فرارو- سایمون اسپیکمن کوردال روزنامه نگار و تحلیلگر بریتانیایی حوزه خاورمیانه شبکه الجزیره

به نقل از شبکه الجزیره، کمتر کسی گمان می کرد دونالد ترامپ، رییس جمهور ایالات متحده، در دومین دوره حضورش در کاخ سفید بخواهد از اسراییل فاصله بگیرد؛ به خصوص با توجه به سطح حمایتی که در نخستین دوره ریاست جمهوری اش از این کشور خاورمیانه ای نشان داده بود.

اما در سایه افزایش مداوم شمار قربانیان جنگی که اسراییل علیه غزه به راه انداخته و هم زمان با گسترش محکومیت های بین المللی، حمایت تمام قد و بی چون وچرای ترامپ از اسراییل بخشی از هواداران و پایگاه اجتماعی او را با نگرانی و نارضایتی روبه رو کرده است. از نگاه این گروه، تداوم این پشتیبانی در شرایطی که اقتصاد آمریکا هنوز با مشکلات جدی دست وپنجه نرم می کند، امری معقول نیست.

این حمایت ها صرفاً مالی نیست: جلوگیری از تصویب قطعنامه ها و اقدامات انتقادی علیه اسراییل در سازمان ملل متحد، ممانعت از پاسخ گو کردن رهبران این رژیم بر پایه حقوق بین الملل و حتی مجازات نهادها یا بازیگرانی که به صورت یک جانبه علیه اسراییل اقدام می کنند، همه در همین چارچوب قرار می گیرد. در چنین فضایی، پرسش اصلی این است که دامنه واقعی حمایت آمریکا از اسراییل تا کجا امتداد می یابد و این پشتیبانی در نهایت چه هزینه سیاسی ای می تواند برای دونالد ترامپ و حزب جمهوری خواه ایجاد کند.

واشنگتن، بر پایه یک تعهد ده ساله که در سال 2019 و در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما بر آن نظارت می شد، هر سال 3.8 میلیارد دلار در اختیار اسراییل قرار داده است تا این منابع صرف خرید تسلیحات آمریکایی شود. در ماه مارس نیز مارکو روبیو، وزیر خارجه ایالات متحده، اعلام کرد که واشنگتن 4 میلیارد دلار کمک نظامی اضطراری به اسراییل ارسال خواهد کرد. او گفت دولت ترامپ از زمان آغاز به کار خود، فروش 12 میلیارد دلار تسلیحات نظامی آمریکا به اسراییل را تصویب کرده است و این رویکرد را گسستی از سیاست های دولت جو بایدن توصیف کرد؛ هرچند بایدن نیز خود به طور قاطع حامی اسراییل بوده است. در همین چارچوب، تازه ترین گزارش پروژه هزینه های جنگ که در ماه اکتبر منتشر شده است نشان می دهد ایالات متحده از زمان آغاز جنگی که اسراییل علیه غزه به راه انداخته، بیش از 21 میلیارد دلار به این رژیم کمک کرده است.

برخی از برجسته ترین چهره های جنبش ماگا پیشاپیش و در واکنش به حمایت دونالد ترامپ از اسراییل، دست به نوعی شورش سیاسی زده اند. با این حال، ریشه این مخالفت ها لزوماً در نگرانی نسبت به بیش از 70 هزار انسانی نیست که اسراییل تاکنون در غزه کشته است؛ بلکه تمرکز اصلی بسیاری از اعتراض ها بر هزینه های حمایت از اسراییل و مخاطرات بالقوه ای بوده است که چنین حمایتی می تواند برای آمریکا ایجاد کند.

در ماه ژوئن، تاکر کارلسون، چهره بانفوذ جریان ماگا، متحد ترامپ و مجری پیشین فاکس نیوز به طور علنی در این موضوع از رییس جمهور فاصله گرفت و در پیامی در شبکه های اجتماعی نوشت: شکاف واقعی میان کسانی که از اسراییل حمایت می کنند و کسانی که از ایران یا فلسطینی ها دفاع می کنند، نیست. شکاف واقعی میان افرادی است که به سادگی خشونت را تشویق می کنند و کسانی که در پی جلوگیری از آن هستند .

در همین مسیر، استیو بنن، از دیگر اعضای حلقه نزدیک ترامپ و مشاور پیشین او، رابطه موسوم به ویژه میان آمریکا و اسراییل را زیر سؤال برده و بنیامین نتانیاهو را متهم کرده است که با آغاز حملات علیه ایران به ایالات متحده خیانت کرده است. سپس در ادامه پس از آن که نتانیاهو اعلام کرد مخالفت با اسراییل با عضویت در جنبش ماگا سازگار نیست، بنن با واکنشی تند که از سوی ناظران زمین سوخته توصیف شد، پاسخ داد. او که به نظر می رسید مستقیماً نخست وزیر اسراییل را در شبکه های اجتماعی خطاب قرار می دهد، نوشت شهروندان آمریکایی به دیدگاه های نتانیاهو درباره ماگا اهمیتی نمی دهند و در عوض نگران افشای دروغ های بیمارگونه او هستند تا ایالات متحده وارد جنگ بعدی اسراییل نشود.

هرچند بسیاری از چهره های حزب جمهوری خواه همچنان به ترامپ وفادار مانده اند، اما تندترین انتقادها و یکی از معدود مواضع در جناح راست آمریکا که اسراییل را به نسل کشی متهم کرده از سوی یکی از سرسخت ترین متحدان پیشین او یعنی مارجری تیلور گرین، نماینده کنگره مطرح شده است. در میانه چندین تنش سیاسی که حول بحران هزینه های زندگی و انتشار پرونده های مرتبط با جفری اپستین شکل گرفت، گرین با واکنشش به وضعیت غزه خشم ترامپ را برانگیخت؛ وقتی در شبکه های اجتماعی از نسل کشی، بحران انسانی و گرسنگیِ در جریان در غزه سخن گفت و آن را به صراحت برجسته کرد.

ترامپ در واکنش به انتقادهای او، با لحنی تحقیرآمیز وی را مارجریِ خائن نامید و عملاً یکی از چهره های شناخته شده جناح خود را با برچسب خیانت نشانه رفت. با این حال، گرین پس از این ماجرا اعلام کرده است که کنگره را ترک خواهد کرد؛ اما در میان بخش قابل توجهی از جنبش ماگا همچنان جایگاه و احترام بالایی دارد. هوادارانش او را چهره ای می دانند که به جای سیاست اول اسراییل ، از سیاست اول آمریکا دفاع کرده و در برابر فشارهای سیاسی برای هم سویی کامل با اسراییل ایستاده است.

نظرسنجی تازه ای که این هفته مؤسسه یوگاو و پروژه سیاست گذاری مؤسسه درک خاورمیانه منتشر کرده اند نشان می دهد در میان جمهوری خواهانِ مورد پرسش، بیشترین سهم موافق اند که پس از پایان دوره اجرایی، توافق 10 ساله کمک به اسراییل تمدید نشود. این گرایش در میان جمهوری خواهان جوان پررنگ تر هم هست؛ به گونه ای که 53 درصد از افراد 18 تا 44 ساله خواستار لغو کامل این توافق شده اند.

در همین چارچوب، داو واکسمن، استاد مطالعات اسراییل در دانشگاه کالیفرنیا، در ماه اکتبر به الجزیره گفت: حتی پیش از جنگ غزه نیز حمایت از اسراییل و همدلی با فلسطینی ها در میان آمریکایی های جوان از جمله مسیحیان انجیلی جوان، کمتر شده بود. رفتار اسراییل در جریان جنگ غزه، به طور قابل توجهی روند فرسایش حمایت از اسراییل را در میان این گروه های کلیدی شتاب بخشیده است.

اما هزینه سیاسی حمایت ترامپ از اسراییل فقط به پایگاه سنتی او خلاصه نمی شود. نظرسنجی ها نشان می دهد این حمایت حتی در میان یکی از سنتی ترین شاخه های حامی اسراییل در اردوگاه ترامپ یعنی مسیحیان انجیلی هم رو به کاهش است. در ماه اکتبر، دولت اسراییل یک شرکت تازه تأسیس روابط عمومی به نام ایمان از مسیر عمل را به کار گرفت تا به گفته خودش با کاهش میزان تأیید اسراییل در میان مسیحیان انجیلی آمریکایی مقابله کند.

اوایل همین ماه نیز بیش از هزار کشیش و چهره تأثیرگذار مسیحی از آمریکا به اسراییل سفر کردند؛ سفری که از آن به عنوان بزرگ ترین گروه رهبران مسیحی آمریکایی که از زمان تأسیس اسراییل به این کشور سفر کرده اند یاد شده است. اقدام معنادار اینکه سازمان دهی این سفر بر عهده مایک اوانز، نویسنده آمریکایی و متحد نزدیک ترامپ در میان انجیلی ها بود که بنا بر گزارش ها از معتمدان دیرینه بنیامین نتانیاهو نیز به شمار می رود.

با این حال، همزمان با کمرنگ شدن موضوع غزه در تیترهای خبری آمریکا، این احتمال مطرح است که جایگاه اسراییل در گفتمان سیاسی ایالات متحده نیز به همان نسبت عقب نشینی کند. انتخابات پیشِ روی آمریکا احتمالاً از مجموعه ای از مسائل از جمله اسراییل تأثیر خواهد گرفت، اما به احتمال زیاد محور اصلی توجه رأی دهندگان اقتصاد و دیگر دغدغه های داخلی خواهد بود. و اگر جمهوری خواهان در آستانه انتخابات ریاست جمهوری 2028 با شکست های انتخاباتی مواجه شوند، چه حامیان اسراییل و چه منتقدان آن درون حزب، ممکن است تصمیم بگیرند این پرونده را موقتاً کنار بگذارند و تمرکز خود را بر مقابله با دموکرات ها متمرکز کنند.