هر چند برخی موضوعات و مقوله ها در نگاه اول ساده و مساله ای عادی جلوه می کند ولی غالبا زمانی اصل و عمق موضوع روشن می شود که دیگر جبران تبعات آن سخت و گاهی نیز غیر قابل جبران است. یکی از این موارد، عدم نگاه ریشه ای، اساسی و تعیین کننده به دانش جامعه شناسی است. تجربه جوامع پایدار گویای این مهم است که اگر مجموعه ها از خانواده گرفته تا سطح کلان از دانش جامعه شاسی بهره ببرند، نه تنها از آسیب ها در حوزه های مختلف اجتماعی مصون خواهند بود بلکه آینده به مراتب بهتری را نیز در پیش رو خواهند داشت.

اوایل قرن نوزده بود که جامعه شناسی به عنوان یک رشته متمایز و به دنبال فراز و نشیب های فکری و اجتماعی معرفی شد. از آنجایی که دانش جامعه شناسی، موضوعاتی چون تعامل، فرهنگ و هنجار را بررسی می کند قادر خواهد بود به تغییر، تکامل و در نتیجه توسعه جامعه بیانجامد. از سویی و به دلیل اینکه جامعه شناسی بر مبنای مشاهده، آزمایش و تجزیه و تحلیل استوار است بیشتر از بطن جامعه آگاه خواهد بود. یک جامعه شناس نژاد، جنسیت، تنوع و نابرابری را با دیدی علمی تجزیه و تحلیل می کند و مسیر های روشن و علمی را پیشنهاد می دهد.

از جانبی و برخلاف تصور غالب، حیطه جامعه شناسی بسیار گسترده است تا بدانجا که به ساختارها و روند های اجتماعی نیز می پردازد و یک جامعه شناس در زمینه های مختلف شغلی می تواند فعال باشد؛ ضمن اینکه مطالعه جامعه پذیری نیز از حوزه های این دانش است. همچنین جامعه شناسی با تحلیل جهان های در هم تنیده سنتی و مدرنیته، قادر خواهد بود تا بهترین راهکارها را ارائه دهد. این دانش با پیشنهاد و گاهی نیز با خلق دیدگاه هایی، چالش های زندگی اجتماعی را به رویکردی سازنده تبدیل می کند. ضمن اینکه

جامعه شناسی از طریق نگاه انتقادی، تمرکز گرایی قدرت را به چالش می کشد.

در حقیقت جامعه شناسی می کوشد از طریق پژوهش و تحلیل، دلیل نابرابری ها را یافته و در پی راهی خلاقانه برای حل مساله باشد. یک جامعه شناس، مسئله پرداز و دغدغه مند است و حتی از میان چالش هایی چون بلایای طبیعی و مشکلات جمعیتی به بهبود زندگی و رفاه اجتماعی مردم می اندیشد. بله، این دانش جامعه شناسی است که موجب می شود تا درک بهتری از علت رفتار و عملکرد مردم حاصل شود.

با اینکه برخی افراد تصور می کنند که روان شناسی به تنهایی قادر به حل تمامی چالش هاست ولی واقعیت چنین نیست. به عبارتی و از آنجا که روان شناسی غالبا بر اساس یافته های تجربی است طبیعتا نمی تواند پاسخ گوی کاملی برای جهان واقعی باشد. در واقع دانش جامعه شناسی با پرداختن به تنش های اجتماعی منتج از زندگی، شناخت گسترده تری را به همراه خواهد داشت. جامعه شناسی یک چالش را به گونه ای وسیع و گسترده مورد بررسی قرار می دهد. ضمن اینکه جهان حاضر، جهان تغییرات شگرف است و با دانش جامعه شناسی می توان اهمیت آن را بررسی کرده و از پس چالش های آن برآمد. یک جامعه شناس در بستر دگرگونی اجتماعی و با تکیه بر انسجام اجتماعی و همچنین ریشه های اجتماعی، جامعه را به مسیری بهتر رهنمون می شود. علاوه بر اینکه با پرداختن به موضوعاتی چون سرمایه داری، زندگی شهری و همچنین قشربندی اجتماعی، چالش های جامعه را تحلیل کرده و در نهایت بهترین راهکار را ارائه خواهد داد. گفتنی است جامعه شناسی یک موضوع پیشرو است که موجب تعمیق افکار می شود تا جهان بهتری خلق شود. بی تردید اگر جامعه شناسی در جایگاه اساسی و واقعی خود در جامعه قرار گیرد شاهد بسیاری از اتفاقات تلخ در بستر جامعه و حوزه های اجتماعی نخواهیم بود.