یک موسسه غیردولتی امریکا، ارزیابی جدیدی از تاثیر حملات ارتش امریکا به مراکز اتمی ایران منتشر کرد.

به گزارش عصر ایران، بنیاد دفاع از دموکراسی ها با همکاری کارشناسان موسسه علوم و امنیت بین المللی ارزیابی جدیدی از میزان آسیب وارده به تاسیسات هسته ای ایران در حملات آمریکا و اسراییل در جریان جنگ 12روزه منتشر کرده است. به گفته این کارشناسان، ظاهرا بخشی از اورانیوم با غنای بالای ایران در تاسیسات نطنز باقی مانده است.

ارتش اسراییل و امریکا در جنگ 12 روزه علیه ایران (23 خرداد تا 3 تیر 1404)، همه تاسیسات هسته ای اصلی ایران به استثنای نیروگاه اتمی بوشهر را بمباران کردند. آمریکا در روز اول تیر گذشته ، سه مرکز اتمی نطنز، فردو و اصفهان را مورد هدف قرار داد.

با این حال هنوز اطلاعات قطعی و دقیق درباره نتایج حملات اسراییل و امریکا به مراکز اتمی ایران منتشر نشده است. از جمله اینکه سرنوشت 400 کیلوگرم اورانیوم غنی شده در سطح بالای ایران مشخص نیست.

به نوشته سایت خبری یورونیوز، بنابر این ارزیابی جدید که بر اساس تجزیه و تحلیل سیستماتیک زنجیره تامین برنامه هسته ای و گزارش های جداگانه از وضعیت تاسیسات هسته ای ایران انجام شده است، حملات آمریکا و اسراییل اگرچه برنامه هسته ای ایران را به طور کامل از بین نبرده، اما موانع و دشواری های عمده ای را در زنجیره تامین و مراحل دستیابی به سلاح هسته ای به وجود آورده است.

آثار حمله امریکا با بمب های سنگرشکن به مرکز غنی سازی زیرزمینی فردو در مرکز ایران

به ادعای کارشناسان شرکت کننده در این ارزیابی، پیش از حملات، ایران فقط چند ماه با توانایی ساخت سلاح هسته ای فاصله داشت. ایران تاسیسات کلیدی لازم را در اختیار داشت و به اندازه کافی اورانیوم غنی شده تولید کرده بود که اگر تا سطح تسلیحاتی غنی سازی می شد، ظرف یک ماه برای ساخت 11 سلاح هسته ای و ظرف پنج ماه برای ساخت حداکثر 22 سلاح هسته ای کفایت می کرد.

بنابر ادعاهای مطرح شده در این ارزیابی، حملات آمریکا و اسراییل موانع جدی در زنجیره تامین ایجاد کرده و آسیب های شدید به ماشین آلات و تاسیسات مورد نیاز برای تولید سلاح هسته ای و همچنین ذخایر اورانیوم غنی شده ایران وارد کرده است.

به ادعای این کارشناسان، این حملات مسیر تولید پلوتونیوم سطح تسلیحاتی ایران را به طور کامل نابود کرده است. همچنین، علاوه بر نابودی تجهیزات، تاسیسات کلیدی و توانایی تولید سوخت هسته ای، اسراییل مراکز اداری برنامه هسته ای و دانشمندان هسته ای ایران را از میان برداشت و تهران را در دستیابی به سلاح هسته ای فلج کرد.

به گفته کارشناسان، تلاش برای تولید سلاح هسته ای به زنجیره به هم پیوسته شامل ظرفیت تبدیل اورانیوم، زیرساخت های غنی سازی، تولید و تحقیق و توسعه سانتریفیوژها، تاسیسات تخصصی مرتبط با ساخت سلاح و همچنین شبکه های تدارکاتی که بتوانند قطعات تحریم شده را به صورت گسترده وارد کنند، متکی است.

بنابر پژوهش های موسسه علوم و امنیت بین المللی بنابر تصاویر ماهواره ای، آسیب گسترده ای به تاسیسات هسته ای فردو، نطنز و اصفهان وارد آمده و در نتیجه توان غنی سازی اورانیوم ایران به طور معناداری عقب رانده شده است. بنابر این ارزیابی، به نظر می رسد که ایران در حال حاضر توان غنی سازی در سطح بالا یا تولید انبوه سانتریفیوژهای گازی را ندارد . تاسیسات کلیدی غنی سازی، تولید اورانیوم هگزافلوراید (UF6) و تحقیق، تولید و توسعه سانتریفیوژها به شدت آسیب دیده یا نابود شده اند.

آثار حمله امریکا با بمب های سنگرشکن به مرکز غنی سازی زیرزمینی فردو در مرکز ایران

به بیان دیگر، حتی با فرض این که ایران دانش فنی و انگیزه خود را حفظ کرده باشد، توان عملی آن برای تولید مواد شکاف پذیر و دستیابی به سلاح با حذف حلقه های صنعتی کلیدی با موانع جدی روبرو شده است.

مجتمع غنی سازی نطنز: بنابر گزارش های موسسه علوم و امنیت بین المللی، تاسیسات هسته ای نطنز آسیب گسترده متحمل شده است. بنابر این گزارش، فعالیت قابل توجهی برای ترمیم مشاهده نمی شود و زیرساخت های کلیدی مرتبط با عملیات غنی سازی نابود شده و جایگزین نشده اند.

تاسیسات هسته ای اصفهان: به گفته موسسه علوم و امنیت بین المللی، آسیب های عمده ای به تاسیسات تبدیل اورانیوم و ساختمان مربوط به تولید فلز اورانیوم غنی شده وارد آمده است.

به گفته این موسسه، این دو قابلیت نقش مهمی در تداوم چرخه سوخت پیشرفته و مسیرهای بالقوه برای دستیابی به سلاح هسته ای ایفا می کنند.

همچنین به گفته این موسسه، به نظر می رسد تلاش های ایران برای تقویت ورودی یکی از تونل های ورودی این تاسیسات به منظور حفاظت از دارایی هایی است که ارزشمند می داند.

تاسیسات تولید سانتریفیوژ در کرج (تابا/تسا): بنابر این ارزیابی تاسیسات تولید سانتریفیوژ تابا/تسا در کرج همچنان ویران است و از زمان حمله تاکنون، هیچ نشانه ای از تلاش برای پاکسازی یا تعمیر آن مشاهده نشده است. در صورت تمایل تهران به جایگزینی سریع سانتریفیوژهای تخریب شده در حملات، این تاسیسات نقش عمده ای ایفا می کردند.

مسیر پلوتونیوم: بنابر این گزارش، این حملات عملا راه دستیابی به بمب هسته ای از طریق پلوتونیوم را مسدود کرده است. تاسیسات آب سنگین خنداب اراک و راکتور در حال ساخت آن تخریب شدند و توانایی ایران برای تولید پلوتونیوم با درجه تسلیحاتی از بین رفت.

حتی در این ارزیابی جدید، پرسش بزرگ سرنوشت اورانیوم با غنای تا 60 درصد ایران است. بنابر گزارش موسسه علوم و امنیت بین المللی، سرنوشت این ذخایر هنوز نامعلوم است.

همین ابهام منجر به تخمین ها و ارزیابی های متفاوت درباره نتیجه حملات ماه ژوئن به تاسیسات هسته ای ایران شده است. گروهی از تحلیل گران، اورانیوم غنی شده مدفون یا غیرقابل دسترس و توان تبدیل نابود شده را به عنوان مانع بلندمدت برای برنامه هسته ای ایران می دانند. در حالی که گروه دیگر بر توانایی ایران در حفظ قسمتی از اورانیوم غنی شده یا انتقال آن و همچنین بازسازی توان هسته ای در مکان های دیگر متمرکز هستند.
احتمالا بخشی از اورانیوم غنی شده در نطنز باقی مانده است

به گزارش موسسه علوم و امنیت بین المللی بنابر تصاویر ماهواره ای که در روز 13 دسامبر از تاسیسات آزمایشی غنی سازی اورانیوم در مجتمع نطنز ثبت شده، پنل هایی بر روی سازه ضد پهپاد برای پوشاندن تاسیسات تخریب شده، نصب شده است.

با این حال، همچنان حفره بزرگی در میانه این تاسیسات، درست در جایی که قفسه محافظ شکافته شده و آسیب دیده، باقی است. بنابر این گزارش، این امر نشان می دهد که ایران می خواهد آوار را دور از چشم ماهواره ها، پهپاد ها و یا دیگر ابزار جاسوسی بررسی کند.

به گفته این موسسه، به احتمال زیاد چند کیلوگرم اورانیوم با غنای بالا در این تاسیسات نگهداری می شد. اگرچه این مقدار در مقایسه با کل ذخایر ایران اندک است، اما قابل اغماض نیست.

این موسسه تاکید کرد که هیچ فعالیت دیگری در نطنز و فردو مشاهده نشده است.

بنابر این ارزیابی، این حملات برنامه هسته ای ایران را یک تا دو سال به عقب رانده است. اگرچه بسیاری از تاسیسات هسته ای ایران نابود شده اند، اما برخی از بخش ها مانند معادن اورانیوم (ساغند 1 و 2) و نیروگاه هسته ای بوشهر همچنان عملیاتی هستند.