امید علی بابایی در شرق نوشت: چند روز پیش خبر برگزاری آزمونی با هدف گزینش 500 مدیر جوان توسط مسئولان اعلام شد. بسیاری از افراد همیشه همراه با دولت، برگزاری این آزمون را در راستای اعتقاد دولت به جوانان و جوان سازی مدیریتی ساختار اجرایی کشور عنوان کرده و ماحصل پروسه ای را که با این آزمون آغاز می شود، به گونه ای تبلیغ و تبیین کردند که گویا انقلاب نسلی در مدیریت دولتی اتفاق خواهد افتاد.

در این بین، ذکر برخی موارد درباره پروسه ای که به واسطه این آزمون برای تزریق 500 مدیر جوان به سیستم کهنسال مدیریتی کشور (چه از لحاظ کهنسال بودن مدیران و چه از لحاظ کهنسال بودن ساختار) قرار است انجام شود، خالی از لطف نیست:

1. طبق صحبت های مسئولان و متولیان برگزاری این آزمون، گویا در گذشته هم چنین آزمونی برگزار می شده است، با این تفاوت که در آزمون پیش رو، نیازی به داشتن سابقه کاری وجود ندارد. یعنی اینکه اگر صرفا برگزاری چنین آزمونی نشان دهنده اعتقاد سیاست گذاران دولت فعلی به جوان سازی بدنه مدیریتی کشور تلقی شود، نوعی بزرگ نمایی تبلیغاتی است.

2. تعداد مدیران در سطوح مختلف و در سازمان های گوناگون طبق برخی آمار در دسترس (که متأسفانه هیچ گاه آمار دقیقی از تعداد آنان وجود ندارد) بیش از 450 هزار نفر تخمین زده شده است و این عدد 500 مدیر یعنی چیزی حدود یک دهم درصد از ظرفیت مدیریتی کشور. عددی که حتی در برخی محاسبات آکادمیک و علمی، به عنوان تلرانس قابل چشم پوشی در نظر گرفته می شود و این یعنی از لحاظ کمّی، ماحصل پروسه ای که قرار است با این آزمون اتفاق بیفتد، به هیچ میل می کند.

3. با مروری به دفترچه آزمون مذکور و تفکیک نیازهای ارگان ها، استان ها، رشته های تحصیلی مربوط به هر موقعیت شغلی و… می توان بی برنامگی، شلختگی، عدم تخصص گرایی و موارد منفی متعدد دیگری را مشاهده کرد که نشان از یک پیچیده سازی بی فایده و حتی سرهم بندی نمایشی دارد تا بنای جوان سازی مدیریت کشور از همین ابتدا، کج خشت گذاری شود.

4. یکی از مواردی که در برگزاری چنین آزمونی مورد بحث است، هزینه دریافتی بیش از یک میلیون تومانی بابت برگزاری این آزمون است. موشکافی اینکه در شرایط فعلی مبلغ یک میلیون تومان (تقریبا حدود 10 درصد حقوق پایه وزارت کار) ممکن است هیچ ارزش مادی نداشته باشد و در عین حال مجموع مبالغ دریافتی از داوطلبان هم شاید به بیش از صد میلیارد تومان برسد، در این مطلب نمی گنجد، اما چرا دولت وقتی باید دست طلب به سمت جوانان متخصص و کوشا برای حل مشکلات فراوان کشور (که بسیاری از این مشکلات به خاطر مدیران کهنسال ناکارآمد اتفاق افتاده اند) دراز کند، با دریافت هزینه برای برگزاری چنین آزمونی، یک رفتار از موضع قدرت اختیار کرده و به نوعی منت استفاده از جوانان برای رفع ناکارآمدی سیستم اجرایی کشور را بر سر خود جوانان می گذارد؟

5. یکی از موارد مهم در نوع گزینش نهایی، مصاحبه های پس از قبولی و دوره هایی است که قرار است برای یاددادن مدیریت باشد (اگر استادانی برای یاددادن اصول صحیح و کارآمدکردن سیستم مدیریتی وجود دارند، پس این همه بحران برای چیست؟).

6. با نگاه واقع بینانه، در شرایطی که مدیران رده میانی و رده بالایی ساختار اجرایی کشور نزدیک به سن بازنشستگی هستند و حتی برخی از آنان به معنای واقعی کلمه بازنشسته و کهنسال هستند، چگونه قرار است این 500 جوان به تعامل با کسانی بپردازند که از جنبه های مختلف هیچ نقطه اشتراکی با هم ندارند و حتی به خاطر نزاع نسلی موجود در نهادهای کوچک و بزرگ جامعه، نوعی تقابل نیز با یکدیگر دارند؟ آیا این پروسه یادآور ضرب المثل ریختن یک سطل ماست در آب دریا برای درست کردن دوغ نیست؟

در کنار موارد بالا، بسیار نکات شایان ذکر دیگر برای نشان دادن بی فایده و نمایشی بودن این آزمون غلط و چنین پروسه هایی وجود دارد. درواقع این پروسه نوعی وفاق دکوری با جوانان است تا تیک جوان گرایی در رزومه دولت چهاردهم زده شود و شاید در آینده مسئولان بتوانند روی این بخش از رزومه دولت مانور دهند.

در پایان باید اشاره کرد در شرایطی که دولت از مدیران تکراری و همیشه در صحنه (که اثر پیری بر نوع نگاه شان به راه حل ها مشهود است) برای حل بحران ها استفاده می کند و همچنین سعی و خطا بخش جدانشدنی ساختار مدیریتی اجرایی کشور است، جوان گرایی و جوان سازی ساختار مدیریتی کشور نیاز به 500 هزار مدیر جوان دارد، نه 500 نفر.