اولتیماتوم ها علیه دولت را انگار پایانی نیست. هر روز بحرانی تازه و تهدیدی نو علیه دولت شکل می گیرد. دردآور اینکه برخی از این تهدیدات از سوی نهادها و ارگان هایی رسانه ای می شود که به طور طبیعی باید گرانیگاه ثبات و آرامش و کارآمدی در کشور باشند.

به گزارش اعتماد، دیروز ابتدا محمدباقر قالیباف اعلام کرد: اولویت با ترمیم کابینه توسط دولت است. و در ادامه تاکید کرد: اگر اصلاحات ضروری صورت نگیرد نمایندگان مجبور به آغاز فرآیند استیضاح هستند. دقایقی پس از صحبت های رییس مجلس این اعضای جبهه پایداری و چهره هایی چون خضریان بودند که بر آتش این تهدیدات دمیدند و فریاد وا استیضاحا سر دادند. افکار عمومی و تحلیلگران اما با طرح پرسش هایی از این دست که آیا گرفتن آرامش و ثبات از کابینه و دولت در شرایطی که دشمنان بیرونی مدام تهدید می کنند و فشار حداکثری علیه ایران را در دستور کار قرار داده اند به صلاح کشور است یا نه؟ به این تهدیدات واکنش نشان دادند. چهره های اصلاح طلب اما معتقدند این رفتارهای زیاده خواهانه از سوی جناح راست، ناشی از رویکردی است که دولت برای ایجاد وفاق داشته است.

در واقع بخش هایی از اصولگرایان دچار برداشت اشتباه شده اند که می توانند امتیازات بیشتری از دولت بگیرند. در این کشاکش این وزرای اصلاح طلب کابینه هستند که سیبل تهدیدات قرار گرفته اند. چهره هایی چون احمد میدری (وزیر کار)، فرزانه صادق (وزیر راه و شهرسازی)، غلامرضا نوری قزلجه (وزیر جهاد کشاورزی) در صف نخست تهدید به استیضاح هستند. پیگیری های اعتماد نشان می دهد که در برخی جلسات شبانه در ساختمانی نزدیک بهارستان حتی نسخه های جایگزین نیز مشخص شده اند. مسعود پزشکیان اما معتقد به ایجاد ثبات در کابینه است و با بررسی روندهای گذشته تلاش می کند به مدیرانش زمان و فضای کافی برای اثرگذاری را بدهد. اعتماد برای ارزیابی موضوع سراغ اسماعیل گرامی مقدم و حسین نورانی نژاد 2 فعال سیاسی اصلاح طلب رفته تا موضوع را از منظر تحلیلی بررسی کند. این فعالان سیاسی معتقدند در شرایط فعلی کشور بیشتر از هر عامل دیگری نیازمند ثبات و آرامش است و نباید با اقدامات سیاسی و جناحی، بر آتش نوسانات و انتظارات فزاینده دمید.

اسماعیل گرامی مقدم: تهدید دولت به تغییر وزرا توسط رییس یک قوه دیگر امری بی سابقه است!

اسماعیل گرامی مقدم، قائم مقام حزب اعتماد ملی و فعال سیاسی اصلاح طلب در گفت وگو با اعتماد درخصوص تهدید دولت به استیضاح توسط قوای دیگر و اینکه این رویکرد تنش زا تا چه اندازه باعث کاهش ثبات مدیریتی و افزایش مشکلات مردم می شود، می گوید: مساله این است که شخص رییس جمهور و خود دولت پایش مستمر و ارزیابی دقیقی بر عملکرد وزارتخانه ها و مدیرانش انجام می دهد و اگر مدیری در حوزه اجرایی با مشکل ناکارآمدی مواجه شود، نخستین بخشی که به آن واکنش نشان می دهد، خود دولت و رییس جمهور است. لذا با گذشت یک سال و اندی از عمر کابینه هیچ فرد و گروهی به اندازه پزشکیان و نزدیکانش در ارزیابی عملکرد مدیران اجرایی صاحب نظر نیست. آقای پزشکیان نیز بارها درباره ناترازی ها و ناکارآمدی ها هشدار داده و درباره آن صحبت کرده اند. اگر رییس جمهور به این نتیجه برسد که وزارتخانه ای نیاز به تغییر دارد و راه حل عبور مشکلات از مسیر تغییرات کابینه می گذرد، به سرعت دست به کار شده و تغییرات لازم را اعمال می کند.

گرامی مقدم ادامه می دهد: اما اینکه رییس یک قوه دیگر بخواهد با مستمسک قرار دادن درخواست استیضاح یک اقلیت خاص در مجلس، رییس جمهور و دولت را تهدید کند امری بدیع و بی سابقه است. در گذشته هرگز شاهد یک چنین برخوردی از سوی روسای قوای دیگر علیه دولت نبوده ایم. تحلیلگران معتقدند این رفتار به دلیل تعامل بیش از حد و وفاق بی حد و حصری است که پزشکیان با مجلس و طیف های سیاسی انجام داده است. کار به جایی رسیده که برخی افراد و گروه ها با تهدید دولت به استیضاح تلاش می کنند منویات خود را به دولت و رییس جمهور تحمیل کنند. تغییر باید از درون دولت آغاز شود، کمیته های بررسی درون دولت، تحلیل و ارزیابی می کنند و طی گزارشی به رییس جمهور اعلام می کنند فلان وزارتخانه خوب کار نمی کند و تغییر لازم است! اما بیان آقای قالیباف و تهدید دولت، کار را خراب می کند. این فعال سیاسی اصلاح طلب با اشاره به اینکه ارزیابی های کارشناسی حاکی از آن است که اگر دولت نیاز به تغییر داشته باشد در وزارتخانه هایی این تغییر باید صورت بگیرد که برخی چهره های اصولگرا در آن حضور دارند، می گوید: به نظرم آقای رییس جمهور اگر قصد اعمال تغییرات را دارد، باید در حوزه هایی این تغییرات را اعمال کند که اتفاقا افراد مخالف رویکردهای مصلحانه دولت در آن حضور دارند. معتقدم هر اندازه چهره های اصلاح طلب در کابینه بیشتر حضور داشته باشند، وزن کارآمدی کابینه نیز بالاتر می رود. اعمال تغییرات نه بر اساس تهدیدات، بلکه مبتنی بر اجماع نخبگان و کارشناسان، اقتدار ریس جمهور را نشان داده و وزن کابینه را ثقیل تر می کند. اگر قرار باشد رییس جمهور گوش به فرمان مجلس باشد، جامعه آن را نمی پسندد. آقای پزشکیان باید استوار بر اساس رویکردهای اصلاح طلبانه ای که دارد، پیش برود. نه در مسیری که اصولگرایان می خواهند بلکه در جهتی که مردم و بدنه حاکمیان رییس جمهور طالب آن هستند. او یادآور می شود: امروز زمان آن است که پزشکیان در جهت استفاده از تفکراتی که او را به قدرت رسانده اند، حرکت کند. در این راستا اگر وزیری جابه جا شود به نفع کشور است. اما اگر وزیری به دلایل سیاسی و تهدید مجلس جابه جا شود، اعتماد عمومی به دولت را کاهش می دهد. نمایندگان مجلس هم اگر به دنبال تحقق منافع ملی اند باید از دست زدن به اقداماتی که برای کشور هزینه دارد، خودداری کنند. جابه جایی وزرا به دلایل سیاسی به جز اینکه زمان را از دولت بگیرد و کارآمدی دولت را کاهش بدهد، فایده دیگری ندارد. اینکه رقبای دولت چوب لای چرخ دولت بگذارند، جز اینکه فرصت های رشد را از کشور بگیرد، فایده ای نخواهد داشت. اتفاقا مردم نیز با دقت مسائل را مدنظر دارند و می بینند کدام گروه طیف سیاسی و جناحی رفتار می کنند و کدام دولت در راستای منافع ملی قدم بر می دارد. گرامی مقدم می گوید: آقای پزشکیان رابطه خوبی با رهبری دارند و با استفاده از این ظرفیت می توانند جلوی چنین تهدیداتی را بگیرد. ارکان دولت نیاز به ثبات و آرامش دارند تا بتوانند زمینه حل و فصل مشکلات کشور و ناترازی ها را فراهم سازند. این ارکان باید دیدگاه های آقای پزشکیان را پذیرفته و برای موفقیت ایشان تلاش کنند. افرادی که اعتقاد به رویکرد و گفتمان دولت ندارند نباید در راس ساختارهایی در حد و اندازه وزارتخانه حضور داشته باشند. معتقدم رویکرد دولت در خصوص وفاق باعث شده تا برخی طیف های جریان راست، زیاده خواه شده و احساس کنند می توانند افراد مورد نظر خود را در راس وزارتخانه هایی که چهره های اصلاح طلب در آن حضور دارند، بگمارند.

حسین نورانی نژاد: برخی طیف های اصولگرا تصور می کنند می توانند امتیازات بیشتری از دولت بگیرند

حسین نورانی نژاد، قائم مقام حزب اتحاد ملت در گفت وگو با اعتماد اما از زاویه متفاوتی به این بحث ورود کرده و اعلام می کند مشکلات فعلی از قبل ایجاد شده اند و دولت برای رفع یا کاهش آنها به زمان کافی نیاز دارد. نورانی نژاد می گوید: این روزها پرسش های بسیاری درخصوص عملکرد دولت طرح می شود. پاسخ هایی هم در مواجهه با این پرسش مطرح می شود. به نظرم این حس رضایت یا عدم رضایت از یک منشأ ریشه می گیرد و آن اینکه افرادی که به دولت پزشکیان رای داده اند یا از شخص او حمایت کرده اند با چه انتظارات و پیش بینی هایی رای داده اند! عده ای انتظار داشتند تا سهمی از قدرت ببرند و اگر چنین سهمی را نبرده باشند، ناراضی هستند. عده دیگری هم هستند که می دانند مشکلات کشور بزرگ است، در عین حال توقع دارند دولت در کوتاه مدت بتواند تمام این ناترازی ها، مشکلات معیشتی، کاستی ها و کمبودها را حل کنند. این طیف افراد دو دسته هستند، گروهی که باور داشتند که چنین امری میسر است و گروه دیگری هم بودند که جعل امید می کنند و انتظارات فزاینده ای از دولت ایجاد می کنند تا دولت را ناکارآمد جلوه بدهند.

او یادآور می شود: نمی توان انکار کرد که دولت قدم های قابل قبولی برداشته و یک سری اصلاحات در بخش های مختلف را اجرایی کرده است. البته روشن است که حجم مشکلات و ناترازی های به ارث رسیده به اندازه ای وسیع است که حل و فصل آنها هم به حمایت فراگیر، هم به زمان کافی و هم به ثبات نیاز دارد. اما دسته دیگری نیز هستند که نگرش رادیکال تری به شرایط دارند، نقد رادیکال تری دارند و راهکارهایی که برای عبور از مشکلات هم ارائه می کنند رادیکال است. این افراد کمتر به مساله دولت می پردازند و موضوع را در دورنمای وسیع تری می بینند. اینها انتظارات حداقلی از دولت دارند که رافع بحران ها نیست. در واقع اینها می دانند همین که دولت در این مدت زمان کوتاه توانسته یک فضای تنفسی (در قیاس با سایر کاندیداها) ایجاد کرده تا زمینه برای اصلاحات بنیادین در آینده فراهم شود، اقدام قابل توجهی صورت داده است. مثلا اقدامی که رییس جمهور در عدم اجرای قانون حجاب و عفاف صورت داد یا تلاشی که برای اصلاح ساختار بودجه یا رفع فیلترینگ صورت می دهد از این دست اقدامات است. رییس جمهور هرگز ادعا نکرده که در کوتاه مدت می تواند اصلاحات بنیادین صورت بدهد و همه بحران ها و ناترازی ها را حل و فصل کند. بلکه همواره تاکید داشته که زمینه حرکت به سمت این نوع اصلاحات را فراهم خواهد کرد. نه فقط پزشکیان بلکه هر رییس جمهوری دیگری در چارچوب مقدورات سیاسی فعلی قادر نیست همه مشکلات کشور را در کوتاه مدت حل کند. من شخصا جزو افرادی هستم که همچنان از رای به پزشکیان حمایت می کنم، چرا که یک توقع حداقلی داشتم و معتقدم این توقع حداقلی برآورده شده است. انتظار بزرگی نداشته ام که بگویم امروز سرخورده شده ام.

این فعال سیاسی اصلاح طلب می گوید: در یک چنین فضایی که از یک طرف دولت پزشکیان با ایده وفاق تلاش کرده همه ظرفیت های تخصصی کشور را به کار بگیرد و از سوی دیگر تهدیدات بیرونی علیه ایران افزایش یافته، برخی طیف های اصولگرا تصور می کنند می توانند امتیازات بیشتری از دولت بگیرند. کاملا روشن است که جریان اصولگرا با راهبرد تهدید و تطمیع و اعمال فشار از طریق مجلس به دنبال آن است که دولت را از آن خود کند. اصلاح طلبان هم چون این روزها بیشتر در فاز انتقاد از دولت و طرح مطالبات حداکثری افتاده اند، جریان اصولگرا احساس کرده که فرصت مناسبی است. در روزهایی که ارتباط دولت با حامیانش انتقادی شده، از طریق تهدید به استیضاح (و حتی تشویق) سیطره بیشتری بر دولت پیدا کنند. باید توجه داشت که دولت در شرایط فعلی یک دولت میانه است و به هیچ وجه یک دولت اصلاح طلب نیست. اما تغییراتی که جریان راست به دنبال تحقق آن است به مرور دولت را به دولتی اصولگرا بدل می کند. نورانی نژاد می گوید: به نظرم همه جریاناتی که منافع ملی برای آنها مهم است و نگران سیطره جریان راست بر ساختار اجرایی هستند، باید مطالبات خود را معقول تر کرده، مسائل را مرور کنند و تحولات را از ارتفاع بیشتری بنگرند. نه این دولت و نه هیچ دولت دیگری با مقدورات فعلی و ساختارهای فعلی قادر به تحقق اصلاحات بنیادین نخواهد بود. برای نیل به اصلاحات بنیادین در سایر بخش های حاکمیتی باید زمینه هایی فراهم شود تا دولت بتواند این اصلاحات را محقق کند. اغلب وزرایی که نام آنها در لیست استیضاح قرار گرفته، چهره های اصلاح طلب کابینه هستند. معتقدم امروز زمان حمایت از دولت است و تهدید دولت به استیضاح به جز اینکه کشور را بیشتر از قبل درگیر بی ثباتی و عدم آرامش سازد، فایده دیگری نخواهد داشت.