| کوروش احمدی، دیپلمات سابق، در نشست بررسی کارنامه سیاسی محمدعلی فروغی به چرایی حمایت روشنفکرانی چون فروغی از روی کار آمدن رضاخان پرداخت. به گزارش خبرآنلاین، او گفت: در اواخر دهه 1290 با وضعیتی مواجه شده بودیم که کشور به شدت تحت فشار بود؛ جنگ جهانی اول به ایران سرایت کرده بود، انگلیس و عثمانی و روسیه نیروهای شان را وارد ایران کرده بودند، قحطی بزرگی در سال 1298-1297 در ایران پیش آمده بود که بین یک تا دو میلیون از جمعیت اندک آن زمان ایران را قربانی گرفته بود. وی افزود: از ابتدای این دهه مسئله مورگان شوستر را داشتیم، اولتیماتومی که [روس ها] دادند و همزمان ورود نیروهای روسیه به ایران و اتفاقات آذربایجان… همه این مسائل و بعد یک جور حکومت ملوک الطوایفی که بر کشور سایه انداخته بود؛ خوانین، رهبران عشایر و سران ایلات، دولت مرکزی را خیلی به بازی نمی گرفتند و دولت مرکزی توفق و قدرت چندانی بر آن ها نداشت. کوروش احمد تصریح کرد: [در چنین شرایطی] ما رسیدیم به مرحله ای که اولویت همین روشنفکران و متفکرینی که از قانون اساسی حمایت کردند و یکی از آن ها [فروغی بود که] رساله حقوق اساسی را منتشر و تدریس کرد، جمعا به این فکر رسیدند که ما یک حکومت مقتدر مرکزی لازم داریم و در یک چنین وضعیتی کودتای 1299 شکل گرفت. وی افزود: کودتای سوم اسفند 1299 که شکل گرفت، به تدریج یک شخصیتی بالا آمد به اسم رضاخان، و تقریبا همه طیف های سیاسی آن دوره، همه طیف هایی که مسائل [ایران] برای شان مطرح بود، صرف نظر از نوع دیدگاه شان درباره قانون اساسی و امکان پیاده کردن و زمان آن، در مورد این که ما یک حکومت متمرکز مقتدر لازم داریم اتفاق نظر داشتند. |