قانون بازنشستگی زودتر از موعد در مشاغل سخت و زیان آور ، با هدف حمایت از افراد آسیب دیده در محیط کار تدوین شده است. با این حال، علاوه بر افراد مشمول، عده ای سودجو نیز، از مزایای این قانون بهره مند می شوند.

به گزارش دنیای اقتصاد، از طرفی امروزه برخی مشاغل به دلیل پیشرفت تکنولوژی دیگر زیان آور محسوب نمی شوند. مسائلی از این دست، به ضرر کارگرانی تمام می شود که در مشاغل سخت فعالیت دارند و همچنین از طریق فشار بر صندوق های بازنشستگی، آینده سایر کارگران را نیز تهدید می کند.

در سال های اخیر، بحث بازنگری در قوانین مرتبط با مشاغل سخت و زیان آور بار دیگر به یکی از محورهای اصلی گفت وگو میان فعالان صنعتی، تشکل های کارگری و سیاستگذاران بازار کار تبدیل شده است؛ موضوعی که در نقطه تلاقی حفظ سلامت نیروی کار و پایداری تولید قرار دارد.

از یک سو، بخش قابل توجهی از نیروی کار صنعتی در محیط هایی فعالیت می کنند که ماهیت شغل، آنها را در معرض مخاطرات جسمی و فرسایشی قرار می دهد و بی توجهی به این واقعیت می تواند هزینه های انسانی و اجتماعی سنگینی به همراه داشته باشد. از سوی دیگر واحدهای تولیدی که ستون فقرات صنعت کشور را تشکیل می دهند، با چالش های فزاینده ای در حوزه تامین نیروی انسانی ماهر، هزینه های بیمه و استمرار تولید رو به رو هستند.

واقعیت آن است که کاهش سختی فیزیکی برخی مشاغل، در کنار مخاطرات جدی در بخش هایی مانند معدن، صنایع فلزی، شیمیایی و ساختمانی، تصویری ناهمگون از بازار کار صنعتی ایجاد کرده است؛ تصویری که نیازمند سیاستگذاری دقیق تر و انعطاف پذیرتر است. اما از منظر تولید، خروج زودهنگام نیروی کار باتجربه می تواند به تضعیف بهره وری و افزایش هزینه های آموزش و جایگزینی نیروی انسانی منجر شود.

در این راستا وزیر کار تابستان سال جاری با تاکید بر گسترش بی ضابطه مشاغل سخت و زیان آور، از تدوین لایحه ای به منظور اصلاح مشاغل سخت و زیان آور و حفظ حقوق کارگر و کارفرما خبر داده و تاکید کرده بود که در تلاشیم با بازتعریف مشاغل سخت و زیان آور و ارائه تعریف دقیق تر و شفاف تر سازوکاری ایجاد شود که ضمن فراهم شدن امکان بازنشستگی پیش از موعد برای کارگران، آسیبی به کارفرمایان وارد نشود.

احمد اثنی عشری، عضو کمیسیون کار و تامین اجتماعی اتاق بازرگانی ایران، گفت: در سال های اخیر برخی افراد در سنین نسبتا پایین، حتی در بازه سنی 38 تا 40 سال، مشمول بازنشستگی در قالب مشاغل سخت و زیان آور می شوند. این موضوع باعث خروج زودهنگام نیروی کار ماهر از بنگاه ها می شود.

صادق نیت حقیقی عضو کمیسیون صنعت و معدن اتاق بازرگانی ایران، گفت: اجرای نادرست این قانون باعث خروج زودهنگام نیروهای متخصص از چرخه تولید شده است. این موضوع به ویژه برای کارفرمایانی که سال ها برای آموزش و مهارت آموزی نیروی انسانی خود سرمایه گذاری کرده اند، خسارت بار است.

محمدرضا تاجیک، نماینده کارگران در شورای عالی کار، تاکید کرد: راه حل، نگاه کارشناسی و اصلاح تدریجی است. در مشاغلی که با ورود تکنولوژی، اتوماسیون و اصلاح محیط کار می توان عوامل زیان آور را کاهش داد، باید کارفرما به این سمت هدایت شود. اما در عین حال، اولویت نخست باید حفظ جان و سلامت انسان ها باشد.