بنابر این اسناد که روز سه شنبه 23 دسامبر منتشر شد، برنامه هسته ای ایران محور سه گفتگوی مستقیم ولادیمیر پوتین، رییس جمهوری روسیه و جورج دبلیو بوش، رییس جمهوری وقت آمریکا در سال های 2001، 2005 و 2008 بود.

به گزارش خبرآنلاین به نقل از یورونیوز، در گفتگوی نخست که در جریان دیدار دو رهبر در 16 ژوئن 2001 در قلعه بردو اسلوونی انجام شد، در پی ابراز نگرانی جورج بوش درباره برنامه هسته ای ایران و فروش تسلیحات به تهران، ولادیمیر پوتین گفت که فروش فناوری موشکی به ایران را محدود می کند و تایید کرد که ایران به دنبال دستیابی به سلاح هسته ای است.

آقای پوتین گفت: کارشناسان ایرانی از کارشناسان ما سوالات بسیاری درباره موضوعات حساس می پرسند. شکی نیست که آن ها سلاح هسته ای می خواهند.

او افزود: من به افرادمان گفتم که راجع به چنین مسائلی با آن ها صحبت نکنند.

در این دیدار همچنین آقای بوش ضمن تکذیب گزارش ها مبنی بر تلاش آمریکا برای عادی سازی روابط با ایران، با اشاره به تصویب تحریم ها علیه ایران در کنگره آمریکا گفت که کنگره چنین امری را عملا غیرممکن کرده است.

کاندولیزا رایس، مشاور امنیت ملی وقت نیز که در تمام این گفتگوها آقای بوش را همراهی می کرد، تایید کرد که شایعاتی مبنی بر تلاش واشنگتن برای عادی سازی روابط با تهران وجود دارد، اما تاکید کرد چنین موضوعی واقعیت ندارد.

سند دوم مربوط به دیدار ولادیمیر پوتین و جورج بوش در 16 سپتامبر 2005 در دفتر بیضی شکل کاخ سفید است. این دیدار که با حضور کاندولیزا رایس، وزیر خارجه وقت و دونالد رامسفلد وزیر دفاع وقت آمریکا و همچنین سرگی لاوروف، وزیر خارجه روسیه انجام شد، عمدتا بر برنامه هسته ای ایران و جلوگیری از دستیابی تهران به سلاح هسته ای متمرکز بود.

کاندولیزا رایس در این جلسه گفت که پیش تر جلسه ای را با آقای لاوروف صرفا درباره ایران برگزار کرده است.

خانم رایس گفت: توافق کردیم که هیچ کس نمی خواهد ایران به سلاح هسته ای دست یابد و باید برای این کار هرچه در توان داریم انجام دهیم.

او افزود: نگرانی ما توانایی ایران برای بازفرآوری و غنی سازی است. بسیار مهم است به نقطه ای برسیم که ایران نتواند بازفرآوری و غنی سازی انجام دهد؛ چنین چیزی خطرناک است و می تواند به برنامه نظامی تبدیل شود. گزارش درباره تسلیحاتی شدن [برنامه هسته ای ایران] را در اختیار روس ها قرار دادیم.

در این جلسه همچنین ارجاع پرونده هسته ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل متحد مطرح می شود. بنابر این گفتگو، روسیه با توجیه این که این امر ممکن است تهران را به پیگیری مسیر کره شمالی برای دستیابی به سلاح هسته ای ترغیب کند، با این موضوع مخالفت کرده است.

با این حال نکته مهم این است که در این جا ابتدا آقای پوتین به اقدام نظامی علیه ایران اشاره کرد.

آقای پوتین گفت: نگرانی ما این است که ارجاع فوری باعث شود ایران مسیر کره شمالی را در پیش بگیرد. اگر واقعاً در پی سلاح هسته ای باشند، کنترل آنچه در ایران رخ می دهد را از دست می دهیم. آن وقت باید کاری بکنیم. چه کاری؟ حمله؟ چه کسی؟ کجا؟ چه اهدافی؟ آیا از اطلاعاتی که دارید مطمئنید؟ مهم است برای موضعمان مبنا بسازیم.

او افزود: اما با جورج موافقم. اگر ایران قوانین بین المللی را، آن گونه که همین جا صورت بندی شد، نقض کند، آن گاه حق داریم موضوع را به شورای امنیت ببریم.

این جلسه درست یک ماه پس از آغاز ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد برگزار شده است. آقای پوتین در این جلسه گفت که یک ساعت و بیست دقیقه با محمود احمدی نژاد صحبت کرده و به او گفته است که اگر به مذاکرات هسته ای با اروپایی ها ادامه ندهد، ایران منزوی خواهد شد.

در دیدار سپتامبر 2005، آقای بوش با اشاره به نگرانی های اسراییل به برنامه هسته ای ایران تاکید کرد که اگرچه گزینه نظامی بد است، اما باید همچنان روی میز باشد.

آقای بوش گفت: گزینه نظامی بد است. اما نمی توانیم آن را کاملا از روی میز برداریم. آریل شارون [نخست وزیر وقت اسراییل] به گزینه نظامی فکر می کند. اگر من یا شما جای شارون بودیم هم به این گزینه فکر می کردیم. بمب هسته ای ایران واقعا اسراییلی ها را وحشت زده می کند.

جورج بوش تاکید کرد: دیپلماسی باید جواب دهد. اگر شارون احساس کند که باید به ایران حمله کند، اوضاع از کنترل خارج می شود. نمی گویم چنین چیزی ناگزیر است، اما محتمل ترین واکنش نظامی از سوی اسراییل خواهد بود.

آقای بوش درباره اهداف احتمالی اسراییل گفت: اگر فکر کنند در نطنز غنی سازی انجام می شود، یکی از اهداف خواهد بود. اما ما برای اسراییل هدف گذاری نمی کنیم.

سند سوم مربوط به دیدار جورج بوش با ولادیمیر پوتین در سال 2008 در اقامتگاه رییس جمهوری روسیه در شهر سوچی این کشور است. در این دیدار نیز برنامه هسته ای ایران یکی از مسائل اصلی گفتگوی دو رهبر است.

آقای پوتین در این جلسه گفت که درباره ایران همه چیز در حال کنترل است . او با این حال گفت که ایران در برخی موارد قصد دارد امور را مخفیانه پیش ببرد و افزود: پیدایشان می کنیم و مجازات می شوند.

کاندولیزا رایس، وزیر خارجه آمریکا نیز تایید کرد که فعالیت های مخفیانه ای در تاسیسات هسته ای اراک انجام شده است.

جورج بوش با اشاره به طرح پیشنهادی روسیه در آن زمان مبنی بر فراهم کردن سوخت هسته ای برای نیروگاه های اتمی ایران و جلوگیری از غنی سازی، خطاب به آقای پوتین گفت: طرح شما بسیار هوشمندانه بود. رهبران [ایران] می گویند برق هسته ای غیرنظامی می خواهند؛ ما می گوییم خوب، حق شماست. روسیه می گوید، این هم سوخت؛ پس نیازی به غنی سازی ندارید. اگر غنی سازی کنید، نشان می دهد برق غیرنظامی نمی خواهید و چیز بیشتری می خواهید.

آقای پوتین با اشاره به این که ارسال سامانه های موشکی اس-300 (S-300) به ایران را مشروط به رفتار تهران کرده است، گفت: چهار سال پیش با آن ها قرارداد امضا کردیم، اما اجرا نشده است.

آقای بوش در پاسخ به این اظهارات گفت: از شما قدردانم. آن ها دیوانه اند.

آقای پوتین پاسخ داد: آن ها کاملا دیوانه اند.

رهبر روسیه افزود: چیزی که من را شگفت زده کرده این است که اگرچه ایدئولوژی آن ها دیوانه وار است، اما هوشمندند، تحصیلات دانشگاهی دارند و از محیط آکادمیک آمده اند، از جمله احمدی نژاد، اطرافیانش و رییس مجلس. آدم های بدوی نیستند. برایم شگفت آور بود.