روزنامه قدس نوشت: سال ها پیش که مهدی هاشمی نسب در مقطعی بازوبند کاپیتانی ابومسلم را می بست در مصاحبه ای گفته بود من خودم را هنوز کاپیتان نمی دانم. کاپیتان یعنی ناصر حجازی، یعنی محمد پنجعلی، یعنی نادر محمدخانی و علی دایی و عابدزاده که جرئت نداشتیم در چشمانشان نگاه کنیم. با یک نگاهشان سکو آرام می شد، با یک اشاره شان تیم جمع می شد. بازیکن جرئت نداشت روی حرف کاپیتان حرف بزند، نه از ترس جریمه، که از احترام. کاپیتان برای زمین معنا داشت، برای رختکن اقتدار و برای سکوها الگو بود .

این جملات را مرور کردیم که برسیم به ادا و اطوار کاپیتان های تراکتور و پرسپولیس در بازی جام حذفی که از قضا ستون های دفاعی تیم ملی هم در جام جهانی خواهند بود.

رفتار زشت، توهین آمیز و مضحک خلیل زاده و کنعانی زادگان را چه در ایجاد جنجال در زمین و چه در تحریک تماشاگران با شادی گل هایشان و پنالتی هایشان دوباره تماشا کنید. دعوا، فحش، رقص، ادا درآوردن، سکوها را به حاشیه دعوت کردن و... . سال هاست از فرهنگ سکوها حرف می زنیم. از فحاشی، از شعارهای زننده، از خشونت کلامی و رفتاری تماشاگران، اما کمتر از خودمان پرسیده ایم: این فرهنگ کجا باید ساخته می شد و کجا فرو ریخت؟

واقعیت تلخ این است که ارکان اصلی فرهنگ سازی فوتبال ایران، یعنی داخل زمین، خودشان دچار بداخلاقی و هنجارشکنی شده اند. نسلی که امروز روی سکو نشسته، پیش از هر چیز فوتبال را از زمین یاد می گیرد؛ از رفتار بازیکن، از واکنش کاپیتان، از نوع اعتراض به داور، از شادی پس از گل.

نمی خواهیم از ناصرحجازی، دکتر زادمهر، علی دایی، مهدوی کیا و حتی هاشمیان و کریم باقری بت بسازیم و آن ها را عاری از اشتباه بخوانیم اما شما نوع راه رفتن و صحبت کردن و شادی و خشم آن ها را با ملی پوشان جدید مقایسه کنید. حتی سبیل های آن ها در آن دهه ها خودش ابهتی داشت و احترامی.

امروز اما وقتی بازیکن ملی پوش با ژست و حرکت تمسخرآمیز فضا را ملتهب می کند، دیگر انتظار تماشاگر فرهیخته داشتن، بیشتر شبیه شوخی است تا تحلیل. کمیته انضباطی و کمیته اخلاق سال هاست جریمه می کنند، محروم می کنند، بیانیه می دهند؛ اما نتیجه؟ تقریباً هیچ. چون مسئله فقط تنبیه نیست، مسئله فقدان مرجع اخلاقی در زمین است. وقتی کاپیتان خودش هنجارشکن است و وقتی اعتراض و تمسخر تبدیل به بخشی از نمایش بازی شده، سکو هم همان را بازتولید می کند.

از منظر جامعه شناسی ورزش، فرهنگ امری تزریقی و دستوری نیست. با جریمه و بیانیه هم ساخته نمی شود. فرهنگ محصول الگوهاست. اگر قرار است فرهنگ سازی اتفاق بیفتد، باید از داخل زمین شروع شود؛ از تیم ها، از کاپیتان ها، از ستاره ها. امروز کدام کاپیتان و ستاره را داریم که الگو باشد، که متین باشد و باوقار؟ کدام کاپیتان را داریم که یک استادیوم به احترامش بلند شود و یک باشگاه به نام و نشان آن بنازد؟