فرارو- بورس تهران بعد از یک دوره نسبتا طولانی از نوسان و بی اعتمادی از کانال چهار میلیون واحد عبور کرد.

به گزارش فرارو؛ رسانه ها و کانال های بورسی وقایع هفته اول دی 1404 را به شروع یک دوره طلایی تازه تعبیر می کنند اما فعل وانفعالات این روز های بازار سهام در تحلیل ها و یادداشت های برخی اقتصاددان ها فقط نتیجه تورم و فرار پول از ریال عنوان می شود. احتمالا توی ذهن بازنده های دهه 90 بورس وسوسه بازگشت به بازار سهام ایجاد شده است. علاوه بر مرور اتفاقات اخیر بورس تهران لازم است علت رکوردزنی شاخص بررسی کنیم و بفهمیم بورس در شرایط تورمی مامن خوبی برای سرمایه گذاری است یا نه.

شاخص کل بورس تهران دی 1404 برای اولین بار وارد کانال چهار میلیون واحدی شد صبح شنبه ششم دی نیز از محدوده چهار میلیون و 100 هزار واحد عبور گرد. شگفتانه های بورس تهران ابعاد دیگری هم دارد. طوریکه شاخص بورس فقط در یک روز معاملاتی بیش از 90 هزار واحد بالا رفت. رقمی که نشان می دهد بخش بزرگی از بازار سهام روی دور صعودی افتاده است.

این رکوردشکنی سوای هر تحلیل و برداشتی مشخص می کند بعد از چند ماه حجم و ارزش معاملات بالا رفته، پول تازه ای وارد بازار شده و نمادهای بزرگ بانکی، پالایشی، فلزی و پتروشیمی به عنوان موتور اصلی رشد شاخص حرکت می کنند. هم زمان شاخص هم وزن و فرابورس هم رو به بالا حرکت کرده اند. یعنی فقط چند سهم بزرگ روی شاخص سوار نشده اند، بلکه بخش قابل توجهی از نمادهای کوچک تر هم وارد فاز صعود شده اند.

جهش شاخص بورس تهران به خاطر چند عامل مهم اتفاق افتاده اما نقش ارز از همه پررنگ تر است.

وقتی ظرف چند هفته قیمت دلار از محدوده 110 هزار تومان به بالای 130 هزار تومان می رسد نباید انتظار دیگری از بورس داشته باشیم. علاوه بر افزایش قیمت دلار آزاد شاهد پیشروی نرخ های رسمی مثل ارز تالار دوم هستیم که باعث شده بازار سهام دوباره خودش را با دلار آزاد هماهنگ کند. فراموش نکنیم سود اغلب شرکت های بورسی به شکل مستقیم یا غیرمستقیم دلاری است.

از طرف دیگر خبرهای اولیه از بودجه 1405 که حتی از آن به اسم بودجه بورس محور در رسانه ها تعبیر می شود، انتظارات مثبت برای بخشی از صنایع بزرگ به ارمغان آورده است.

قصد نداریم فعل وانفعالات این روز های بورس را بزرگ جلوه دهیم اما کنار دلایلی که تا اینجا بررسی کردیم نباید از کاهش جذابیت سپرده بانکی هم غافل شویم. به خصوص در برهه ای که تورم 50 درصدی داریم و تجربه جهش های قبلی بورس کمک کرده بخشی از نقدینگی سرگردان بازار سمت سهام سرریز شود. در هفته اول دی فقط در یک روز صدها میلیارد تومان پول حقیقی به صندوق های سهامی و نمادهای شاخص ساز وارد شد و یکبار دیگر پای سرمایه گذار خرد را به بازار باز کرد.

رکوردشکنی بورس با تمام تعریف و تمجید هایی که به دنبال داشته به معنی قابل اعتماد بودن نیست. مهم این است که رشد بورس چه میزان پشتوانه بنیادی و چقدر ریشه در هیجان و تورم دارد.

بخش غیرقابل انکاری از روند صعودی بورس در روز های اخیر به شکل مستقیم نتیجه بالا رفتن نرخ دلار و انتظارات تورمی است. وگرنه بحث جهش تولید و بهره وری شرکت ها وسط نیست. در این فضا به شکل طبیعی سهام دلاری و دارایی محور جلو می زند اما اگر سرعت رشد قیمت سهام از واقعیت سودآوری شرکت ها فاصله بگیرد، چی؟

برای سرمایه گذار خردی که بدون تحلیل و با وام یا پول اضطراری وارد بازار می شود، همین بورسی که مدام رکورد می زند، می تواند در یک اصلاح عمیق به کابوس تبدیل شود. البته که اوضاع برای بورس بازان باتجربه تفاوت دارد.

بازار سهام روی کاغذ و در بلندمدت باید همراه با تورم حرکت کند. علت هم مشخص و ساده است. چون شرکت ها کالا و خدماتی می فروشند که قیمتشان با تورم بالا می رود. این افزایش نیز در صورت های مالی و نهایتا قیمت سهام منعکس می شود. البته که رابطه بورس و تورم در ایران همیشه یک خطی نیست. در بازه های چندساله گاهی بازدهی بازار سهام از تورم جلوتر حرکت کرده و گاهی هم پیش آمده که تورم بالا بوده و بورس عقب افتاده تا بازده واقعی منفی شود.

بورس در اقتصاد تورمی بیشتر نقش چتر را ایفا می کند تا سپر فولادی. اگر زمان بندی خوب نباشد ممکن است ضرر کنید. حتی اگر شاخص کل از تورم جلو بزند. به خصوص در شرایطی که از آن به اسم رکود تورمی اسم می برند. به همین خاطر خبره های سرمایه گذاری گاهی توصیه می کنند برای درامان ماندن از فشار تورم، علاوه بر سرمایه گذاری در بورس نیم نگاهی به روش های دیگر سرمایه گذاری داشت.