابت می کند به وضوح می دانست که شانس او برای پوشیدن دوبنده تیم ملی ایران در مسابقات سطح بالا (به خصوص المپیک) به شدت کاهش می یابد. هر چند خود امیررضا همیشه معتقد بوده با ناداوری در دیدار رو در رو با زارع در انتخابی تیم ملی نتوانسته به اردوی ملی پوشان راه پیدا کند.

اما به هر دلیل در دنیای حرفه ای ورزش جایی که فرصت ها کوتاه هستند ماندن پشت سر یک قهرمان تثبیت شده به معنای به خطر انداختن آینده حرفه ای است و معصومی نخواست این زمان را به خودش بدهد که در آینده شرایط تغییر کند. اما درخواست رضایتنامه ازسوی پدرش، فردین معصومی و نهایی شدن قرارداد در باکو نشان می دهد که معصومی جوان ترجیح داده به جای تکرار رقابت های داخلی که نتیجه آن به زعم خودشان از پیش مشخص است به کشوری برود که مسیر او برای کسب افتخارات بین المللی (شاید زیر پرچم آذربایجان) هموارتر باشد. این دیدگاه، دیدگاهی است که بسیاری از ورزشکاران برای حفظ مسیر پیشرفت خود اتخاذ می کنند. با این حال، بخش دیگری از جامعه کشتی ایران و برخی از هواداران این تصمیم را به نوعی خیانت به پیراهن تیم ملی تلقی می کنند. منتقدان معتقدند که کشتی گیران ایرانی باید تعهد بیشتری نسبت به پرچم کشورشان داشته باشند. برای این گروه ارزش معنوی پوشیدن پیراهن تیم ملی ایران که با زحمات و حمایت های این ملت همراه بوده بالاتر از هر دستاورد شخصی یا تضمین موفقیت بین المللی است.

نقد اصلی اینجاست که معصومی پیراهن تیم ملی را به کشور دیگری فروخت! این تلقی به خصوص در مورد ورزشکارانی که از حمایت های زیرساختی و مربیگری ایران بهره بردند احساسات شدیدی را برمی انگیزد. با این حال، تصمیم نهایی معصومی هر چند از منظر فنی قابل دفاع است اما از منظر احساسی و ملی زخم عمیقی بر پیکره کشتی ایران وارد کرده است.

اما این تنها چالش پیش روی معصومی نیست. از آنجایی که هنوز رضایتنامه او توسط فدراسیون کشتی صادر نشده طبق قوانین کشتی گیر جوان ایرانی فعلا نمی تواند برای آذربایجان کشتی بگیرد.

طبق قوانین در صورت تغییر تابعیت و نداشتن رضایتنامه باید سه سال از آخرین باری که کشتی گیر دوبنده کشور خودش را به تن کرده گذشته باشد به این معنا که معصومی تا سال 2028 نمی تواند در میادین بین المللی کشتی بگیرد. این مساله شانس حضور این کشتی گیر در مسابقات المپیک لس آنجلس را به شدت کاهش می دهد. در واقع اگر بازه زمانی سه ساله را برای معصومی در نظر بگیریم او تنها می تواند در آخرین مسابقه انتخابی المپیک در سال 2028 حاضر شود و این کار را برای او سخت خواهد کرد.

اما به جز امیررضا، ماجرا بعد دیگری هم دارد. این اتفاق نحوه مدیریت استعدادهای درخشان و تضمین فرصت های برابر برای همه مدعیان در سطح ملی برجسته را هم زیر سوال می برد. اینکه آیا می توان ساز و کاری فراهم کرد که چنین شرایطی به وجود نیاید؟ این معضلی است که برخی فدراسیون ها با آن روبه رو هستند. امید به اینکه ورزشکاران و در کل جوانان ما مجبور به ترک وطن برای اثبات توانایی ها و شایستگی های خود نشوند.